Prof. Dr. Ömer Faruk Karataş
Prof. Dr. Ömer Faruk Karataş
Prof. Dr. Ömer Faruk KarataşYazarın Tüm Yazıları

Baba olmak için ideal yaş

Uzun eğitim ve kariyer süresi, ekonomik nedenler ve kişisel tercihler nedeniyle erkeklerin baba olma yaşı gittikçe büyüyor. Sanayileşme ile birlikte baba olma yaşı ileri yaşlara taşındı. Bir kadın ilk adet gördüğü dönemden menopoza kadar çocuk sahibi olabiliyorken; bir erkek 60-70 yaşlarında dahi baba olabiliyor. Bu gerçek de erkeklerin baba olmayı ertelemesinde büyük rol oynuyor.

Haberin Devamı

Peki baba olmak için ideal yaş ne olabilir?

Fizyolojik olarak sağlık sorunu olmayan bir erkek ölünceye kadar baba olabilir. Ancak ilerleyen yaşla birlikte sperm sayısı ve sperm kalitesinde düşme olur. Bu durum erkeğin de baba olma şansını azaltabilir.

Yapılan bazı araştırmalar ileri yaştaki babaların bebeğin sağlığı üzerine bazı olumsuz etkileri olduğunu gösteriyor. Özellikle 40 yaş üstü babaların çocuklarında aşağıda sıraladığımız sorunların görülebileceğine dair iddialar var. Bu iddialar henüz yeterince kanıtlanmış olmasa da şüphe uyandırmaya yetmektedir:

  • Hamilelik kaybı: Baba yaşının ileri olduğu gebeliklerde düşük ve ölü doğum riskinin daha fazla olduğu düşünülmektedir.
  • Nadir görülen doğum kusurları: Baba yaşı ilerledikçe bebekte kafatası, kol ve bacaklar veya kalple ilgili sorunların görülme olasılığı artmaktadır.
  • Otizm: Yapılan araştırmalar daha yaşlı baba ile çocukta otizm spektrum bozukluğu görülme sıklığı arasında ilişki olduğunu gösteriyor.
  • Şizofreni: Yaşlı babaların çocuklarında şizofreni gibi şiddetli ruhsal bozuklukların daha fazla görüldüğüne dair iddialar var.
  • Çocukluk çağı akut lenfoblastik lösemisi: Yaşlı baba çocuklarında beyaz kan hücrelerinin kanseri olan akut lenfoblastik löseminin daha sık görüldüğü iddia ediliyor.

Babanın yaşı ilerledikçe spermde görülen genetik mutasyon riski artıyor. İlerleyen yaşla birlikte radyasyon ve çevresel kirleticilere maruziyet artıyor. Bu durum genetik mutasyon riskini artırıyor. Yukarıda sayılan olumsuzlukların bununla ilişkili olabileceği düşünülüyor. Bir kıyaslama yapılabilirse ileri anne yaşı babanın ileri yaşına göre daha fazla risk taşıyor. Anne ya da baba 40 yaş üzerinde iseniz ve çocuk sahibi olmak istiyorsanız taşıdığınız riskler konusunda doktorunuza danışmalısınız.

Haberin Devamı

Çocuk yetiştirmede baba yaşının etkisi

Bir çocuğun yetiştirilmesinde anne kadar babanın da rolü büyüktür. Anlaşılacağı üzere 20 yaşında bir baba ile 50 yaşında bir babanın çocuğuna yaklaşımı farklı olacaktır. İleri yaşta bir baba çocuğu büyürken daha yaşlı bir baba haline gelecektir. Bu durum onun enerji düzeyini ve sabrını etkileyebilir. İleri yaşta babanın erken ölümü ile çocuğun babasız büyüme konusu da ayrıca akılda tutulmalıdır.

Öte yandan 20’li yaşlarda, gelişimini tam tamamlamadan baba olmanın da dezavantajları vardır. Yeterli olgunluk düzeyine ulaşmadan bir çocuğun sorumluluğunu almak bazı hatalar yapılmasına yol açacaktır.

İdeal baba olma yaşı

İleri yaşta baba olmanın bebeğin sağlığı üzerinde taşıdığı riskleri göz ardı edecek olursak bir erkek için ideal baba olma yaşı kendini bu sorumluluğa hazır hissettiği zamandır. Ancak zaman hızla geçiyor ve erkek bir türlü kendini buna hazır hissetmiyorsa 25-30’ lu yaşlarda spermlerin dondurulup sperm bankasında saklanması düşünülebilir. Çünkü yaşlanan yumurta kadar yaşlanan sperm de doğacak çocuklar için ciddi bir risk teşkil ediyor. Fizyolojik açıdan sperm kalitesinin en yüksek olduğu, bir başka deyişle üreme yani çocuk sahibi olma konusunda erkeğin en verimli olduğu yaş 23 olarak bilinmektedir. Farklı bilimsel çalışmalarda farklı veriler bulunsa da aşağı yukarı bu yaş civarının üreme üzerine etkili dönem olduğu söylenebilir.

Haberin Devamı

Öte yandan “Mükemmel bir hayat kurmak için doğru zamanı bekleyeyim” derken, sağlıksız çocuklara sahip olmak istemezsiniz. Sağlık gerekçeleri dışında sadece bu sebeple sperm saklamaya henüz ülkemizde izin yok bu arada…

Çocuk sahibi olmayı sürekli erteliyorsanız spermlerinize iyi bakmalısınız. Alkol ve sigaradan uzak durmak, testisleri sıcaktan korumak, sağlıklı beslenmek ve düzenli spor yapmak, sauna ve hamamlardan uzak durmak yapabileceklerinizin sadece bazıları…

 

Yazarın Tüm Yazıları