Covid-19 ilaçları anne sütüne geçer mi?

Anne ilaç kullanıyorsa, emzirmeyi sonlandırmalı mı?Anne ilaç kullanıyorsa, emzirmeyi sonlandırmalı mı?

Bilinenin aksine, oldukça az sayıdaki ilaç emzirmeyi sonlandırmayı gerektirir. İlacın ağızdan mı alındığı, yoksa damardan mı verildiği de diğer önemli bir konudur. Ağızdan alınan ilaçların, diğerlerine nazaran kısmen daha az anne sütüne geçtiği söylenebilir. Süte geçmesini belirleyen diğer önemli faktörleri aşağıda paylaşıyorum:

Süte geçmeyi hangi kriterler belirler?

-İlacın plazma yarılanma ömrü
-Yağda çözüp çözünmemesi
-İyonize olma özelliği
-Moleküler ağırlığı
-İlacın formu
-Bebeğin yaşı, sindirim sisteminin olgunlaşıp olgunlaşmadığı gibi bebeğe ait faktörler de etkilidir.
-Yaşı büyük bebekler bu konuda daha şanslıdır. 

Kontrol edin

Aldığınız ilacın emzirmeye etkisini kolaylıkla kontrol edebileceğiniz üç güvenilir sitenin linkini bırakıyorum. Arama kutusuna, ilacın kutusunda yazan etken madde ismini yazdığınızda, bu ilacın emzirmede güvenlik sınıflandırmasında hani kategoride olduğunu kolaylıkla görebilirsiniz.

www.e-lactancia.org 
https://www.sps.nhs.uk/medicines 
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK501922/ 

Bir diğer seçenek sağıp atmaktır

Emzirmeyi sonlandırmak yerine, bir diğer seçenek kullandığınız süre boyunca tıpkı emzirme sıklığınızdaki gibi pompa yapmak ve bu sütü atmaktır. Diyelim ki günde 8 kez emziriyorsunuz. Emzirme saatlerinde pompa yaparak, tedaviniz bitiminde sütünüzün devamlılığını sağlamış olursunuz. Yakın zamanda Hollandalı bir grup araştırmacı, test sonucu pozitif çıkan annelerin sütlerinde Covid-19 antikoru bulduklarını açıkladılar. Antikorlar, bedendeki savaşçı maddelerdir, bebeğinizi enfeksiyonlardan korurlar. Sütünüz, şimdi her zamankinden fazla bebeğinizi enfeksiyondan koruyacak. Eğer ilacınızı 14 gün kullanmanız öneriliyorsa, sütünüzü 14 gün boyunca sağıp, attığınız takdirde, 15. gün hala sütünüz eskisi gibi geliyor olacaktır.

Doktorunuz emzirmeyi kesmeyi öneriyorsa…

Doktorunuzla ya da sağlık bakım vericinizle bu makalenin çıktısını alıp, paylaşabilirsiniz. Ya da yukarıda verdiğim sitelerin linklerini paylaşıp ilacınızın etken maddesinin emzirmeyle dost olup olmadığını kontrol etmesini isteyebilirsiniz. 

Ancak tıpta bir ilke vardır “Hastalık yoktur, hasta vardır.” Yani her hasta kendi eşsiz doğasında “özeldir.” Eğer doktorunuz ısrarla emzirmeyi sonlandırmanızı önerirse, standardın dışında, kişiye özel farklı durumlar vardır demektir ve onun önerisine uymanızı tavsiye ederim. Prematüre, düşük kilo ya da herhangi bir rahatsızlığı olan bebekler, daha duyarlı bebeklerdir. Özellikle bu gibi durumlarda genel tavsiyeler yerine, sizi tedavi eden hekim ya da çocuk hastalıkları uzmanıyla sıkı işbirliği ve iletişim önerilir.

Emzirmeyi şefkatle sonlandırma desteği alın

Emzirmeyi sonlandırma aşamasında, bebeğinizi en az travmatize edecek şekilde şefkatle emzirmeyi sonlandırmak için emzirme danışmanlarından destek alabilirsiniz. Emzirmeyi bir anda sonlandırmak, sütle dolu olan memelerde tıkanıklıklar ve mastit sebebi de olabilir. Bu desteği yıllardır veriyorum. Bu nedenle bir uzman gözetiminde bu işi yapmanızı öneririm. 

Emzirirken kullanılması sakıncalı ilaçlar/maddeler

-Eroin, kokain gibi bağımlılık yapan maddeler
-Kanser ilaçları
-Lityum
-Retinoidler (A vitamini)
-Kombuçya çayı
-Blue Kohosh
-Radioaktif izotoplar
-Altın tuzları (Romotoid artiritte kullanılan)

Bunun dışındakileri hekim önerisi ile kullanabilirsiniz.

Süte geçme durumlarını da yukarıda verdiğim linklerden kontrol edebilirsiniz.

Covid-19 ilaçlarının süte geçme durumları

Günümüzde sıklıkla Covid-19 tedavisi için reçete edilen ve etken maddesi Hydroxychloroquine olan ilacın, LactMed’e göre açıklama şu şekildedir (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK501150/  Erişim tarihi: 11-09-2020):

“Emzirme sırasında hidroksiklorokin'e maruz kalan bebekler, anne sütünden sadece az miktarlarda ilaç alırlar. En az 1 yaşına kadar olan bebekler dikkatli takip edilmiş, sonuçta büyüme, görme veya işitme üzerinde herhangi bir yan etki bulunamamıştır. [1-3] Uluslararası uzmanlar, hidroksiklorokinin emzirme sırasında kabul edilebilir olduğunu belirtmektedir [4-7]”

Dozla ilgili çalışma bulguları

Annenin aldığı dozlarla ilgili yapılan farklı çalışmaların sonuçlarına göz atmak isterseniz, bu linkten erişebilirsiniz (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK501150/  Erişim tarihi: 11-09-2020). Uzun süreli kullanımlarda bile bebekte herhangi yan etki bildirilmemiştir.

Referanslar:

1. Cimaz R, Brucato A, Meregalli E, et al. Electroretinograms of children born to mothers treated with hydroxychloroquine during pregnancy and breast-feeding: comment on the article by Costedoat-Chalumeau et al. Arthritis Rheum. 2004;50:3056–7. [PubMed]
2. Motta M, Tincani A, Faden D, et al. Follow-up of infants exposed to hydroxychloroquine given to mothers during pregnancy and lactation. J Perinatol. 2005;25:86–9. [PubMed]

3.Peng W, Liu R, Zhang L, et al. Breast milk concentration of hydroxychloroquine in Chinese lactating women with connective tissue diseases. Eur J Clin Pharmacol. 2019;75:1547–53. [PubMed]

4.Kavanaugh A, Cush JJ, Ahmed MS, et al. Proceedings from the American College of Rheumatology Reproductive Health Summit: The management of fertility, pregnancy, and lactation in women with autoimmune and systemic inflammatory diseases. Arthritis Care Res (Hoboken). 2015;67:313–25. [PubMed]

5.Flint J, Panchal S, Hurrell A, et al. BSR and BHPR guideline on prescribing drugs in pregnancy and breastfeeding-Part I: Standard and biologic disease modifying anti-rheumatic drugs and corticosteroids. Rheumatology (Oxford). 2016;55:1693–7. [PubMed]

6.Gotestam Skorpen C, Hoeltzenbein M, Tincani A, et al. The EULAR points to consider for use of antirheumatic drugs before pregnancy, and during pregnancy and lactation. Ann Rheum Dis. 2016;75:795–810. [PubMed]

7.Sammaritano LR, Bermas BL, Chakravarty EE, et al. 2020 American College of Rheumatology Guideline for the Management of Reproductive Health in Rheumatic and Musculoskeletal Diseases. Arthritis Rheumatol. 2020;72:529–56. [PubMed]