Gebelikte tarama testleri büyük önem taşıyor

TARAMA TESTLERİ NEDİR? %100 DOĞRU SONUÇ VERİR Mİ?

Anne karnındaki bebeğin gelişimi, belirli aralıklarla yapılacak ultrason ölçümleri ile ortaya konuluyor. Bebeğin fiziksel gelişiminin yanısıra birtakım kromozomal sorunlar açısından da değerlendirilmesi son derece önemli. Başta Down sendromu olmak üzere birtakım kromozomlarda sayısal bozukluklar, anne karnında özel birtakım tetkikler ile tespit edilebiliyor.

Tarama adı verilen ve belirli ölçüde hassasiyet ile durumun riskini analiz eden testler sıkça kullanılıyor. Bu testlerin dezavantajı ise tanı testi olmayışı, yani %100 netlikte olmayışları. Tanı testi ise bebeğin amniyon kesesinden sıvı alınması olarak tarif edilen amniyosentez olarak tanımlanıyor. Her test, hamileliğin belli bir döneminde yaptırılabildiği için test zamanına mutlaka özen gösterilmelidir.

Gebelik döneminde yaptırılması gereken tarama testlerinin önemi

ANOMALİYİ ÖNCEDEN YAKALAMAK MÜMKÜN!

Her anne adayının, hamilelik döneminde tarama testleri hakkında bilgilendirilmesi gerekli. Gebeliğin 11. haftasından başlayarak tarama testleri uygulanabilir.

İlk test 11-14. haftalar arasında yapılabilen ikili (kan tahlili) testidir. Bu test sonucunda başta Down sendromu olmak üzere riskli durumlar hakkında bir risk analizi sunulur. Bu testin sorunlu durumu yakalama hassasiyeti %85 kadardır. Yani %15 kadar atlama olasılığı var.

Bir diğer tarama testi ise üçlü veya dörtlü tarama testidir. Bu test 16.-18. Gebelik haftaları arasında yapılıyor ve yakalama hassasiyeti %60-80 arasında. Testler yüksek riskli çıktığında, bebekte mutlaka sorun olması gerekmediği gibi tersi de geçerli. Yani test sonucu temiz bile gelse bebek mutlak olarak hastalıksız diyemiyoruz. 

[poll_id=12]

TEKNOLOJİ İLE TEST DUYARLILIKLARI ARTIYOR

Son zamanlarda hücre dışı fetal DNA (cf-DNA) testi gündemde. Bu test ile anneden alınan bir tüp kan ile ikili veya üçlü-dörtlü testlerden daha hassas bir şekilde riskli durumu taranabiliyor. Hata payları oldukça düşük. Teknik olarak bebeğin anne kanında gezen DNA parçaları tespit edilip analiz yapılıyor. Farklı teknolojiler ile bu test çalışılabiliyor. Maliyet biraz yüksek ama gelecekte biraz daha makul seviyelere ineceği düşünülüyor.

HÜCRE DIŞI FETAL DNA (CF-DNA) TESTİ KİMLERE YAPILMALI?

İleri yaş, riskli tarama testi sonucu olan, daha önce sorunlu gebelik öyküsü olanlara bahsetmekte yarar var. Ama şunu bilmek gerekiyor, bu test amniyosentezin yerini tutmuyor. Hamileliğin 20-22. haftalarında fetusun ayrıntılı bir şekilde ultrasonla incelenmesi de gerekir. Bu test fetusun kafa, karın, kemik yapıları, el-ayak yapıları ve kalbin incelenmesine olanak sağlıyor. Tüm bu tarama testlerinin mutlaka zamanında yaptırılması gerekiyor. 

TARTIŞMALI KONU: ŞEKER YÜKLEME TESTİ

Gebelik döneminde yapılması gereken testlerden biri de şeker yükleme testi. Ancak son zamanlarda bu testin bazı risklere yol açtığı ve yaptırılmaması gerektiği tartışılıyor. Bu test gebeliğin 23-26. haftaları arasında yaptırılıldığında diyabet varlığının tanısını koymaya yarıyor. Bu test yaptırılmadığı takdirde, gebelik şekeri bulunan kişilerin bebekleri uzun dönemde ciddi sorunlarla karşılaşabilir. Yani tartışmalar bir yana, mutlaka şeker yüklemesi yapılması gerekiyor.