Çocuğumu altın kafeste yetiştiriyorum
Aşırı koruyucu aile tutumu anne ve babanın çocuğunu çok fazla koruması ve çocuğa gerekli olduğundan fazla kontrol ve özen göstermesidir. Bu tutum sonucu çocukların dışarıdaki kişilere çok bağımlı, kendine güven duymayan duygusal kırıklıkları olan birer birey olma ihtimalleri yüksektir. Çocukta hayat boyu devam eden bu bağımlılık psiko-sosyal açıdan olumsuz etkiler ve çocuğun kendi başına hayatını idame ettirmesine engel olabilir.
Aşırı koruyucu aile tutumunun otoriter aile tipine benzer yanları vardır. Aralarındaki en önemli fark şefkat ve koruma güdüsünün disiplinin önünde olmasıdır.
Aşırı koruyucu anne ve babalar çocuklarına çok fazla özen ve kontrol gösterir. Çocuğun kendi başına halledebileceği şeyleri bile anne ve babalar kendileri yaparlar. Anne ve babalar çocuklarına adeta bir bebek gibi bakarlar. Böyle bakmalarına rağmen anne ve babaların çocuklarından beklentileri çok fazladır. Bu beklenti sevgi ile birlikte gösterildiğinden genellikle çocuklar tarafından rahat benimsenir. Ve benliğe sindirilir.
Bu tutum ile yetiştirilen çocuklar aşırı duygusal olurlar. Yaşları ilerlediğinde bile kendi başına yapabilecekleri şeyleri yapamazlar. Ve etrafına bağımlı olurlar. Çekingenlik geliştirebilirler. Bu tarz ebeveynler çocuklarını iç içerik şemasına göre yetiştirirler. İç içerik şemasında yetişen çocuklar ergenlik ve yetişkinliklerinde sağlıklı olmaları beklenen o ayrışmayı bireyselleşmeyi ve dış dünyaya uyumu genellikle sağlayamazlar.
Bununla beraber arkadaşlık ve duygusal ilişkilerinde bağımlı veya bağlanma problemleri olan ilişkiler seçebilirler. Ve çocuklarını öyle yetiştirebilirler. O yüzden bu şemaya dikkat etmemiz gerekir. Aşırı koruyucu aile tutumu ile yetişen bireylerde yetersiz öz denetim şemasıda tetiklenebilir. Bir işin sonunu getirememe ve bir şeyler yapmak için sürekli anne ve babadan yardım isteyebilirler. Bu durum Türk toplumunda çok yaygındır. Biz yetişene kadar, biriyle hayatımızı birleştirinceye kadar bizlere anne ve babalarımız bakar. Çocuklarımız olduğunda da çocuklarımıza anneanneleri bakar. Daha sonra biz anne ve babalarımıza yaşlılık durumunda bakarız. Bu durum bir döngü şeklinde ilerler.
Eğer fazla koruyucu bir anne iseniz aşağıdaki durumları aşırı abartıyor olabilirsiniz.
- Çocuğunuzun tabağındaki her şeyi bitirmesi konusunda fazla ısrarcısınız,
- Çocuğunuzun oyun oynamasına başına fiziksel bir zarar gelecek diye izin vermiyorsunuz,
- Gece onu kontrol etmek için birkaç defa uykunuzdan uyanıyorsunuz,
- Çocuğunuzun odası olmasına rağmen çocuğunuzu sizinle birlikte uyutuyorsunuz,
- Çocuğunuzu başkalarına emanet edemiyorsunuz,
- Çocuğunuzun kendi sorumluluklarını siz yapıyorsunuz.
Sonuç olarak aşırı koruyucu anne ve baba davranışları toplumda iyi çocuk yetiştirme belirtisi olarak düşünülüyor. Fakat bu durum çocuğumuza birçok zarar verebiliyor. Çocuklar kendine olan güveni tam olarak gelişmemiş duygusal problemleri olan kişiler olarak kalabiliyor. Sağlıklı çocuklar yetiştirebilmek için ebeveynlerin bu davranışlarını fark edip değiştirmek istemeleri önemli.
