İdeal çalışma ortamı

Çocukların ders çalışması için kendimizi feda eden biz anneler neler yapıyoruz neler. Yoğun bir iş temposunun ardından yemek, etrafı toplama, sonrası neredeyse onların odasına kapanıp, ödevlerini yapmalarına, ertesi gün derse hazırlanmalarına destek veriyoruz. Oğlum küçükken hemen her akşam bir saatten fazla onunla odaya kapanır, dünyayla ilişkimizi keserdik. Sonrasında beni pek istemedi, kendi kendine çalışıyor. Bazen tekrar yapmak istediğinde beni çağırıyor.

O zamanlar da şimdi de, hep kafamda onun için doğru bir çalışma ortamı hazırlayıp hazırlamadığım soruları olurdu.

Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Prof.Dr. Galip Yüksel’e ideal çalışma ortamı ve çocuğu nasıl derse yönlendirebileceğimiz konusunda ilginç bilgiler veriyor.

Öncelikle şunu söylemekte yarar var. Çalışma odasının fiziki durumu çok önemli. Araç-gereç, ısı, ışık, temiz hava ve ses açısından özellikleri bazen yaratıcılığı beslerken, bazen de çocuğun tüm çalışma şevkini de kırabiliyor.

Bazı çocuklar sıcaktan hiç hoşlanmaz. O nedenle de odalarında sık sık pencereleri açar. Bazıları karanlıkta verimli olmaz, hep cam kenarına aydınlığa kaçar. Bazıları masa başında oturmaktansa uzanarak çalışmayı tercih eder. Onların bu çalışma şekilleri nedense aileler tarafından hep eleştirilir. Oysa, çocuğun kendine uygun olduğu ortamı zaten onlar el yordamıyla bulur. Ama ailelerin kafasında nedense hep masa başı, sessiz bir ortamın ideal olduğu yatar.

Her çocuğun kendine ait özellikleri vardır. Bireysel farklılıklar da ders çalışma ortamını etkiler. Prof.Dr. Galip Yüksel, ideal çalışma ortamının da kişilere göre değiştiğini belirterek, “Herkese tam anlamıyla uyan bir çalışma ortamı modeli yoktur. Ancak çalışma odasının döşenme biçiminin ve içindeki eşyaların ilgi ve dikkati etkilediği bilinmektedir. Çocuğun hangi ortamlarda ve koşullarda daha iyi çalışabileceğini belirlemek için bazı denemeler ve gözlemler yapılabilir. Bu denemeler esnasında doğru çalışma ortamı oluşturulabilir. “ diyor.

İşte Yüksel’den çalışma ortamına yönelik tüyolar:

• Mümkünse çalışma odası özel olarak döşenmeli

• Çalışma odası iyi havalanmalı. Havadaki oksijenin azalması, gerginliğe yol açar ve bu durumda baş ağrısı gibi öğrenmeyi güçleştiren şeylere neden olabilir.

• Sandalye ya da koltuğun çok rahat olmaması tercih edilir. Sandalye, çalışma odası için koltuktan daha uygun bir eşyadır. Sandalye ve masanın ölçüleri çocuğa göre olmalı

• Çalışma masasının her zaman aynı yerde durması ve sadece ders çalışmak için kullanılması iyi olur.

• Çalışma masasının odanın en aydınlık yerine yerleştirilmesi ve kitap, defter vb. ders materyallerinin de bu masaya yakın bir yerde bulunmalı.

• Bu masanın bulunduğu odanın duvarlarında öğrencinin dikkatini dağıtacak tablo, afiş, biblo vb. bulunmaması gerekir.

• Küçük bir kitaplık, ders çalışma odasının temel eşyalarındandır. Bu kitaplıkta sadece ders çalışma kitapları olmalıdır. Ayrıca çalışma sırasında kullanılabilecek araç-gereçler de kitaplıkta olmalıdır.

• Rahat okuyabilmek için çalışma odasının yeterli derecede aydınlık olması gerekir. Sağ elle yazanlar için ışığın sol taraftan gelmesi sağlanmalı.

• Ders çalışmada yumuşak ışık yanında aydınlatma dereceside önemli. Fazla ışığın da az ışık kadar gözü yoracağı unutulmamalı.

• Çocuğa ait olan oda, onun egemenlik alanıdır. Oraya kimsenin karışmaması, çocuğun bu odada özerklik ihtiyacını rahat rahat yaşaması gerekir. Bu nedenle çocuk odasını istediği gibi düzenler, duvarlara istediği resim, afiş ve posterleri yapıştırır. Bu onun en doğal hakkıdır.

Bu resim, poster, afiş vb. çocuğun değerlerini, özlemlerini, iç dünyasını yansıtır. Bunların çocuğun dikkatini dağıtacak şekilde olmaması gerekir.