Hamilelikte şeker yükleme testi nasıl yapılır?

HAMİLELERDE KAN ŞEKERİ YÜKSELMESİ NEDEN YAŞANIR?

Gestasyonel diyabet çoğunlukla geçici bir durumdur. Normalde yiyeceklerden aldığımız karbonhidratlar sindirilerek şeker (glikoz) olarak kana geçer ve enerji olarak hücrelerimiz tarafından kullanılır. Karbonhidrat içeren bir besin tükettiğinizde pankreas organından insülin adı verilen bir hormon üretilir. Pankreasın salgıladığı insülin hormonun görevi besinlerden sağlanan glikozu hücre içine sokarak kandaki şeker düzeyini dengede tutmaktır. Ancak hamilelikte salgılanan gebelik hormonları insülinin glikozu hücre içine sokma görevini zorlaştırır ve bu durum hamilelerde kan şekerinin yükselmesine neden olur. Gestasyonel diyabet gebeliğin 20’nci haftasından sonra ortaya çıkabilir.

ŞEKER YÜKLEME TESTİ NE ZAMAN YAPTIRILMALI?

Eğer gebeliğiniz normal ve sağlıklı geçiyorsa herhangi bir şikâyetiniz yoksa gebeliğin 24.-28.haftaları arasında glukoz (şeker) tarama testi yapılarak gestasyonel diyabet riski araştırılır. Ancak hızlı kilo alma, çok sık idrara çıkma, çok su içme gibi diyabet (şeker hastalığı) belirtileriniz varsa bu tarama testinin daha önceki haftalarda yapılması önerilmektedir.

ŞEKER YÜKLEME TESTİ NASIL YAPILIR? 

Gebelik şekerini belirlemek için 24 – 28 haftalar arasında glukoz tarama testi yapılır. Bu test ile ilgili gündemde doğru olmayan söylentilerin olması akıllarda soru işaretlerinin oluşmasına neden olmakta ancak endişelenmemelisiniz. Çünkü test için kullanılan 50 gr glikoz aslında korkulacak bir miktar değildir. 1 dilim ekmek 15 gr, 1 orta boy portakal 18 gr, kahvaltıda tükettiğiniz 1 tatlı kaşığı bal 5 gr karbonhidrat yani şeker (glikoz) içerir. Bu nedenle bir seferde 50 gr şeker yüklemesi yapılması herhangi bir sağlıklı problemine neden olmaz.

Test yapılırken kolunuzdan plastik ile kaplı bir iğne batırılır ve kan alınır. Bu iğne 2 saat boyunca kolunuzda kalır ve yeni bir iğne girişi yapılmaz.

GLUKOZ TARAMA TESTİ:

Günün herhangi bir saatinde aç veya tok karnına tarama amaçlı anne adayına 50 gram glikoz içirilir; bir saat sonra kan şekerine bakılır. Kan şekeri 140'ın altında ise her şey normaldir, fakat kan şekeri 140'ın üzerinde tespit edilen hamilelere 3 saatlik 100 gram glikoz ile şeker yükleme testi ( OGTT ) planlanır ve kesin tanı konulur.

OGTT (ORAL GLUKOZ TOLERANS TESTİ:

Bu test için en az 8 saat açlık gereklidir. Sabah açlık kan şekeri bakılır ve anne adayına 100gram glikoz içirilir; ardından saatte bir 1 saat süre ile kan şekeri ölçülür. Normal bir hamilelikte kan şekerinin aşağıdaki tablodaki değerleri geçmemesi beklenir.

Açlık Kan Şekeri 95 mg/dl
Yüklemeden sonra 1.Saat 180 mg/dl
Yüklemeden sonra 2.Saat 155 mg/dl
Yüklemeden sonra 3.Saat 140 mg/dl

ŞEKER YÜKLEME TESTİ BEBEĞE VE ANNEYE ZARAR VERİR Mİ?

Son yıllarda pek çoktartışmaya konu olan şeker yükleme testi Hamilelerde şeker yükleme testi uluslararası kabul görmüş bir uygulamadır. Test için verilen 50-75 gram şekerin anneye be bebeğe zararı yoktır. Bu testin tek riski iğne olmak kadardır. 

Tahlil sonucunda gebelik şekeri tespit edilirse doktorunuz sizi beslenmenizin takibi için bir diyetisyene yönlendirmelidir.

ÖRNEK MENÜ

Kahvaltı:

08.00 – 08.30

• 2 dilim tam buğday ekmeği
• 2 dilim peynir (beyaz peynir veya kaşar peyniri veya dil peyniri)
• 1 adet yumurta ( haşlanmış / az yağlı omlet veya menemen )
• Mevsim sebzeleri
• 1 porsiyon taze veya kuru meyve
• Ihlamur veya limonlu açık çay içebilirsiniz

1.Ara öğün 

10.00 – 10.30

1 porsiyon meyve + 2 adet bütün ceviz

ÖĞLE 

12.30 – 13.00

• 4 adet ızgara köfte veya 120gram ızgara tavuk veya 200 gram ızgara / fırın balık
• veya Haftada 2kez: 6 kaşık kurubaklagil yemeği ( nohut, fasülye, barbunya vb. )
• 2 dilim tam buğday ekmeği
• 1 bardak ayran veya 1 kase cacık
• Yeşil Salata ( 1 tatlı kaşığı zeytinyağı, limon, sirke olabilir )

Öğle ile akşam yemeği arasında:

1.Ara Öğün

15.00

• 1 porsiyon taze meyve + 1 adet sade probiyotik yoğurt

2.Ara Öğün

17.00 – 17.30

• 2 dilim tam buğday ekmeği + 1 dilim peynir; Sandviç / Tost

AKŞAM

19.30 – 20.00

• 1 kase çorba
• 1 tabak etli veya zeytinyağlı sebze yemeği
• 2 dilim tam buğday ekmeği veya 5 – 6 çorba kaşığı bulgur pilavı
• 1 kase cacık veya 1 bardak Ayran
• Salata ( 1 tatlı kaşığı zeytinyağı, limon, sirke olabilir )

Akşam yemeğinden 2 saat sonra:

• 1 porsiyon meyve + 1 su bardağı süt + tarçın

HAMİLELİKTE KİLO HESAPLAMA