Kâğıtların heba olmasına dayanamadı öğrencileriyle atölye kurdu

Öğrencilerine eskiyi değerlendirmeyi, yok etmek yerine üretmeyi öğretiyor. Yaptığı kâğıtları da @medeniyet_hamuru hesabından Instagram’da paylaşıyor.

Kâğıtları değerlendirmeye nasıl başladınız?

Özellikle okullarda her gün yüzlerce kâğıt harcanıyor, fotokopiler boşa gidiyor, çöpler kâğıt atıklarla doluyordu. Kâğıtları boşa harcamak istemiyordum ve öğrencilerimle bir araya gelerek kâğıtları dönüştürmek için bir çalışma gerçekleştirmeye karar verdik. Yalova Lisesi’nde koridorlara ‘kâğıt atık kutuları’ koyduk. Herkes atık kâğıtları orada topladı. Sonra öğrencilerimle birlikte Yalova’daki İbrahim Müteferrika Kâğıt Müzesi’ne gittik ve orada Kâğıt Ustası Aytekin Vural’dan kâğıt yapmayı öğrendik. Böylece okulumuzda bir geri dönüşüm atölyesi kurduk. O günden bu yana atık kâğıtları dönüştürüp yeniden kullanılır hâle getiriyoruz.

Peki, kâğıt üretirken hangi malzemeleri kullanıyorsunuz?

Plâstik tekne, eleme işlemi için üzerine sineklik gerilmiş bir çerçeve (elek), boş çerçeve, pamuklu bez, çırpıcı, mandal, ip, sünger, iki adet kalın keçe, rondo, atık kâğıt ve mısır nişastası…

Biz kendi kâğıtlarımızı nasıl yapacağız peki?

İşe atık kâğıtları biriktirerek başlayın. Biriken atık kâğıtları küçük küçük kırpın ve bir kovanın içine yarısı su, yarısı kâğıt olacak şekilde koyun. 24 saat boyunca bekleyin. Suda kalan kağıtları rondodan geçirin ve pamuksu bir kıvam alana kadar karıştırın.  Plastik tekneye 20 litre su koyun ve eleği bu temiz suya bir defa batırıp çıkarın. Teknenin yanına iki adet kalın keçe serin üzerine de pamuk bir bez yayın. Elde ettiğiniz hamurdan dört avuç alın ve tekneye koyun. Çırpıcıyla iyice karıştırın. Öte yandan üzerine tel gerdiğimiz çerçevenin (elek) üzerine, boş olan çerçeveyi koyarak yanlardan sıkıca tutun. Eleği suya daldırıp süzün, üstteki çerçeveyi çıkartın. Beze ters olarak yatırın, süngerle tersinden suyunu alın. Bezle bir kenarından bastırın ve eleği yavaşça kaldırın. Beze yapışan kâğıdı bezle birlikte gergin şekilde asın ve kurumaya bırakın. Ardından bir kâğıt daha yapmak için bir avuç hamuru tekneye atın ve aynı işlemleri tekrarlayın. Her kâğıt yapımından önce tekneyi çırpıcı ile karıştırmayı unutmayın. Kâğıdın sağlam olması için hamurun içine veya tekneye yarım su bardağı mısır nişastası koyun. Kâğıtlar kuruduktan sonra onları yavaşça bezden ayırın, yeni bir bez koyup buharlı ütüyle ütüleyin.

Uygulama yaparken nelere dikkat etmeliyiz peki?

Atıkları toplarken başlıyor bu süreç. Atık kâğıtlara hiçbir şekilde yağ ve benzeri malzeme değmemeli. Artıklar biriktirilirken mümkün olduğunca rutubetsiz kuru ortamlarda muhafaza edilmeli. Kâğıtlardaki zımba telleri ayıklanmalı, polyester kâğıtlar çıkartılmalı, cilt ipi vb. malzemeler kâğıt hamurunda kesinlikle olmamalı. Kâğıdın hamur haline gelmesi için en az 24 saat suda beklemesi gerekiyor. Tekneye kararınca hamur koymak gerekir. Eğer çok fazla hamur konursa kâğıtlar kalın, az konursa ince olur.

Peki, bu atık kâğıtlarla neler yapılabilir?

Biz pek çok ürün elde ediyoruz. Örneğin kâğıtları bir araya getirip, iğne ve iplikle dikerek bol sayfalı defterler, katlayıp yapıştırarak zarflar, kartvizitler, albümler, davetiyeler, takvimler, hatta takı kutusu, avize, kalemlik ve mumluk bile yapıyoruz. Kâğıt her türlü şekilde kullanılabilir. Ne yapmak istediğiniz hayal gücünüze kalmış. Biz öğrencilerimizle kâğıt çiçeklik, maket gemi, kitap ayracı ve hatta heykel bile yaptık.