Ağız kuruluğu ve tedavisi

Ağız içinin nemsiz kalması olarak basitçe açıklayabileceğimiz ağız kuruluğu tükürük salgısının azalması sonucu oluşuyor. Tıp dilinde ağız kuruluğuna kserostomia deniliyor. Kserostomia, önemli bir medikal durumun varlığına işaret edebileceğinden ciddiye alınması gerekiyor. Çünkü tükürük bezlerinden salgılanan sıvı miktarı ağzı ıslak tutmanın yanı sıra, besinlerin sindirimine de yardımcı oluyor, çiğnemeyi ve yutmayı kolaylaştırıyor, dişleri çürüklerden koruyor ve ağız içinde oluşabilecek enfeksiyon riskini en aza indiriyor. Bu nedenle, ağız kuruluğu problemlerinin ihmal edilmemesi önem taşıyor.

Neden oluyor?

Kserostomia hastalığının nedenlerinin başında sigara kullanımı, alkol ve kafeinli içecek tüketimi geliyor. Bunu burun açıcılar, ağrı kesiciler, tansiyon ve depresyon ilaçlarının yan etkileri takip ediyor. Yaklaşık olarak 500’den fazla ilacın ağız kuruluğu yaptığı kanıtlandı… Buna ek olarak, ağız kuruluğu HIV virüsü taşıyan kişilerde, şeker hastalarında, parkinson veya hodgkin gibi hastalıkları taşıyan kişilerde de görülebiliyor. Ayrıca, radyasyona fazlasıyla maruz kalmış kişilerde, menopoz sonrası kadınlarda da ortaya çıkabiliyor. Bunların dışında, yaşın ilerlemesi de ağız kuruluğu problemi yaratan bir diğer etken…

Belirtileri neler?

Yapılan araştırmalar sonucu, ağız kuruluğunun ilk belirtileri ağız içi ve boğazda kuruluk, dilde yanma hissi… Kuruluk nedeniyle ağızda hissedilen yapışkanlık, yutkunmada zorlanma nedeniyle sık su içme ihtiyacı diğer belirtiler arasında… İlerleyen zamanlarda fark edilen hissiyatlar ise dudaklarda kuruma ve çatlamalar, kuru yiyecekleri çiğnenmede zorlanma, tat alma duyusunda azalma, ağız içinde aft çıkması ve kötü ağız kokusu…

Ağız kuruluğu neden kokuya sebep oluyor?

Bu sorunun cevabı tükürüğün bakteri öldürücü kimyasal bileşiminden kaynaklanıyor. Tükürük azlığı durumunda bakteri faaliyeti engellenemiyor ve bakteriler çoğalmaya devam ediyor. Çoğalan bakteriler dişlerde çürüklerin meydana gelme sürecini hızlandırıyor ve hidrojen sülfür oluşturarak ağızda koku meydana getiriyor. 

Ne yapmak lazım?

Diş hekimlerince tavsiye edilen önerilerin başında sık sık su ya da şekersiz içecek tüketimi geliyor. Tükürük bezlerini harekete geçirebilmek için sulu gıda tüketimini artırmanın yanında şekersiz sakız çiğneme ikinci sırada yer alıyor. Bunların dışında, kafeinli içeceklerden, alkol ve sigaradan uzak durulması, evde ya da bulunulan ortamlarda bir nem kaynağının kullanılması, C vitamini içeren meyvelerin tüketilmesi, C vitamini alınması, alkol ve sodyum lauryl sülfat içeren ağız bakım ürünlerinden kaçınılması, aşırı tuzlu ve baharatlı yiyecek ve içeceklerden uzak durulması gerekiyor. Ayrıca düzenli olarak ağız ve diş temizliğinin yapılması ve diş hekimine ağız ve diş kontrolü için gidilmesi, ağız kuruluğu ve ona eşlik eden problemlerin başlamadan bitmesi için oldukça önem taşıyor.