Karne nedir?

"Eğitim Yaşamı" başlıklı köşemde eğitim ve öğretim yaşamına dair olabilecek her konuda sizlerle birlikte olmaktan, paylaşmaktan, çoğalmaktan keyif alacağım.

Yine bu köşede çocuklarımızın, gençlerimizin sınav kaygıları, zaman yönetimleri, ders çalışma stratejileri, öğrenme güçlükleri, bireysel farklılıklar, aile-okul-öğrenci etkili iletişimleri, okul seçimi, karne zamanı gibi eğitim yaşamının sağlıklı organize edilmesi ve devamına dair ip uçlarını paylaşıyor olacağız.

Keyifle paylaşmak dileğiyle...

Türk Dil Kurumunun karne sözcüğünü tanımlama biçimi:

Karne: 1. isim, eğitim bilimi. Öğrencilere dönem sonlarında okul yönetimleri tarafından verilen ve her dersin başarı durumu ile devam, sağlık, yetenek ve genel gidiş durumlarını gösteren belge.

Bu tanımlamayı çok dikkatle okumamız gerektiğini düşünüyorum. Çünkü her bir virgül öncesi sözcük ve sözcükler dizisi çok özel anlamlar içeriyor:

1. Her dersin başarı durumu,
2. Sağlık,
3. Yetenek,
4. Genel gidiş durumunu gösteren belge…

Bu tanımlamaya istinaden; “Oğlum/kızım getir karneni görelim. Kaç tane beşin var?” “Ya da kaç tane zayıfın var?” soruları gibi sorularla inceleyeceğimiz bir belge değil demek ki karne, ne dersiniz?

Karne, çok daha fazla ve anlamlı içerikler içeren bir belge. Bir kere bize çocuklarımızın genel gidiş durumları, yetenekleri hakkında ip uçları veriyor. Bu ip uçlarına göre de çocuğumuzu değerlendirmemiz, yönlendirmemiz için bize ön görü sağlıyor. Değerlendirme derken tabii ki yapıcı değerlendirmelerden bahsediyorum.

Karne bir kere ilk hecesinde “kâr” sözcüğünü barındırıyor. Bu pencereden bakıldığında “Öğrencinin kârı ne?” gibi bir değerlendirmede söz konusu olabilir. Her eğitim dönemi öğrenci için pek çok” kârlar” içeren bir süreçtir. Eğitimde zarar hedeflenmesi mümkün bile değilken, bunun tam karşıtı çeşitli kârlar edinen çocuğun edindiği kârları gösteren bir belge olamaz mı “kârne”si ??

Başka bir açıdan karneyi "Yaz tatili müjdesi" olarak da tanımlamak isterim. İçinde müjde(muştu) barındıran, ve hep eve getirilen (“Karneni getir!” cümlesine mukabil, karne hiç götürülmez ya) bir kağıdın olumsuz algılanması söz konusu olabilir mi? Karne zamanının yaklaşması demek, tatilin de yaklaşması demektir. Karne almak, tatile de merhaba demektir. Öyle değil mi? 

Bu üç ayrı tanımlamadan sonra diyebilirim ki, önemli olan karnenin taşıdığı anlamdır. Yani karneye yüklenen anlam.

Çocuğunuzun karnesi sizin için hangi anlamı ifade ediyor?

*Karne , çocuğun zekasını, akıllı olup olmadığını gösteren bir belge mi?
*Öğrendiği bilgi düzeyi ve gelişterebileceği yönleri hakkında bilgi veren bir değerlendirme mi?
Hangisi?
 
*Karne, bir sonuç belgesi değildir. Bir süreç değerlendirmesidir.

* İlk dönem alınan karne sömestir tatilini, ikinci dönem alınan karne yaz tatilini müjdeler. Tatil demek, dinlenmek demektir. İyi bir programlamayla zamanı kaliteli yönetmek demektir.

*Karne; çocuğun bir okul yılı süresince eğitim ve öğretimine dair aldığı kârları gösteren belgedir. İyice irdelenmesi gerekir. Geliştirebileceği ve oldukça iyi geliştirdiği yönlerini ortaya çıkarmak ve çocukla bunları paylaşmak demektir.

*İyi bir değerlendirme sürecinden geçen karne; çocuğun yeni hedefler belirlemesine de ön ayak olacaktır.

*Ebeveyn tarafından yapılan olumlu ve olumsuz geri bildirimler, çocuğun zekasına ve/veya kişiliğine değil , davranışına, çalışma stratejilerine yönelik olmalıdır.

*Karne öğrenici olan çocuklarımız için evde bir kabul görme aracı olmamalıdır.

*Çocuğun tüm dönem içerisindeki akademik stratejilerine ilişkin yapılan yapıcı eleştiriler/değerlendirmeler çocukta da kendi öğrenme ve gelişim sürecinin algılanmasını gerçekçi bir şekilde sağlayacaktır.

*”Başarı” sözcüğünün kutsanmaması çok önemli. Başarı sözcüğünün karne ile ilişkilendirmemesi , başarı sözcüğü ile ilgili aslolanın “yaşamdaki başarı” olarak çocukla paylaşılması gerekir.

Son olarak;

* Karne notunun değil, sürecin çok iyi değerlendirilmesi,

*Sınavların, yarışların bu kadar çok; olması gerekenden fazla önemsenmemesi, başarının bu kadar kutsanmamasının öğretilmesii aktarılması,

*Özellikle karne notunu kutsal gören , başarıyı önemseyen eğitim sisteminin her aile içinde kendi değerlerince sorgulanması gerekir.