Bu aşı diş çürümelerini engelliyor

Dünya nüfusunun yüzde yüzünün en önemli sağlık sorunlarından biri olan diş çürüklerinin tedavileri konusunda her geçen gün yeni teknikler geliştirilirken bir yandan da çürüklerin oluşmasının engellenmesi için yapılan araştırmalar hız kesmiyor. Bunlardan en önemlisi de diş aşısı…

DİŞ NASIL ÇÜRÜR?

Diş çürümesine, Streptococcus mutans ve Lactobacillus adlı iki bakteri neden olur. Ağız içindeki gıda atıklarıyla özellikle de karbonhidratlarla beslenen bu bakteriler tarafından salgılanan laktik asit, diş minesini oluşturan kalsiyum fosfatı çözer ve diş minesinde tahribata yol açarak çürüklerin oluşmasına neden olur.

AŞI DİŞİ NASIL KORUR?

Diş aşısı, vücudun bağışıklık sisteminin bakterilerin dişlere yapışmasını sağlayan enzimleri öldüren antikorlar üretmesini sağlıyor. Böylece bakteriler diş minesine tutunamadığı için dişler tükürük ile yıkanmış ve korunmuş oluyor. Tükürük asitleri nötralize ederek bakterilerin üremesini engelliyor ancak bakteri asitlerinin verdiği zararı engellemeye yeterli olmadığından, aşı bu işlevi yerine getirecek doğal bir savunma sistemin oluşmasına yardımcı oluyor. Yeni geliştirilen diş aşısı, çürüklere neden olan bakterilerin dişlerde birikmesine izin veren bir antijen olan glukoziltransferaz (GTF) adı verilen bir enzim içeriyor.

Daha önceki diş aşısı denemelerinde test edilmiş olan diğer antijenlere kıyasla daha büyük bir bağışıklık tepkisi uyandırıyor. Aşı, vücudun bu enzime karşı bağışıklık kazanmasını sağlayarak, diş çürümesine neden olan mikroorganizmaların dişlere yapışmasını imkânsız hale getiriyor. Ancak diş aşısının ağız ve diş temizliğinin gerekliliğini ortadan kaldırmadığını, dişlerin düzenli olarak fırçalanmasının ağız ve diş sağlığı için birincil öneme sahip olduğunu unutmamak gerekiyor.

DİŞ AŞISI KİME NASIL UYGULANIR?

Kan dolaşımı içinde etkili olan pek çok aşıdan farklı olarak, diş aşısı tükürük ve mukoza dokuları aracılığıyla çürüklerin oluşmasına karşı bağışıklık sisteminin gelişmesini sağlıyor.

Aşı uygulaması ağrılı enjeksiyonlar yerine burun damlası şeklinde yapılıyor. Burun ve ağızın bir kanalla birbirine bağlı olması nedeniyle burun damlası olarak yapılan diş aşısı, tükürükte antikorların oluşmasını sağlıyor. Aşının en etkili sonucu verebilmesi için dişleri yeni çıkmaya başlayan bir yaşın altındaki çocuklara henüz bakteri plağı oluşmadan uygulanması gerekiyor.

Bu yaştaki çocukların bağışıklık sistemleri, gerekli antikorları üretebilecek kadar gelişmiş olduğu için üretilen bu antikorlar sayesinde bakterilerin dişlere tutunması engellenerek dişlerde bakteri kolonizasyonunun hiç oluşmaması ve diş çürümesine karşı tam koruma sağlanması mümkün oluyor.

DİŞ SAĞLIĞINDA DEVRİM

Aşı yetişkinlerde, çocuklarda olduğu gibi tam koruma şeklinde bir etki oluşturmamakla birlikte bakterilerin olumsuz etkilerinin azalmasını sağlıyor. Diş sağlığında devrim niteliğindeki aşının iyileştirme çalışmalarının tamamlanmasının ardından tüm dünyada uygulanmaya başlaması bekleniyor