Mesane kanseri hakkında merak edilenler

Dünya genelinde bakıldığında erkeklerde en sık izlenen 7. kanser türünü, cinsiyetten bağımsız olarak ise en sık izlenen 11. kanser türünü oluşturmaktadır. Hastalık erkeklerde kadınlara oranla daha sık izlenmekte ancak kadınlarda daha agresif seyrettiği bilinmektedir. Mesane kanseri genellikle ileri yaşlarda izlenmekte ve görülme sıklığı yaşla orantılı olarak artmaktadır. Ancak çocukluk çağı dahil her yaşta görülebileceği unutulmamalıdır.

Mesane kanseri belirtileri nelerdir?

Mesane tümörünün en sık bulgusu idrarda ağrısız kanamadır. Kanama ile birlikte idrardan pıhtı da gelebilmektedir. Bazen idrardaki kanama gözle görülemeyecek düzeyde olup ancak idrar tahlilinde saptanabilmektedir. İdrarda kanama dışında idrar yaparken yanma ve ağrı, idrar yapma güçlüğü, sık idrara çıkma gibi şikayetler bu hastalığın erken dönemde görülebilen diğer belirtileridir. Hastalık ilerlemiş ve organ metastazları yapmış ise kilo kaybı, idrar ve dışkılama kontrolünün kaybı, kemik ağrıları, öksürük, bilinç bulanıklığı gibi belirtilere yol açabilmektedir.

Mesane kanseri için risk faktörleri nedir?

Mesane kanseri gelişiminde en önemli risk faktörünü sigara ve diğer tütün ürünlerinin kullanımı oluşturmaktadır. Erkeklerde görülen kanserlerin %55-60’nın, kadınlarda ise %20-30’nun direk sigara kullanımına bağlı oluştuğu bilinmektedir.

Mesleki olarak kimyasal ajanlara maruziyet (özellikle boya, deri, tekstil ve petrol ürünleri), kronik iritasyon (taş, enfeksiyon, sonda vb), bazı parazitler (şistozoma gibi) ve radyoterapi maruziyeti diğer risk faktörlerini oluşturmaktadır.

Mesane kanseri tedavi yöntemleri nelerdir?

Mesane kanseri tedavisi planlanırken tümörün tipi, patolojik evresi ve derecesi ile hastanın yaşı ve mevcut sağlık durumu göz önünde tutularak karar verilmelidir.

EVRE 1 HASTALIK: Sadece mesane epiteline yerleşmiş ve kas tabakasının tutulmadığı erken evre hastalarda tümörlü dokunun kapalı olarak çıkarıldığı TUR ameliyatı çoğu zaman yeterli olmaktadır. Bu hastalarda ek olarak mesane içerisine vücudun bağışıklık yanıtını arttırarak tümör dokusunda tahribata yol açan BCG veya kemoterapi ilaçları verilebilmektedir. Bu ilaçlar tümörün tekrarlama riskini azaltmaktadır. Yine de hastaların tümörün tekrarlama olasılığına karşı periyodik olarak sistoskopi ve görüntüleme yöntemleri ile takip edilmesi gerekmektedir.

EVRE 2 HASTALIK: Mesanenin kas tabakasını tutmuş olan tümörlerinin tedavisinde (Evre 2) altın standart yaklaşım mesanenin tamamının çıkarıldığı “Radikal Sistektomi” ameliyatıdır. Radikal Sistektomi ameliyatı sırasında mesane çıkarıldıktan sonra farklı yöntemlerle hastanın ince bağırsakları kullanılarak yeni yapay mesane veya idrar yollarının karına ağızlaştırılması işlemi (ileal kondüit) yapılabilir. Radikal Sistektomi ameliyatı klasik olarak açık yöntemle yapılabilmekle birlikte gelişen laparoskopik ya da robotik cerrahi ile de gerçekleştirilebilmektedir.

EVRE 3 ve EVRE 4 HASTALIK: Mesanenin dış tabakasının (seroza) tümör tarafından tutulduğu (Evre 3) veya başka organlarda kanserin yayılımının saptandığı durumlarda (Evre 4) ise öncelikle Sistemik Kemoterapi uygulanmakta, alınacak yanıta göre Radyoterapi ya da Cerrahi (Radikal Sistektomi) seçenekleri uygulanabilmektedir.

Mesane kanseri neden olur?

Mesane kanseri gelişiminde en önemli risk faktörünü sigara ve diğer tütün ürünlerinin kullanımı oluşturmaktadır. Erkeklerde görülen kanserlerin %55-60’nın, kadınlarda ise %20-30’nun direk sigara kullanımına bağlı oluştuğu bilinmektedir.

Mesleki olarak kimyasal ajanlara maruziyet (özellikle boya, deri, tekstil ve petrol ürünleri), kronik iritasyon (taş, enfeksiyon, sonda vb), bazı parazitler (şistozoma gibi) ve radyoterapi maruziyeti diğer risk faktörlerini oluşturmaktadır.

Mesane kanseri ilk nereye sıçrar?

Mesane kanseri mesanenin en iç tabakası olan mukozadan başlar. Daha sonra tümör dokusu büyüdükçe mesanenin daha alt tabakalarına doğru ilerlemeye başlar. Sırasıyla mesanenin kas ve seroza tabaklarına doğru ilerler. Tümör kas tabakasına ulaştığında artık uzak metastaz yapma ve lenf nodlarına yayılma potansiyeline sahiptir ve bu nedenle mesanenin alınması ameliyatı, radyoterapi veya sistemik kemoterapi tedavi seçenekleri gündeme gelir. Hastalık mesane dışına çıktığı zaman pelvik duvar, rektum, levator kası, uterus ve prostatı tutar. Önce pelvik bölge lenf nodlarına buradan ise bölgesel olamayan daha uzak lenf nodlarına metastaz yapmaktadır. Uzak organ metastazları ise en sık kemik, akciğer, karaciğer ve beyin gibi organlara olmaktadır.

Mesane kanserinden nasıl korunuruz?

Mesane kanserinden korunmanın en önemli yolu sigara ve tütün ürünlerinden uzak durmaktır. Erkeklerdeki mesane kanseri vakalarının %50-65’i, kadınlardaki vakaların ise %20-30’u direk sigara kullanımı ile ilişkilidir. Sigarayı bıraktıktan 4 yıl sonra kanser gelişme riski %40, 25 yıl sonra ise %60 azalmaktadır. Meslek gereği kimyasal ajanlara maruziyet mesane kanseri vakalarının nerdeyse %20-25’lik kısmını oluşturmaktadır. İş güvenliği ve zararlı ajanlara maruziyetten kendini korumak oldukça önemlidir. Dengeli ve düzenli beslenme her kanser türünde olduğu gibi mesane kanserinden korunmak için de önem arz etmektedir. Mesane taşı, idrar yolu enfeksiyonu ve mesane paraziti gibi kansere yatkınlık oluşturabilecek hastalıklar zamanında ve doğru olarak tedavi edilmelidir.

Mesane kanseri tanısı almış ve tedavi olmuş hastalar mutlaka düzenli takip altında tutulmalıdır. Mesane kanseri nüks etme potansiyeli en yüksek kanser türlerinden birisidir.