Tüketmekten değil, üretmekten mutlu olan çocuklar yetiştirin

16 yaşındaki oğlunun odasının darmadağın olduğunu, temizleriyle kirlilerinin birbirine karışmış olduğunu, eğer kendisi kaldırmaz ise sabahları okula geç kaldığını bıkmış, yorulmuş bir şekilde ifade ediyordu annesi.

“Aslında oğlum başarılı bir çocuk, ama hala test çözmesi gerektiğini ben hatırlatıyorum. Ne bana ne de babasına hiç yardım etmiyor. Geçen gün marketten pırasa almasını istediğimde yüzüme gülerek “Pırasa mı, nasıl bir şekli var ki, neye benziyor?” diye sordu. Önce çok sinirlendim ama sonra biraz düşündüm de oğlum hiç pazara gitmedi ki, marketten kendi ilgi alanı olan şeyler dışında ev için hiç alışveriş yapmadı ki. Eğitim sitemi ortada başarılı olsunlar, sınavları iyi geçsin diye peşlerinde koşuyoruz, ne çamaşır makinası çalıştırdı, ne de bulaşık makinası. Havlu asmayı bile bilmez. Hatta düğmesi kopsa “Bu pantolonu çöpe atalım, bu eskimiş, yeni bir pantolon alalım” der.

ÇOCUKLARINIZIN ARKASINI TOPLAMAK YERİNE SORUMLULUK VERİN

Anne babalar çocuklarını belki sınavlara iyi hazırlıyorlar, ama gerçek hayata hazırlamayı unutuyorlar. Bir gün üniversite hayatına başlayacağını, ayakları üzerinde durması gerektiğini, gerçek hayatın ders kitaplarından ibaret olmadığını görmezden geliyorlar.

Aslında bu iyilik dolu davranışlarının altında yatan gizli mesaj şu:

“Bu işler için canını sıkma. Ben senin yerine yaparım. Bütün işleri senin yerine yapmak için her zaman hazırım. Senin kapasiten yeterli değil, bensiz bu hayatı yaşayabilirsen, kendimi değersiz işe yaramaz hissederim. Lütfen senin için hizmet etmeme izin ver, bana ihtiyaç duyduğun sürece sevildiğimi hissederim”.

BU BECERİLERİ SATIN ALAMAZSINIZ

Çocuklarınızın yetişkin hayatlarında başarılı olabilmeleri için bazı becerileri kazanmaları gerekiyor. Maalesef ki bu becerileri satın almazsınız, sadece deneyimle kazanabilirler.

Bizim görevimiz bağımsız ve üretken bir yaşam kurmak için, sorumluluk sahibi, kapasiteli genç bireyler yetiştirmek, bu nedenle onlara fırsatlar vermeliyiz. Ancak bunun için 18 yaş çok geç. Pozitif alışkanlıklar kazanması için 4-5 yaşlarında küçük sorumluklar almasına fırsatlar yaratmalıyız.

İŞTE YAPABİLECEKLERİNİZ:

• Odalarda veya banyoda yere atılmış kirli çamaşırları toplamayın, çocuğunuzu çağırıp, kibar bir şekilde onu kirli sepetine atmasını isteyin.
• Odalarda veya salonda kirli bıraktığı, kurumuş tabakları hemen toplayıp yıkamayın, çocuğunuzdan yardım isteyip onları bulaşık makinasına koymasını isteyin.
• Çantasını siz hazırlamayın, akşamdan kendi kitaplarını, kıyafetlerini, beslenme çantasını hazırlamasına fırsat verin, yaşına göre yardım edin.
• Televizyon karşısında yatan çocuğunuzu, oyun yolu ile kaldırın, televizyonu kapatın ve birlikte çamaşır makinası, bulaşık makinası nasıl çalışır, beyazlar, renkliler nasıl ayrılır, hangi tarz çamaşır kaç derecede yıkanır öğretin. Unutmayın çocuklar eğlenceye dönüştürülen her işten zevk alırlar.
• Mutfakta küçük beceriler kazanması için fırsat yaratın. Sandviç hazırlamak, yumurta pişirmek, kek çırpmak, salata yapmak gibi…
• Daha birinci sınıftan itibaren ödevleri için özel ders hocaları tutmayın, ancak eksiklerini tamamlamaları için yardım alın.
• Bir an önce bitsin de yatsın diye onun yerine asla ev ödevini yapmayın, bırakın zamanı kullanma konusunda tecrübe kazansın.
• El becerisi ya da araştırma becerisi gerektiren performans ödevlerini, sırf yüksek not alsın diye onun yerine yapmayın.
• Basit, yaşa uygun küçük sorumluluklar ile başlayın, sabırla ve sebatla ilerleyin. Bir süre sonra bu işlerden zevk aldığını görecek, kendiliğinden gelip size daha fazla sorumluluk almak istediğini söyleyecektir.