Çocuklarda florür uygulaması yararlı mı zararlı mı?

Çocuklarda flörür uygulaması hangi durumlarda yapılır? Flörür uygulamasının zararı var mı? Çocuklarda dişe uygulanan flörür uygulaması hakkında ebeveynlere önemli bigiler…

FLORÜR UYGULAMASI NEDİR?

Dünya genelinde yarım yüzyılı aşkın bir süredir florür diş çürümelerini önlemek için lokal ve sistemik uygulamalarla içme suları, süt, tuz, diş macunları, ağız temizlik ürünleri ve gıda takviyelerinde kullanılıyor. Ayrıca son yıllarda çocukların dişlerine florlu vernik uygulaması yapılıyor. Ancak son günlerde florürün çocuklarda zeka geriliğine, tiroid hastalıkları, bunama, hiperaktivite ya da uyuşukluk, kısırlık, kanser gibi sağlık sorunlarına yol açtığına ilişkin haberler “florür yararlı mı, zararlı mı?” sorusunu gündeme getirdi.

FLÖRÜR ÇOCUKLARDA DİŞ ÇÜRÜMELERİNİ ENGELLİYOR MU?

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) başta olmak üzere ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC), Amerikan Pediatri Akademisi (AAP), Amerikan Diş Hekimleri Birliği (ADA) gibi dünyanın önde gelen sağlık kuruluşları tarafından florürün önemli bir mineral olduğu, özellikle çocuklarda diş minesini güçlendirerek dişleri çürümelere karşı koruduğu bildiriliyor. Dünya Sağlık Örgütü Global Ağız-Diş Sağlığı Programı çerçevesinde Afrika, Asya ve Avrupa'da florürün diş macunları, su, süt ve tuzda takviye edilmesi konusunda projeler yürütülüyor.

Dünya Sağlık Örgütü’nün raporunda florürün yetersiz ya da aşırı miktarlarda alınmasının sağlığı olumsuz etkilediğine dikkat çekilerek yetersiz olduğunda diş çürümelerine, aşırı olduğunda da endemik florozis gibi sağlık sorunlarına yol açtığı belirtiliyor. İngiltere Ulusal Sağlık Servisi’nin (NHS) içme suyu florürlü olan ve olmayan yerlerde yaşayan çocuklarla ilgili yürüttüğü karşılaştırmalı çalışma sonucunda florürlü su içen çocuklarda diş çürümelerinin yüzde 60 daha az olduğu rapor ediliyor. Bununla birlikte Dünya Sağlık Örgütü içme sularındaki flor miktarını 1.5 mg/l den daha düşük olarak önermektedir. İnsan ve hayvanlar için bu değerin biraz üzerinde florür içeren suyun içilmesi diş florozisi riski ve daha yüksek değerlerde uzun süre alınması ise iskeletsel florozise sebep olmaktadır.

Dünyada flordan zengin topraklara sahip volkanik bölgelerdeki su kaynakları yüksek düzeyde flor içermekte ve bu bölgelerde endemik florozise sık olarak rastlanmaktadır. Florozis hastalığının belirtileri diş minelerinde anormal renk değişimleri, iskelette romatizmayı andıran ağrılar, omur ve kaburgaların hareketlerinde sıkıntılar, sinir sistemi bozuklukları, kas hücreleri ve sperm yapısında bozukluk şeklinde de ortaya çıkmaktadır .Dünya Sağlık Örgütüne göre Türkiye de endemik florozis hastalığının görüldüğü 25 ülkeden biridir. Ülkemizdeki en yoğun endemik florozis bölgesi Isparta’da, bu hastalığa sık rastlanmaktadır.

TÜKETTİĞİMİZ PEK ÇOK GIDA FLOR İÇERİYOR 

Deniz suyunda bulunması nedeniyle balık ve diğer deniz ürünleri flor açısından zengin kaynaklardır. Sert sularda flor yüksektir. Çay, bitkiler içerisinde en fazla flor içeren bitkidir. Çayın bolca tüketildiği ülkelerde içme sularının florlanması ise tartışmalıdır.

Bu nedenle sık kullanılan flor uygulaması konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Birçok çalışmada sistemik flor uygulamasının bir yararı gösterilememiştir. Koruyucu amaçlı sistemik flor kullanımına ABD’de FDA onay vermemiştir. Çünkü sudaki flor yoğunluğunu belirlemek ve bunu sürekli belirli bir düzeyde tutmak oldukça zor bir işlemdir. Kişilerin besinlerle ne kadar flor aldıkları ve ne kadar su içtikleri değişken olduğundan fazlalığına yol açması büyük olasılıktır.

Amerikan Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) tarafından yapılan uyarılarda florürün aşırı kullanımının zararları ve onay almadan piyasaya sürülen florür ilaçlarının geri çekilmesi gerektiği belirtilmektedir.

FLORLU CİLA UYGULAMASI ZARARLI MIDIR?

ÇOCUKLARDA FLORÜR UYGULAMASI ZARARLI MI?

Florür vernik uygulamasının zararı olmadığı gibi oldukça güvenli bir uygulamadır. Diş yüzeyine sürüldüğünde tükürükle temas ederek kısa sürede kuruyup sertleştiğinden yutma ve flor toksisite riski yok denecek kadar azdır. Diş çürüklerini yüzde 30- 40 oranında azaltır. Bu sebeple çocuklarda güvenle kullanılabilir.