Okulda zorbalığa dikkat!

Geçtiğimiz günlerde bir arkadaşım çocuğundan şikayetçi üzgün bir halde yanıma geldi. Biraz da utanarak çocuğunun sınıf arkadaşlarına şiddet uyguladığını anlattı. Üstelik bu şiddet sistematik bir şekilde devam ediyormuş. Arada oğlunun sınıfın çete başı olduğunu biraz da gülümseyerek aktardı. Belki ona kalsa pek sorun olmaz da, öğretmen ve diğer veliler duruma isyan edince paniklemiş. Kendinden daha ufak ya da kısa çocukları köşeye sıkıştırıp tekmeleyen, vuran çocuk kendisi gibi olanlarla iş birliği yapıp, sınıfın diğer çocuklarına farklı isimler takmış. Kiminin boyuyla, kiminin gözlüğüyle, kiminin davranışıyla dalga geçiyormuş. Babasına göre sınıfta popülaritesi artmış artmasına ama ahh bu durumdan şikayetçi olan veli ve öğretmenler olmasa…

Hazır okullar açılmışken, aman zorbalığa dikkat. Arkadaşımı bir uzmana yönlendirdim ve tahmin ettiğim tanı konuldu. Arkadaşımın çocuğu akranlarına zorbalık uyguluyor.

Hadi canım demeyin, 9 yaşındaki çocuk ne anlar zorbalıktan. Bal gibi anlar, yapar da.

Aman dikkat! Her ne kadar yaş grupları farklı binalarda olsalar da aynı yaştaki çocuklar da birbirlerine zorbalık uygulayabiliyorlar. Sakın aklınıza hemen fiziksel şiddet gelmesin. Sözle, lafla hatta lakap takmayla da zorbalık uygulayabilirler. Zorbalık en çok da okullarda görülüyor. Zorbalık yapan mağdur olana alay edebilir, aşağılayabilir, taciz edebilir, sosyal ayrımcılık uygulayabilir, dışlayabilir. Bunu sürekli yapıyor ve de çocuğun üzerinde güç ve kontrol elde ediyorsa aman dikkat! Çocuğunuzu iyi gözlemleyin, davranışlarını iyi izleyin.

Son zamanlarda zor konsantre oluyor, dikkati kolay dağılıyorsa, okula farklı bir taşıtla gitmek istiyor veya yolunu değiştiriyorsa, okul gezisi, spor müsabakası gibi okul aktivitelerine karşı bir anda ilgisini yitirdiyse, okul notlarında ani bir düşüş varsa, hafta sonları mutlu, Pazar akşamları ve okul günleri mutsuz ve gerginse, beden dili değişmiş, çökük omuzlar, kambur duruş, göz temasından kaçınma davranışı başladıysa, kolay ve sık ağlıyorsa, hızlı duygu geçişleri yaşıyorsa, uyumakta zorlanıyorsa, tırnak yeme, yatak ıslatma davranışları başladıysa, eşyaları açıklama olmaksızın kaybolmaya veya zarar görmeye başladıysa, okulun bazı bölümlerine gitmediğinden söz ediyorsa, güvenlik ve güvende olmak konusunda takıntılı davranışları varsa, kekelemeye başladıysa, yeme davranışları değiştiyse, yanında kendini koruma amaçlı taş, bıçak gibi malzemeler taşımak istiyorsa bilin ki zorbalığa maruz kalmıştır.

Peki, ya zorbalığa maruz kalmamış da kendisi zorbalık uyguluyorsa bu da çok kritik bir durum. Hemen panikleyip harekete geçmeyin, ceza vermeye kalkmayın. Neden uyguladığını araştırın. Mutlaka altında bir neden vardır. Ayrıca unutmayın, evde zorbalık görmüşse, ezilmişse bunu okulda kendisinden daha küçük birine uygulamakta zorlanmaz. Evde şiddet gören, sınırları ihlal edilen, taciz edilen çocuklar okulda zorba haline gelebilirler.

Her iki durum da çocukları çok etkiliyor. Psikolog Pınar Mermer, “Çocuklar hem kendilerine hem de başkalarına zarar verir. Aileler çocuklarını iyi gözlemlemeli, nedenlerini bulmalı ve gerekirse destek almalı” diyor.

Çocuğunuza “şişko”, “dört göz” gibi lakaplar takmak da zorbalıktır, gruptan dışlamak da, küçük düşürmek de, ayrımcılık yapmak da zorbalıktır.

Zorba ya da mağdur olsa da çocuğunuz için mutlaka okulla iş birliğine geçin. Bir uzmandan destek alın. Şimdi destek vermezseniz, o bu davranışını bir ömür boyu sürdürür ve hayat boyu da içinde ruhsal yaralanmalar taşır.