Çocuğunuz okumada güçlük mü çekiyor?

9 yaşındaki oğlu için, “Hala harfleri tersten yazıyor, dolap yerine bolap yazıyor, ödevlerini önemsemiyor, aslında çok zeki bir çocuk ancak şımarıklığından okumayı geç söktü, çarpım tablosunu hala öğrenemedi” diyordu annesi…

“Eve özel öğretmen geliyor, yine de yaşıtları gibi değil, bağırdım olmadı, dövdüm olmadı. Evde huzurumuz kalmadı. Babası ‘Bu çocuk okumayacak galiba, ilkokulu bitirsin yeter, uğraşma’ diyor, Neden böyle oluyor? Sizce ne yapmalıyım?” diyerek çaresizce soruyordu.

Aslında annenin ve öğretmenlerinin bilmediği, oysa öğrenme güçlükleri içinde en sık karşılaştıklarımızdan biri olan disleksi ile karşı karşıyaydık.

Disleksi, zeka ile doğrudan bir bağlantısı olmayan, hatta özel yeteneklere sahip, yüksek zekalı çocuklarda bile görebileceğimiz, konuşma, yazma, akıl yürütme ve matematik yeteneklerinin kazanılması ve kullanılmasında önemli güçlüklerle kendini gösteren bir öğrenme bozukluğudur.

Eğer okumada yaşanılan zorluk, zekâ geriliği, işitme kaybı ya da başka nörolojik sorunlardan kaynaklanıyorsa o zaman disleksiden söz edemeyiz.

DİSLEKSİ NEDENLERİ

• Beyin gelişimindeki bazı farklılıklar nedeniyle öğrenme yetilerinin bir veya birkaçında aksama olması,
• Gebelik sırasında geçirilen enfeksiyonlar ve bilinçsiz ilaç kullanımı,
• Doğum sonrasında bebeğin nefes almasında gecikme veya geçirdiği ateşli hastalıklar,
• Anne veya babada da benzer öğrenme güçlüğünün olması.

DİSLEKSİ BELİRTİLERİ

Okul öncesi dönemde:

• Konuşmada gecikme,
• Alfabedeki harf ve seslerin öğrenilmesinde zorluk yaşanması,
• Birbirine yakın heceli kelimelerde seslerin karıştırılması (su yerine bu gibi),
• Zaman ve yön kavramlarının birbirine karıştırılması,
• Kullanılacak el konusunda belirgin bir seçim yapılamaması.

Okul döneminde:

• Okuma geç ve zor öğrenilir.
• Yavaş ve hatalı okunur.
• Yazı bozuklukları çok görülür.
• Matematikte güçlük çekilir. Çarpım tablosunu öğrenememe gibi.
• Semboller ve işaretler tersten algılanır ve yazılır. ( “+” yerine “x” kullanma gibi )
• İmla ve noktalama hataları yapılır. ( d ile b, p ile b harfleri karıştırılır.)
• Okuduğunu anlamada sorun yaşanır, okurken sık sık harfler karıştırılır. (dağ yerine bağ, sal yerine şal vb.)
• Ayna imajı ile ters olarak yazma görülür (incir yerine zincir, en yerine ne vb.)
• Bazı kelimeler yanlış hecelenir, hece atlanır, heceler tersten okunur , yazılır.
• Dikkat dağınıklığı veya erken unutma görülür.
• Yazılı sınavlarda, sözlü sınavlara oranla daha fazla başarısızlık görülür.

AİLELERE ÖNERİLER

• Eğitimciler ve aileler tarafından yeterince bilinmediği için bu özellikteki çocuklar, gerek okul içinde gerekse aile ve çevre içinde pek çok zorlukla karşılaşır. Bu nedenle erken tanı çok önemlidir. En yakın çocuk psikiyatrisi uzmanına eğer ilinizde yoksa bu konuda uzman psikolog veya psikolojik danışmana gitmeli ve destek almalısınız.
• Tedavide özellikle kullanılan bir ilaç yoktur. Eğitimsel terapi ya da özel eğitim dediğimiz yöntemlerle gelişimleri sağlanır.
• Dislekside eğitimsel terapi çalışmalarının amacı, çocuğun güçlü ve zayıf yanlarını ortaya çıkarmak, zayıf yanlarını destekleyecek teknikleri öğretmek, güçlü yanlarını öğrenmelerini desteklemektir.
• Unutulmamalıdır ki, disleksi tanısı konulan çocukların, yarıdan azı başarılı bir gelişim gösterirken erken dönemde teşhis edilen çocukların çoğu kendi akranları ile aynı seviyeye taşınabilmektedir. 
• Çocuk her başarısından sonra takdir edilmelidir. Bu konuda eleştirilmemeli, aşağılanmamalı, sabırla ve sevgiyle çalışmalara devam edilmelidir.
• Çocuğun çeşitli hobilerle ilgilenmesi sağlanmalıdır.
• Akranlarından soyutlanmamalıdır.