Çocuğunuzun kişiliğini takıntılarınız oluşturmasın

Genel olarak, istenmeyen düşüncelerin akıldan çıkamaması obsesyon (takıntı) ve bu istenmeyen düşüncelerin getirdiği huzursuzluğu yatıştırmak için yapılan rutin davranışlar (kompülsiyon) kişide Obsesif Kompülsif Bozukluk (OKB) yaratmaktdır. OKB sanılanın aksine toplumda sık görülür ve erkeklerde daha erken yaşta başladığı bilinmektedir fakat kadınlarda görülme olasılığı daha sıktır. Bunun yanında, okul öncesi çağdaki çocuklarda da kendini gösterebilmektedir.

OKB nedenleri arasında; genetik faktörler, çocukluk dönemi travmaları, bazı kişilik özelikleri ( mükemmeliyetçilik, katı kuralların olması, vb.) gösterilmektedir.

OKB'NİN BELİRTİLERİNDEN BAZILARI AŞAĞIDA VERİLMİŞTİR.

• Mikrop bulaşmasından aşırı derecede korkmak ve buna bağlı aşırı derecede temizlik yapmak
• Eşyaların sıralı ve simetrik bir düzende tutmak
• Kendi veya başkasını rahatsız edebilecek agresif veya korkutucu düşünceler
• İşleri belirli sayılarda yapmak ve yaparken içinden saymak
• Belirli kelime ve cümleleri tekrarlama
• Priz, ocak, kapı kilidi gibi eşyaları sürekli kontrol etme
• Kusursuzluk ihtiyacı
• Günahkar düşünmekten korkma
• Sosyal çevre tarafından kabul edilmemekten korkma

OKB yukarıda belirtilmiş olduğu gibi kadınlarda daha faza görülmekte ve bu durumun getirileri aile içi yaşantısı özellikle anne çocuk ilişkisinde negatif yönde büyük rol oynamaktadır. Mükemmeliyetçi ve katı kuralları olan annenin geliştirdiği OKB kafasında belirlediği bilinçli veya bilinçdışı gelişen yoğun düşünce, fikir ve dürtüler ile çocuğu küçük yaştan itibaren negatif etkilemekte ve gelişimini kısıtlamaktadır.

Örnek vermek gerekirse, temizlik konusunda takıntıları olan anne, bu takıntısını yatıştırmak için evde her gün aşırı bir şekilde temizlik yapıyor olabilir ve bu durum çocukta olması gereken bir durum gibi gözükebilir ancak gerek eşyaya gerek kendine zarar verecek şekilde yapılan temizlik, çocuğun bu davranışı tekrarlaması halinde tatminsizlik duygusu ile birleştiğinde ileride hem bedensel (kullanılan malzemelerden derinin aşınması) hem de mental açıdan birtakım problemler (tatminsizlik, özgüven eksikliği,vb.) geliştirebilmektedir.
Bunun yanında aynı takıntılı davranışların çocuğa yansıtılması sınav konusu için de geçerlidir. Eğer anne çocuğunun kapasitesi üzerinde bir performans bekliyorsa ve gelen sonuç iyi olmasına rağmen anne bu durumdan memnun olmayıp daha iyisini istiyorsa çocuk kendini başarısız, ne yaparsa yapsın bir yere gelemeyen olarak görerek ileriki yaşamında da aynı hissedecektir.

Ayrıca geliştirilen takıntılı ve tekrarlanan davranışlar çocuğun kafasında yarattığı anne profilini etkilemekte ve arada kurulan bağı zedelemektedir. Gösterilen davranışlar sonucu çocuğun annesi ile problemlerini konuşamama, annesinin yanında rahat ve güvende hissedememe gibi sorunlar da görülebilmektedir. Gelişimini tamamlamamış veya tamamlamakta olan çocuk bu davranış ve düşünce yapısına maruz kaldığı için ileride aynı problem onun için de geçerli olabilmekte ve sosyal yaşamından da geri kalmasını sağlayabilmektedir.

OKB'nin çözümü zorlu bir süreç olarak gözükse de, Bilişsel Davranışçı Terapi ve EMDR Terapisi ile yapılan psikoterapilerde bu bozukluk büyük ölçüde giderilmekte, birey takıntısının neden olduğu düşünce ile yüzleşmekte ve bunu kabullenmektedir.

Aile, çocuk için örnek davranışları gözlemlediği ve taklit ettiği ilk ortamdır ve bu çerçevede gelişen her davranış çocuğun kişiliğinde bir parça olacaktır. Özellikle anne çocuk ilişkisi göz önüne alınmalı ve buna engel olan sorunlar ile karşılaşıldığında en kısa sürede destek alınmalıdır.