Hamilelik süreci tam olarak tamamlanmadan önce belirli faktörlerden dolayı meydana gelen doğum olayına erken doğum adı verilir. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı M. Bülent Tıraş, erken doğuma neden olabilecek durumları sıraladı.
Dünya üzerinde ortalama olarak doğan bebeklerin %60’ı normal doğum olmaktadır. Kalan %40’lık kesim ise prematüre veya ölü doğumla sonuçlanan gebelikleri kapsamaktadır. Erken doğum nedenleri araştırıldığında bazı faktörlerin etkin rol oynadığı tespit edilmiştir. Bu faktörlerden bazıları;
Sigara ve alkol kullanımı: Sigara, alkol kullanımının gebelik öncesinde ve gebelik süresinde devam ettirilmesi, prematüre doğum gerçekleşmesi noktasında oldukça etkilidir. Normal şartlarda dahi uzmanlar tarafından önerilmeyen sigara ve alkol kullanımı gebelik sürecinde tamamen bırakılmalıdır. Sağlıklı yaşam koşullarına uygun olarak gebelik sürecinin atlatılması sağlanmalıdır.
Sürekli ilaç kullanımı: Gebelik sürecinin başlamasını takip eden günlerde kronik bir rahatsızlıktan dolayı veya kullanılmadığında anne adayının sağlığını doğrudan etkileyecek bir sonuç ortaya çıkarma ihtimali dışında olan tüm ilaçların kullanımının bırakılması uygun olacaktır. Hangi ilaçların kullanılacağı konusunda daimi kararın verilmesi için hastaların kadın doğum uzmanlarına, hastalık özgeçmişleriyle ilgili detaylı bilgileri vermeleri gerekmektedir. Bu sayede gereksiz, gebelik sürecini sıkıntıya sokacak ilaç kullanımları engellenmiş olacaktır.
Kilo: Gebelik sürecinde anne adayları ortalama 9-12 kilo almaktadırlar. Daha az veya daha fazla kilo alınması gebelikte risk faktörü oluşturabilecek etkenlerden olduğundan gebelik sürecinde alınan kiloların yeterli olması, prematüre doğum ihtimalini azaltacaktır.
Yetersiz ve dengesiz beslenme: Gebelik süreci, anne adayını yıpratan bir dönemdir. Bu dönemde anne adayları fizyolojik ve psikolojik olarak oldukça zor zamanlar yaşayacaklarından gebelik süreci boyunca yeterli ve dengeli beslenmeye özen gösterilmesi gerekmektedir. Anne adayının yetersiz beslenmeye maruz kalması; bebeğin gereken vitamin, mineral ve besinleri alamamasından dolayı erken doğum ihtimalini de beraberinde getirecektir. Gebelik döneminde çinko ve demir eksikliğinin erken doğuma neden olması belirlendikten sonra gebeliğin erken doğumla sonuçlanmaması için tüm vitamin ve minerallerin dengeli olarak alınmasının uygun olduğu doğrulanmıştır.
Gebelik döneminde uzun süre ayakta kalma ve yorucu işler ile ilgilenme: Gebelik, yukarıda da belirttiğimiz gibi anne adayını fizyolojik olarak da yormakta, oldukça fazla yıpratmaktadır. Gebelik döneminin sağlıkla sonlanması için anne adayının dinlenmesi, vücudunu yormamaya özen göstermesi gerekmektedir.
Cinsel ilişki: Gebelik dönemi, üç evreden oluşmaktadır. Çiftler için ilk ve son evre olan (ilk ve son 3 aylık kısım) dönemlerde cinsel ilişkinin artırılması, erken doğum ihtimalini beraberinde getirecektir. Cinsel ilişkide yaşanılan orgazm esnasında meydana gelecek kasılmalar, özellikle gebeliğin son evresinde doğum belirtisi olarak algılanacağından cinsel ilişki bu dönemlerde önerilmemektedir. Bunun yanında belirli pozisyonlarda cinsel ilişki yaşanması, her gebede erken doğum ihtimalini ortaya çıkarmayacaktır. İlk çocuğun kız olması, daha önce düşük ve erken doğum gerçekleşmesi gibi risk faktörlerine sahip gebeliklerde cinsel ilişki daha fazla risk faktörü oluşturabilecek nitelikte iken, erken doğum risk faktörlerini taşımayan gebeler için düzenli ilişkinin zararı olmayacaktır.
Enfeksiyon sonucunda oluşabilecek komplikasyonlar: Gebelik döneminde idrar yollarında, rahim iç ve dış yapısında, rahim kanallarında oluşabilecek enfeksiyonlar erken doğum ihtimalini yükseltecektir. Bunun yanında bebeğin doğuma kadar savunmasını üstlenen amniyon sıvısında ve anne ile bağını sağlayan plasentada meydana gelebilecek enfeksiyonlar da erken doğum riskini artıracaktır. Vücut, oluşan enfeksiyonlara karşı kendisini koruyabilmek için bebeğin vücuttan uzaklaştırılmasına çalışacaktır.
Rahim ağzının zayıf bir yapıya sahip olması: Rahim ağzının yeterince güçlü olmaması, doğumdan önce bebeğin hareketlerinden meydana gelen kasılmaları doğum kasılması olarak algılanmasını sağlayarak açılacağından erken doğum nedenleri arasında yer almaktadır.
Erken doğum belirtilerinden bir veya birkaçı sizde de mevcut ise doğrudan doktorunuza başvurmalı, gebeliğin sağlıklı bir şekilde sonlandırılması için önerilen durumların hepsine riayet etmelisiniz.