Boş gebelik tekrarlar mı?

Halk arasında su gebeliği olarak bilinen boş gebelik, rahim içinde zar ve plasenta oluştuğu halde kesenin içinde bebek bulunmaması durumudur. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı M. Bülent Tıraş, boş gebeliğin nedenlerini ve tedavisini anlattı.

Erkekten gelen sperm hücreleri kadının yumurtlama döneminde birleşir ve döllenir. Döllenmiş olan yumurta rahimde ilerleyerek, rahim duvarına tutunduğu anda hücrelerin gelişimi sayesinde gebelik kesesi oluşmuş olur. Bu durum tüm gebeliklerde aynıdır. Boş gebelik durumunda ise kese oluşumu normal olarak gerçekleştiği halde kesenin içinde embriyo oluşmaz.

BOŞ GEBELİK NASIL ANLAŞILIR?

Gebelik nedeniyle hekime başvuran bir kadının ultrason muayenesi sırasında, bebeğin kalp atışlarının duyulması gerektiği halde duyulmaması sonucunda kesenin boş olduğu görülebilir. Gebeliğin erken dönemlerinde teşhis edilebilir. Fakat bazı koşullarda daha dikkatli incelenmesi gerekmektedir. Özellikle düzensiz adet döngüsü yaşayan kadınlarda, yumurtlama tarihi beklenen zamandan bir süre daha sonra oluşabileceği için bu gibi özel durumlar daha dikkatli araştırılmalıdır.

Erken evredeki bir gebelik ve boş gebelik zaman zaman birbiriyle karıştırılabilir. Bu durumu ayırabilmenin en önemli biçimi normal gebelikte öncelikli olarak oluşan ‘yolk kesesi’ adı verilen yapının takip edilmesidir. Eğer yolk kesesi bulunuyorsa boş gebelik de yok demektir. Transvajinal ultrasonografi muayenede kesenin görünümü de teşhis esnasında boş gebeliğin belirlenmesinde etkilidir. Son adet tarihinden itibaren yaklaşık 5 hafta gibi bir süre içerisinde bebek artık görülebilir duruma gelmektedir. Fakat bebek görülmemesi durumunda hemen hastaya boş gebelik teşhisi koymak oldukça yanlış bir durumdur. Bu gibi durumlarda 1 hafta daha beklenilerek ayrıntılı bir inceleme yapılmalıdır. Gebeliğin erken dönemi içerisinde yaşanan bebek kayıplarının temel nedeni de genellikle boş gebelik oluşumudur.

NE GİBİ BELİRTİLER GÖRÜLÜR?

Boş gebelik belirtileri içerisinde, sağlıklı gelişen bir gebelikten herhangi bir ayırıcı niteliği yoktur. Normal gebelikte yaşanan tüm bulgular birebir görülmektedir ve belirtiler de aynıdır. Kramp ya da kanama gibi rahatsızlıklar yaşanmaz. İlerleyen süre içerisinde kahverengi renkte akıntılar gerçekleşebilir fakat bu da bir bulgu kabul edilemez. Bu sebeple boş gebeliğin fark edilmesi yalnızca ultrason kontrolünde, oluşan kesenin içinde embriyo görülmemesi ve bebeğin kalp atışlarının duyulmadığı ana kadar fark edilmemektedir.

BOŞ GEBELİĞİN NEDENLERİ…

Boş gebeliğin temel sebebi kromozomal problemlerdir denilebilir. Fakat bu durumun kromozomal olması genetik olduğu anlamını taşımaz. Yalnızca o gebeliğin oluşumunda etkili olan yumurtaların ve spermin yapısında anormallik olması ya da kalite düşüklüğü sebebiyle meydana gelir. Eski dönemlerde düşük yapan kadınların birçoğu boş gebelik yaşadığının farkında bile değildi. Günümüzde teknolojik aletlerin gelişimi ve tıp alanındaki yenilikler sayesinde boş gebelik erken teşhis edilebilecek duruma gelmiştir. Bu sayede düşük tehlikesi gibi problemlere karşı alınacak önlemlerde geç kalınmamaktadır.

BİR DAHA TEKRARLANMASI MÜMKÜN MÜ?

Boş gebelikte tekrarlama gibi bir sorunla karşı karşıya genellikle kalınmaz. Kromozomal bozukluklar nedeniyle oluşmasından kaynaklı olarak, anne ve babada herhangi bir genetik bozukluk olmadığı takdirde kalıtsal sonuçlar meydana getirmemektedir. Boş gebelik, tıpkı normal yaşanan bir düşük olarak kabul edilir. İlk kez boş gebelik ya da düşük yaşayan bir kadın bu durumun sonraki gebeliklerinde de yaşanmasından kaygı duymaktadırlar. Fakat bu gibi durumları incelemek ve nedenlerinin araştırılması için aynı problemin üst üste 2 ya da 3 kez tekrarlanması gerekir.

Düşük hormon seviyesi nedeniyle gelişen boş gebelik durumlarında ise bir sonraki gebelik döneminde herhangi bir sorun yaşanmaması ve boş gebeliğin önlenmesi için kişinin progesteron seviyesi düzenli olarak takip edilmelidir. Progesteron düzeyi düşük ise ilaçlarla desteklenerek hormon seviyesinin yükseltilmesi amaçlanır. Birçok kez tekrarlayan boş gebelik durumlarında, genetik faktörlerden etkilenmemek için tüp bebek gibi yardımcı yöntemlere başvurulması gerekebilir.

TEDAVİSİ NASIL GERÇEKLEŞİR?

Boş gebelik, gebeliğin kürtaj ile sonlandırılmasıyla tedavi edilmektedir. Başka bir tedavi biçimi bulunmamaktadır. Boş gebelik teşhisi konulan bir kadının, en kısa süre içerisinde kürtaj işleminin gerçekleştirmesi gerekmektedir. Fakat her boş gebelik teşhisinden sonra kişinin kürtaj olmasına gerek olmayabilir. Şiddetli bir kanama ile tüm parçalar dışarı çıkarılırsa ve rahimde herhangi bir oluşum kalmamışsa kişiye kürtaj yapılmaz. Ayrıca rahimde herhangi bir parça kalması durumunda rahim içi yapışıklıklar ve enfeksiyon oluşabileceği için rahim dikkatli olarak incelenmelidir. Bu sebeple kişinin kürtaj olup olmayacağına incelemeler sonucunda hekimler tarafından karar verilmelidir.

BOŞ GEBELİK YAŞAMIŞ BİR KADIN NE ZAMAN HAMİLE KALABİLİR?

Boş gebelik problemiyle karşı karşıya kalan ve kürtaj ile tedavi olması gereken bir kişi, yaklaşık 2 hafta içerisinde tekrar yumurtlama döngüsüne girer. 1 ay gibi bir sürede yeniden adet olur. Bu adet döneminden sonra kadının tekrar gebelik yaşamasında herhangi bir risk veya olumsuz sebep yoktur.

DIŞ GEBELİKLE KARIŞTIRMAYIN!

Sağlıklı bir gebelikte döllenen hücre yumurtalık kanalından geçerek uterusa yakın olan bir kısımda çoğalır. Çoğalan hücreler yuvarlanarak rahime ilerler ve büyümeye başlar. Bu döngü boş gebelikte de böyledir. Fakat kanallarda bir sorun olması durumunda hücreler rahime ulaşamadan büyümeye başlar. O bölgenin yapısı rahim içerisinde olduğu gibi gebeliğe uygun olmadığı için hücrelerin yapısı bir süre sonra bozularak kanamaya neden olur. Dış gebelik bu şekilde oluşmuş olur. Boş gebelikte herhangi bir belirti olmamasına karşın; dış gebelik vajinal kanama, kasık ağrısı, şiddetli ağrılar gibi bulgularla belirti vermektedir. Bu belirtilerle birlikte hekimler tarafından yapılan muayenede dış gebelik saptanabilmektedir.

İki problemin tedavi şekilleri de birbirinden oldukça farklıdır. Boş gebelik sorununun tedavi biçimi, rahmin içerisindeki boş kesenin ve diğer parçaların kürtaj işlemiyle alınmasıdır. Dış gebelikte ise açık ameliyatın yanı sıra, kapalı ameliyat olarak da adlandırılan laparoskopi yöntemiyle gerçekleşmektedir. 

HAFTA HAFTA GEBELİK