Karnınızla sırtınız arasında kalan bölgede hissettiğiniz ağrıya yan ağrısı (flanka ağrı) denir. Genellikle tek taraflı olur. Çoğu insan hayatında en az bir kez yan ağrısı hissetmiştir.
Haberin Devamı
Ağrı genellikle geçicidir. Ancak şiddetli ve uzun süreli yan ağrısı ciddi bir problemin habercisi olabilir. Yan ağrısı en sık böbrek problemleri ile birlikte ortaya çıkmaktadır.
Yan ağrısının nedenleri
Böbrek enfeksiyonu: Tıp dilinde piyelonefrit olarak adlandırılır. Ani ve şiddetli böbrek enfeksiyonudur. Böbreklerin şişmesine neden olarak kalıcı hasar bırakabilir. Tekrarlayan ataklar varsa kronik piyelonefrit olarak adlandırılır. Kronik form çocuklarda ve idrar yollarında tıkanıklık olanlarda sıktır. Belirtileri: 38 dereceden yüksek ateş, karın ve yanlarda ağrı, ağrılı ve yanmalı idrar yapma, bulanık idrar, idrarda pis koku ve sık idrara çıkma şeklindedir. Bu enfeksiyon genellikle idrar kesesinden başlayıp böbreklere ulaşır. Belirttiğimiz belirtiler varsa derhal doktora başvurmak gerekir.
Böbrek apsesi
Böbrek taşı: İdrar yollarının değişik bölgelerinde taş oluşabilir (böbrekler, üreter, mesane, üretra). Böbrek taşı kristallerden oluşmuş katı kütlelerdir. Kristallerin yapısında kalsiyum, ürik asit, sitrüvit veya sistin olabilir. Böbrek taşının belirtileri: kanlı işeme, şiddetli karın veya yan ağrısı, mide bulantısı ve kusma, pis kokulu idrar, ateş ve titreme, az idrara çıkma şeklindedir. Taşlar özellikle hareket ettiğinde veya düştüğünde şiddetli ağrı yapar. Bu şikayetlere sahipseniz hemen doktora gitmelisiniz.
Dehidratasyon (susuz kalma): Aşırı terleme, kusma ve ishal gibi durumlarda yetersiz su içme de varsa vücut hızla susuz kalır. Vücuttan çok fazla su kaybedildiğinde, organlar, hücreler ve dokular gerektiği gibi çalışmaz ve bu da tehlikeli komplikasyonlara yol açabilir. Dehidratasyon hemen düzeltilmezse şoka neden olabilir. Belirtileri susuzluk hissi halsizlik, baş dönmesi, az idrara çıkma, gözyaşının kaybolması, huzursuzluk, baş ağrısı ve yan ağrısıdır. Dehidratasyon zamanında düzeltilmezse böbrekler zarar görür. Şiddetli vakalarda şok gelişebilir.
Mesane enfeksiyonu (sistit): İdrar kesesi iltihaplandığında oluşan ağrı yanlarınıza vurabilir. Belirtileri sık idrar çıkma isteği, işerken ağrı ve yanma, mide bulantısı nadiren ateştir.
Zona: Varisella zoster virüsünün yol açtığı bir enfeksiyondur. Özellikle deride belli bir sinir hattını tutar. Deri kızarıktır ve içi su dolu kabarcıklar vardır. Bu bölgede şiddetli kaşıntı ve ağrı olur. Zona özellikle sırtınızda ve karnınızda ise yan ağrısına yol açabilir. Tedavisi ağızdan ve krem olarak verilen antiviral ilaçlar ile yapılır.
Kostokondrit: Kaburgalardaki kıkırdağın iltihaplanmasıdır. Hem göğüs ağrısı hemde yan ağrısı yapabilir. Çoğu insanda kostokondritin kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak buna neden olabilecek durumlar şunlar olabilir: araba kazası veya düşmeye bağlı darbe; ağır kaldırma veya yorucu egzersiz, tüberküloz veya sifiliz gibi enfeksiyonlar, artritler ve kaburga bölgesindeki tümörler
Omurga bölgesinde gelişen artritler (eklem aralığı iltihapları)
Sıkışmış bir sinir: Beraberinde uyuşma, karıncalanma gibi şikayetler sıklıkla eşlik eder.
Kas spazmı: İlgili alana lokalize bir ağrı vardır. El ile yapılan muayenede genellikle etkilenen kas üzerinde lokal ağrı ve hassasiyet saptanır.
Böbrek hastalığı: Genellikle idrar şikayetleri ile birlikte bulunur. Bazı böbrek hastalıkları ise ödem ve hipertansiyon ile kendini belli eder.
Akciğer zarlarının iltihaplanması ve zatürre, akciğerde sıvı toplanması: Genellikle nefes darlığı ile birliktedir.
Pankreatit: Çok şiddetli üst karın ağrısı yan ağrısı, şiddetli bulantı ve kusma görülür.
Apandisit
Inflamatuvar bağırsak hastalıkları
Abdominal aort anevrizması
Yan ağrısı nasıl teşhis edilir?
Bu şikayetle hekime gittiğinizde öncelikle ağrının yeri, başlama zamanı, aralıklı olup olmadığı, beraberinde eşlik eden belirtiler sorgulanır. Hekiminiz röntgen, ultrason, idrar tahlili, bilgisayarlı tomografi, sistografi gibi tetkikleri isteyebilir.
Yan ağrısının tedavisi nasıl yapılır?
Yan ağrısının tedavisi neden olan hastalığın tedavisi yoluyla yapılır. Ürolojik hastalıklar kökenli yan ağrılarında tedavi sebebe göre planlanmaktadır. Enfeksiyon için antibiyotikler, ağrı kesiciler ve ateş düşürücüler yeterli olmaktadır. Nadiren böbrek iltihabi hastalıkları bazı durumlarda hastaneye yatırılarak tedavi edilir. Taş saptanması durumunda taşın düşürülmesi, taş kırma tedavisi (ESWT) ya da cerrahi tedavi uygulanmaktadır. Kas spazmları ve artrit için dinlenme önerilir. Fizik tedavi faydalı olabilir.