Çocuklarda Yaratıcılık Süreci

Çocukların yaş dönemlerine göre yaratıcılıklarının değiştiğini belirten Çocuk ve Aile Danışmanı Öznur Simav, ailelere önemli tavsiyelerde bulundu.

“Yaratıcılık, bilinen şeylerden kendine göre yorum yaparak yeni şeyler üretmektir. Yaratıcı kişiler, kendilerine güvenir, karmaşıklığı severler, sınırlandırılmayı istemezler, baskılara dayanamazlar.

Yaratıcılık, üzeri küllenmiş olsa bile yeniden kazanılabilir. Bunun için yaşam deneyimleri ve özel programlar gerekir. Yaratıcılığın desteklenmesinde motivasyon önemlidir, her birey yaratıcılık şansına sahip olduğunu asla unutmamalıdır. Her çocuğun yaratıcılığı kendine özel şartlar içinde değerlendirilmelidir.”

Bebeklik Döneminde Yaratıcılık

“Bebeklik döneminde bebeğe bakan kişi ya da anne ile ilişkiler ve oynanan oyunlar, yaratıcılığın ortaya çıkmasında ve gelişmesinde önemli rol oynar. Bu oyunlar ilk dönemlerde bebeğin kendi vücudu ile oynaması şeklinde kendini gösterir.

• 1 yaşlarında ellerini çırpar, eşyaları atar.

• 2 yaşlarına geldiğinde çevresini keşfetmeye çalışır, eşyaları tanımaya başlar. Daha sonraları kültürel sembolleri öğrenir.

• 2-4 yaşlarında kelime hazinesinin hızlı bir şekilde geliştiğini görürüz.

• 5-6 yaşlarında resim yapma, öyküler yaratma, drama gibi sanatsal etkinlikleri izleyebiliriz.

• Çocuk 6-9 yaşlarına geldiğinde küçük kasları gelişmiştir, ince işlerle uğraştığını görürüz. Oyuncaklarla oynama devam eder.

• 9-12 yaşlarda yaratıcı etkinliklerde başarısız olduğu görülür ancak çözüme yönelik davranışların geliştiği görülür.

• 15 yaşlarında sanatsal yaratma görülür. Yaratıcılığın bu gelişimsel sürecini ebeveynler ve eğitimciler dikkate almalıdırlar.

Yaratıcılığın desteklenmesinde özgür bir ortam yaratmak, sevgi ile güven vererek yaklaşımda bulunmak çok önemlidir.”

Hangi Oyuncaklar Yaratıcılığı Artırır?

“Çocuğun yaratıcılığının desteklenmesinde günlük kullanılan araçlardan ve eşyalardan rahatlıkla yararlanılabilir. Pahalı oyuncaklarla yaratıcılığın destekleneceğini düşünmek yanlıştır. Takıp, çıkarılan, yapıp, bozulan, eklenen, üst üste konabilen oyuncaklar yaratıcılığı destekleyen oyuncaklardır. Bunun dışında su oyunları, kum ile oynanan oyunlar da yaratıcılığı çok iyi destekler.

Çocuğa sunulan oyuncaklar yaş ve gelişim seviyesine uygun olmalıdır. Dikkat edilmediğinde gereği kadar faydalanma gerçekleşemez. Umulandan yetersiz yarar sağlanır ya da çocuğun gözünü korkutur ve caydırıcı etki yapabilir. Daha sonra oyuncakla iletişim kurmak istemeyebilir. Örneğin; satranç ve dama gibi oyunlar yaş ve gelişim düzeyine dikkat edilerek verilmelidir. Araç gereçler, oyuncaklar, temizlik, sağlamlık, çocuğa zarar vermeme, bakım kolaylığı gibi ilkelere dikkat edilerek sağlanmalıdır. Tek amaca değil, birkaç amaca hizmet etmelidir.”