Sigarayı ‘içerek’ bırakıyorlar

Terapist Emre Üstünuçar, Allen Carr’ın yarattığı ve dünyanın en başarılı sigara bırakma tekniği olan The Easy Way to Stop Smoking’i (Sigarayı Bırakmanın Kolay Yolu) Türkiye’ye getirdi. Şimdilerde vermiş olduğu 6 saatlik seminerler sonrası binlerce insanın sigaradan kurtulmasına destek oluyor. Üstelik 45 dakikada bir sigara molaları vererek ve konuşarak sigarayı bıraktırıyor. Kendisi de on beş yıl kadar günde ortalama bir paket sigara içmiş, İngiltere’de katıldığı Allen Carr semineri sonrası sigarayı bırakmış. Üstünuçar, terapist unvanını aldıktan sonra çeşitli meslekten binlerce kişinin sigarayı bırakmasına vesile olmuş.

31 Mayıs Dünya Sigarasız Günü’nde ‘Sigarayı Bıraktıran Çocuk’ olarak tanınan Emre Üstünuçar’dan uyguladığı teknik konusunda detayları öğrenelim.

Sigara bırakma sürecindeki birey hangi zorlukları yaşıyor?

İçici kafasında bitirmeyi bilmediği için ya irade gücüyle sigarayı bırakmaya çalışıyor ya da bir ilaçtan yardım alıyor. İradeyle bırakmaya çalışmak dünyanın en zor süreçlerinden birini başlatır. Zaman, kişinin aleyhine işler. Her gün sigaranın kıymeti artar. İçenleri kıskanmaya başlar. Düşündüğü tek şey yakacağı bir sonraki sigaradır. Kendini büyük bir keyfinden ve desteğinden mahrum kalmış hisseder. Fedakârlık duygusu o kadar büyük ki, kişi depresif hissetmeye başlar, gerginleşir, mutsuz biri olur. Bu süreçte bir de sigaranın yerine “bir şeyler” koymaya başladığı için, örneğin yemek, çok kilo alır. Sanki hiç bitmeyen bir oruç tutma hali gibi, hiç düzelmeyen bir dik yokuş çıkıyor gibi hisseder ve maalesef sonunda iradesi kırılır. Bırakmadan öncekine göre daha psikolojik bağımlı olarak sigaraya geri döner.

Allen Car’ın yarattığı ve sizin de uyguladığınız teknikten bahsedebilir misiniz? Size sigarayı bırakmak için gelen birini nasıl bir süreç bekliyor?

İrade gücüyle bırakanların yaşadıkları sürecin tam tersini yaşarlar bize gelenler. 6 saat süren ama içinde 35 yıllık tecrübeyi paylaştığımız çok keyifli bir seminere katılırlar. Yöntem gereği ortalama 45 dakikada bir sigara molaları veririz. Kafasında bitirmesini sağlayana kadar içmeye devam ederler. Önemli olan sonuncu sigarayı söndürmek değildir. Önemli olan sonuncu sigarayı söndürmeden önce sigarayı kafada bitirmeyi öğrenmektir. Bu 6 saatlik seminerde sigara-keyif, sigara-stres, sigara-konsantrasyon, sigara-sosyalleşme gibi sigarayla kurdukları bütün ilişkileri kafalarında kopartırız. Artık sigaraya hiç ihtiyaç duymayan ve sigara içmek istemeyen bir insan olur. Pek çok gelen, sonuncu sigara törenimizi beklemeden, artık sigara aralarına çıkmak istemez, içmek istemez. Daha seminerin içinde sigara içme isteği biter.

Bu yöntemi diğerlerinden ayıran nedir?

Bu yöntem, diğer bütün yöntemlerden çok farklıdır. Asla sigaranın zararlarını anlatmayız. Sigara içen herkes zararlı olduğunu çok iyi bilir ama bunu bilmek bırakmaya yetmez. 21. yüzyıldayız sigara içene sigara zararlı demek, zekâsına hakaret etmek gibi değil midir? Nasıl yan etkileri olabileceğini bilemediğimiz bir ilaç kullanmayız. Zaten şunu biliriz, sigarada iki bağımlılık vardır: Fiziksel bağımlılık ve psikolojik bağımlılık. Fiziksel nikotin bağımlılığı 6 saatte %96.7, 3 günde ise %100 biter. Yani fiziksel bağımlılık sigara sorununun çok ufak bir kısmıdır, bize göre %1’dir. Asıl sorun psikolojik bağımlılıktır. 

Metodu uygulayıp sigarayı bırakanlar sonrasında kilo alma problemi yaşıyor mu?

Allen Carr yöntemi psikolojik bağımlılığı bitiren, içiciye “iradene sahip çık, bu iş irade işidir“ demeyen, kafada bitirmenin yolunu gösteren tek yöntemdir. Allen Carr yönteminde kişiler sigarayı irade gücüyle direnerek bırakmaya çalışmazlar. İrade gücüne ihtiyaçları olmaz çünkü içme isteğinden kurtulurlar. En önemli farklardan biri de biz kilo almadan kurtulmanın yolunu gösteririz çünkü büyük bir keyiften mahrum kalma duygusu yaşamadıkları için sigaradan kurtulanlar yerine yemek koymazlar. Yani Allen Carr ile kurtulanlar, mutlu ve sigara içmeyen bireyler olurlar. Zaman onların lehine işler; her gün çok rahat, mutlu ve özgür hissederek geçirirler.

Terapist Emre Üstünuçar

İlaç ile sigarayı bırakmak ne kadar doğru mu?

Bizce asla. Tecrübelerimize göre, ilaçların çok fazla yan etkileri var. Ayrıca ilaçlar sigara içicisine, sigarayı kafada bitirmeyi öğretmiyorlar, yani asıl sorun olan psikolojik bağımlılığa yardım etmiyorlar.

Tütün ve tütün ürünleri ile mücadele kapsamında, sigara paketleri üzerinde yer alan yazılar ve fotoğraflar bağımlılar üzerinde etkili oldu mu sizce?

Bu yazılar ve fotoğrafları gören içiciler ne hisseder? - Stres! Stres hisseden bir sigara içicisi ne yapmak ister? - Sigara içmek! Bu yazılar ve fotoğraflar içmeyen gençleri nasıl etkiler? Bu sorunun cevabı sigaraya başlama oranlarında yatıyor. Başlama oranları artıyorsa ki artıyor, başlama yaşı da düşüyorsa ki düşüyor, demek bu yazılar içmeyen çocuklar ve gençler üzerinde de pek etkili değil gibi gözüküyor.

Sigara krizi ile baş etme yöntemleri neler?

Bizim ana stratejimiz krizle baş etmek değil, krizi önlemektir. Yani sigara isteği ile baş edilen bir hayat çok zor bir hayattır. Kişi kurtulmadı demektir. Kafasında bitirmedi demektir. Öyle kurtulunmaz, öyle özgür olunmaz. Asıl amaç sigarayı kafada bitirip kriz yaşamamayı sağlamaktır.

O yüzden, etrafta sunulan, “başka sigara iç”, “sol elinle iç”, “az içine çek” gibi taktikler, sigara sorununu hiç anlamamış insanların önerdikleri ve en iyi tabirle ‘şansa işe yarayabilecek’ taktiklerdir.

Sigarayı bıraktıktan sonra vücudumuzda yaşanan değişimler neler?

Kan basıncı normale dönmeye başlar, kalp vurum hızı normale dönmeye başlar, vücutta oksijen oranı artmaya başlar, o yüzden enerji artar. Ama en az bunlar kadar kıymetli başka güzel değişimler de olur; kişinin özgüveni artar, özsaygısı artar, üstü örtülü depresyondan kurtulur, sürekli korku dolu yaşamaktan kurtulur, ikinci sınıf insan muamelesinden kurtulur, çalışıp emek harcayıp kazandığı parasını vücudunu saatlik dozlarda zehirlemek için israf etmekten kurtulur! Yani siyah beyaz bir dünyadan renkli bir dünyaya geçer kişi…

Sigaraya tekrar başlamamak için nelere dikkat edilmeli?

Sigaraya tekrar başlamak istemiyorsanız:

1. Sonuncuyu söndürmeden önce sigarayı kafada bitirmeyi öğrenin bir uzmandan! Bunu kendinizin yapma ihtimali çok düşüktür. Kendi kolumuzu alçıya almıyoruz, kendi dişimize dolgu yapmıyoruz, öldüren bu madde bağımlılığını da kafamızda kendimiz bitiremeyiz maalesef.

2. İradeyle bırakmayın, kıymeti artar.

3. Sonuncuyu söndürürken bir şeylerden vazgeçtiğinizi hissediyorsanız, sonuncuyu söndürmeyin çünkü zaten o sigara sonuncu sigara olmaz.

4. Sigarayı hatırlatan durumların üzerine gidin ve o durumları sigarasız yapmayı öğretin beyninize.

5. Aklınıza sigara gelen anlarda sigara bırakma karanınızı sorgulamayın, kutlayın.

Gelin, bugün kendiniz ve sevdikleriniz için bir karar alın ve sigarayı bırakın! Umarım bu röportaj sizin için vesile olur…

Röportaj: Melin Kahraman