Siyah çay mı yeşil çay mı daha sağlıklı?

Dünyada sudan sonra en fazla tüketilen içecek olan çay, çok eski çağlarda Uzak Doğu ülkelerinde kullanılan bir içecek iken zamanla Avrupa, Amerika ve diğer ülkelerde de yayılmıştır. “Thea sinensis” veya “Camalia sinensis” adlarındaki çay bitkilerinin yapraklarının fabrikalarda işlenmesi ile elde edilen çayın kalitesi, bitkinin türüne ve yetiştirilmesine göre değişiklik gösterir. Çay, flavonoidler bakımından zengin olması sebebiyle koroner kalp hastalıkları, inme, kalp-damar hastalıkları, hipertansiyon ve çeşitli kanser türleri başta olmak üzere birçok hastalığa karşı koruyucu etkiler içerir. Bilimsel çalışmalar, siyah ve yeşil çayda bulunan etken maddelerin hastalıklara karşı korumada benzer etkiler gösterdiğini belirtir.

YEŞİL ÇAY, SİYAH ÇAYA NAZARAN...

Çayın, suya geçebilen alkaloid, kafein, tanen pigmentleri ve aromatik esanslarından yararlanılılır. Çay, sıcak su içinde demlenirken bu öğeler suya geçer. Demlenme süresine göre suya geçme oranı değişir, renk koyulaşır ve tadı acılaşır. Yeşil çay, yaprakların fermantasyon sürecinden geçirilmeden elde edilir, kurutulup tüketime sunulur. Yeşil çay, siyah çaya nazaran daha az işlemden geçtiği için antioksidanlardan yana biraz daha zengindir. Siyah çayda ise yapraklar toplandıktan sonra fermente edilir, daha sonra karartılıp lezzetleri keskinleştirilir. Fermantasyon işlemi esnasında sağlığa yararlı olan flavonoidler belki bir miktar azalır ama bu işlem siyah çayı daha keyifli bir içecek haline getirir.

EGZERSİZ ÖNCESİ İÇİLEN ÇAYIN FAYDASI

Yapılan çalışmalarda, egzersizden önce içilen bir fincan yeşil ya da siyah çayın yaklaşık 30 dakika içinde kandaki flavonoid antioksidan seviyesini artırdığı ve bu durumun hücreleri egzersiz sırasında üretilen serbest radikallere karşı koruduğu belirtilmektedir.

YEMEKTEN HEMEN SONRA İÇMEYİN

Çayda bulunan kafein ve tanenler vücutta demir mineralini bağlayarak demir eksikliği anemisine (kansızlığa) yol açabilir. Bu nedenle özellikle kansızlık şikayeti olanlara öğünlerden yaklaşık 30 - 45 dakika önce veya sonra çay içmeleri önerilir. Öte yandan C vitamini demir mineralinin emilimini olumlu yönde etkiler. O nedenle kahvaltıda veya hemen yemek sonrası çay içilecekse açık ve limonlu olmasına özen gösterilmelidir.

“RENGİNE PEK TAKILMAMAK LAZIM”

Kafeinli içeceklerin, kafeinin idrar söktürücü etkisinden ötürü iyi bir sıvı kaynağı olmadığı; çay, kahve ve gazlı içecekleri idrar söktürücü etkiler gösterdiklerinden suyun yerini tutmadığı gibi görüşler artık tarih oldu. O nedenle gün içerisine dağıtarak gönül rahatlığı ile çayınızı yudumlayabilirsiniz. Yeşil çay, siyah çaya nazaran bir gömlek daha üstün görünse de aradaki farkı pek de büyütmemek gerekir. Bu yüzden rengine pek takılmamak lazım.