Cinsel istismar-2| İstismar çeşitleri nelerdir?

FİZİKSEL İSTİSMAR

Fiziksel istismar tokat, ısırma, saç ve kulak çekme, tekme gibi herhangi bir nesne kullanılmadan gerçekleştirilebildiği gibi kemer, kızgın maşa, sopa gibi nesneler kullanılarak da gerçekleştirilebilir.

Çocuklara fiziksel istismar uygulamanın amacı eğitim, cezalandırma, kontrol edilemeyen öfkeyi dışa vurma olabilmektedir. Bizim toplumumuzda fiziksel istismar bundan çok kısa süre öncesine kadar onaylanan bir ebeveyn ve eğitimci rolü olarak görülmekteydi. Derslerine girdiğim öğrencilere sıra dayağı yememiş olan, ebeveynlerinden tokat yememiş olan, kulağı çekilmemiş olan var mı sorularını sorduğumda birkaç öğrencim dışında hepsi el kaldırıyor. Diğer yandan ‘tekdir ile uslanmayanın hakkı kötektir’ özdeyişi ve ‘dayak cennetten çıkmadır’, ‘kızını dövmeyen dizini döver’ gibi atasözleri de fiziksel şiddeti teşvik etmekte ve toplumun büyük kesiminin şiddeti normal görmesine olanak sağlamaktadır.

ÇOCUĞUN FİZİKSEL İSTİSMARA UĞRADIĞI NASIL ANLAŞILIR?

• Çocuğun vücudunda çeşitli renklerde morluklar olması çocuğun farklı zamanlarda fiziksel şiddete maruz kaldığının bir göstergesi olabilir.
• Morlukların sırtta, kol ve bacakların iç kesimlerinde, diz arkası gibi çocuğun kendisinin bir yere çarpması/düşmesi ile oluşmayacağı bölgelerde olması bir başkası tarafından uygulanan şiddetin belirtisi olabilir.
• Arkadaşları ile oyunlarında ya da anlaşmazlıklarında vurma, ısırma gibi şiddet içerikli çözüm yolları uygulayan çocukların ailelerinde de bu davranışlara maruz kaldığı düşünülebilir, gözlemlenmeli ve değerlendirilmelidir.
• Bir başkasının kendisi ile ilgili olmayan ani hareketi ile korkup kendini korumaya çalışan çocuklar çok sık şiddete uğruyor olabilir. Bu nedenle gerçekleştirilen ani hareketi kendisine yöneltilen şiddet olarak algılayıp kendini koruyor olabilir.
• Yanıkların gerçekleşme şekli de fiziksel istismarın önemli belirtilerinden biridir. Sigara, ütü gibi yanıklar doğrudan fiziksel istismar olarak algılanabilecekken sıvı yanıkları için kaza veya istismar ayrımını iyi yapmak gerekmektedir. 

DUYGUSAL İSTİSMAR

Duygusal istismar, çocuğun duygusal gelişimini zedeleyen ve onu psikolojik hasara uğratan, istismar türleri içerisinde tanılanması ve kanıtlanması en zor olan istismar türüdür. Tek başına görülebileceği gibi fiziksel ve cinsel istismarla birlikte de görülebilir. Başka bir deyişle her cinsel ve fiziksel istismarda duygusal istismar vardır ancak her duygusal istismarda cinsel ve fiziksel istismar olmayabilir.

Duygusal istismarın istismar sayılabilmesi için yapılan davranışın sürekli olması gerekmektedir. Bu davranışlar hakaret etme, tehdit etme, aşağılama, kıyaslama, aşırı koruyucu kollayıcı tutum gibi davranışlardır. Duygusal istismar toplumun her kesiminde, her sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel düzeyde görülebilmektedir. Dolayısıyla diğer istismar türleri ile birlikte görülmedikçe tanılanması ve anlaşılması oldukça güçtür. Burada bilinmesi gereken duygusal istismarın da diğer istismar türleri gibi hasar bırakabileceği ve tanılanamadığı için müdahale edilmeden yetişkin yaşantısına yansıtılabileceğidir. Duygusal istismarda, istismar oluşturan davranışı çocuk normal algılayabilir ve kendi iletişim biçimini de buna göre düzenleyebilir. Bu doğrultuda geleceğin ebeveyni de potansiyel bir istismarcı olabilmektedir.

ÇOCUK İSTİSMARI VE İHLALİ