Diş çekimi öncesinde yapılması gerekenler

Hemen herkesin yaşam boyu en az birkaç kez diş çektirme deneyimi olur. Diş çekimi özel dikkat ve değerlendirme gerektiren bir durumdur. Diş çekiminden önce, diş hekimi öncelikle hastanın, geçirdiği ameliyatlar, hastalıklar, sürekli kullandığı ilaçlar, gebe olup olmadığı gibi sağlığıyla ilgili önemli konularda bilgi alır. Daha önceki diş tedavilerinde ya da çekimlerinde herhangi bir sorun yaşayıp yaşamadığını, anestezi ya da herhangi bir ilaca karşı duyarlılığının olup olmadığını öğrenir.

Hastanın sağlık durumuna göre antibiyotik kullanmasını ya da ilgili doktorunun da onayıyla kullanmakta olduğu bazı ilaçlara bir süre ara vermesini ister. Diyabet, kalp-damar rahatsızlığı, böbrek rahatsızlığı, hipotiroidi, hipertansiyon, anemi, AIDS veya kanser gibi sağlık sorunları olan hastalar için diş çekiminin olası risklerini en aza indirmek için özel önlemler alınması gereklidir. Çocuklar ve gebeler için de dikkat edilmesi gereken noktalar vardır.

ANTİBİYOTİK KULLANIMI

Çekilecek olan diş enfeksiyonlu ve ağrılı ise ya da ağzın içinde ya da çevresinde enfeksiyon varsa, diş çekimi antibiyotik kullanılarak enfeksiyon giderildikten sonra yapılır. Diş çekimi sonrasında karşılaşılabilecek en önemi sorun da enfeksiyondur. Enfeksiyon bağışıklık sistemini baskılayan ya da zayıflatan sağlık sorunları olan hastalarda önemli bir risk faktörüdür.

Bu nedenle kombine immün yetmezlik, diyabet, AIDS, anemi, kanser, romatoid artrit, nötropeni, siroz, diyaliz hastalarında ve son altı ay içinde kalp, beyin, organ nakli, protez, şant vb. gibi büyük bir ameliyat geçirmiş olan kişilerde bakteriyel enfeksiyon riskini azaltmak için diş çekimi öncesinde ve sonrasında mutlaka hekimin önerdiği şekilde antibiyotik kullanılması gereklidir.

DİŞ ÇEKİMİ ÖNCESİNDE YAPILMASI GEREKENLER

Diş çekimi öncesinde hastanın yaşına, sağlık durumuna, kullandığı ilaçlara ve gebe olup olmamasına göre yapılması gerekenler şeyler vardır. Öncelikle diş hekimi tarafından verilen antibiyotikler doğru şekilde kullanılmalıdır. Hastanın düzenli olarak kan sulandırıcı ilaçlar kullanıyor olması diş çekimi sırasında ve sonrasında kanamanın fazla olmasına neden olacağından, diş çekimi öncesinde bu ilaçların kullanımına en az üç gün ara verilmesi gerektiğinden bu uygulamaya özen gösterilmelidir.

Hipertansiyon ilaçları da lokal anestezik ilaçlarla ( diş çekimi öncesinde kullanılan uyuşturucu iğne ) etkileşebileceğinden diş hekiminin anesteziyi planlayabilmesi için bu ilaçları ve kullanım miktarları hakkında bilgi verilmesi gerekir. Anesteziklerle ilgili bir başka durumda karaciğerle ilgilidir. Lokal anesteziklerin çoğunluğu karaciğerde parçalandıklarından, karaciğer rahatsızlığı olanlarda ortaya çıkarabileceği olumsuz etkileri önlemek için diş hekiminin anestezik seçimini buna uygun yapması gerekecektir.

Diş çekiminin sağlıklı bir şekilde yapılabilmesi için hastanın gergin ve stresli olmaması gerekiyor. Bunun için gerektiğinde rahatlatıcı ilaçlarda verilebilir. Düzenli insülin kullanan diyabet hastaları, hipoglisemi açısından risk altında olduklarından ve diş çekiminden sonraki 2 saat bir şey yiyemeyecekleri için diş çekimine mutlaka tok olarak gitmelidir. Diş çekiminden önce dişlerin iyice fırçalanması ve antiseptik ile gargara yapılması ağız içindeki bakteri miktarını azaltmak açısından önemlidir.

DİŞ ÇEKİMİ SONRASINDA YAPILMASI GEREKENLER

Diş çekiminden sonra çekilen dişin olduğu yere konan tampon en az yarım saat boyunca çıkarılmamalı, çıkarıldıktan sonra da yaranın üzerinde oluşan kan pıhtısının dağılmaması için yerine yeni bir tampon konmamalıdır. Çekimden sonraki 2 saat süresince hiçbir şey yenip içilmemelidir ve 24 saat içinde kanamayı artırabileceğinden sıcak gıdaların tüketilmemesi, ağız içindeki tükürüğün vakumlanarak tükürülmemesi, ağız içinin çok miktarda suyla çalkalanmaması, başın altında yüksek bir yastık olmadan düz bir şekilde sırtüstü yatılmaması gereklidir. Ancak bu önlemlere rağmen kanamanın fazla olması ve devam etmesi durumunda en yakın sağlık kuruluşuna gidilmelidir. Sonraki 2 gün boyunca sert, aşırı sıcak ve soğuk gıdalar tüketilmemeli, yara iyileşmesini geciktirebileceğinden sigara içilmemelidir. Doktorun önerdiği antibiyotik ve ağrı kesici ilaçlar düzenli olarak kullanılmalıdır.

ÇOCUKLARDA VE HAMİLELERDE DİŞ ÇEKİMİ

Çocuklarda süt dişlerinin kendiliğinden düşmeden önce çekilmesi, kalıcı dişlerde önemli derecede çapraşıklığa neden olabildiğinden çok zorunlu kalmadıkça tercih edilmeyen bir durumdur. Çekilmesi dışında bir alternatifin olmaması söz konusu olduğunda da çekilen dişin yerine mutlaka yer tutucu uygulanır. Çocuğun diş çekimine psikolojik olarak hazırlanması çok önemlidir. Çocuğun psikolojik olarak hazır hissetmesi durumunda diş çekimi lokal anestezi uygulanarak yapılabilir; aksi durumda ise genel anestezi yapılması zorunlu hale gelir.

Genellikle hamilelikte diş çekimi önerilmez. Kaçınılmaz olarak yapılması gereken durumlarda diş çekiminin hamileliğin 3. ve 6. ayları arasındaki dönemde yapılabilmesi ama ilk ve son 3 aylık dönemde yapılmaması önerilir.