Okula dönüş sürecinde öğrenciler motivasyonlarını nasıl geri kazanır?

Okullarından aylarca uzak kalan çocuklarımızın bir anda eski düzen ve disiplinlerine dönmelerini beklemek pek de gerçekçi olmayacaktır. Alışmış oldukları yeni konfor alanlarından çıkarak, eski performanslarına dönmelerinin tek yolu; çocuklarımızı motive etmekten geçmektedir. Uzunca müddet ekran başında online ders işlemek zorunda kalan öğrencilerimizin motivasyon kaynağı olan hedefsel yaklaşım biçimi bu süreci verimli kılacaktır.

Tedirgin bir biçimde okula başlayan öğrencilerin en çok destek ve motiveye ihtiyacı olduğu bugünlerde, aile, öğretmen ve okul politikası iş birliği içerisinde hareket etmek kaçınılmazdır. Başarı için motivasyon, motivasyon için ise hedef belirlemek önemli demiştik. Hedef belirleme ve gelişim takibi, yapılan işin hem başarı beklentisini hem de yapılan işe verilen değeri yükseltecektir. Peki hedef belirleme sürecine nereden ve ne şekilde başlamak gerekir?

Pandemi salgınının verdiği ruhsal bunalımın ve zorunlulukların içerisinde bireysellik ön plana çıktı, çocuklar bu süreci evlerinde aileleri ile atlattılar. Fakat yaş grupları gereği, akranlarla birlikte atılan adımlar çocukların hem duygusal hem de akademik toparlanmalarını hızlandıracaktır. Bu sebeple, hedef belirleme aşaması ilk önce sınıf ortamında, öğretmen iş birliği içerisinde sınıf hedefleri olarak belirlenmeler sağlanmalıdır. Ardından, hedeflerin kişiselleştirilmesi, bireysel amaçlar doğrultusunda bir yol haritası izlenmesi gerekmektedir. Bu bireysel ve ulaşılabilir hedefler, çocukların ekran başında online derslere katılması için bir neden niteliğinde olacaktır.

İkinci adım olarak, güdülenme ve içsel ödüllendirme kavramları eğitimin bir parçası haline getirilerek, online platformlarda hareketli GIF’ler, şablonlar, sanal başarı rozetleri, dijital çıkartmalar vb. gibi stratejileri zamanla içsel ödüllendirmelere geçişte aracı olarak kullanmak ve kollektif desteklerle öğretmenlerin ve ailelerin bu süreci yönetmesinde faydalı olacaktır.

İster online ister yüz yüze eğitim olsun öğrenciler başarıyı tatmayı ve geri bildirimleri duymayı isterler. Online eğitimin gerekliliklerinden biri de, otonom öğrenme sürecinin desteklenmesi gerektiğidir. Sebebi ise, çocukların ekran başında ve oda içerisinde tek başlarına öz disiplini sağlayabilme becerisi kaliteli ve etkin öğrenmeyi sağlamasıdır.

Öğrencilere verilmesi gereken ödev veya dersleri tasarlarken ne çok basit ne de fazla zorlayıcı olmasına dikkat edilmesi gerekir. Öğrencilerin ulaşabileceği ama emek verebileceği, takdir alabileceklerine inandıkları düzeyde görevlendirmeleri daha sağlıklı olacaktır.

Sözel ağırlıklı derslerin, tekdüze ve ezberden arınmış olması, öğrenciyi derin düşünmeye teşvik etmesi, 21. yy becerilerini göz önünde bulundurarak, eleştirel ve sorgulayıcı fikirler üretmeye yönlendirmesi önemlidir.

Ebeveynler, çocuklarını online eğitime motive edecek en önemli faktördür. Öncelikli yapılacak olan eylem ise rutin oluşturmaktır. Çocukların gün içerisinde ne yapacağını bilmesi, programa sadık kalması akabinde hafta sonu sürprizi ile ödüllendirilmesi birlikte oluşturacağınız haftalık planın parçası olmalıdır. Ödüllerinizin manevi takdiri içermesinin yanında oyun saatlerinde esnemeler yaratmanız veya aile film geceleri düzenlemeniz de keyifli olacaktır.

Çocuklar ne kadar ilerlediklerini görmek isterler, programlarını bitirdiklerinde işaretlemeleri gerektiğini göz önünde bulundurarak tik atabilecekleri bir plan hazırlayabilir, bir ödül olarak sosyal sorumluluk bilinci oluşması için birlikte aşure yapıp dağıtarak unutulan değerlerin hatırlanmasına de katkı sağlayabilirsiniz.