Paylaş
Eskiden oldukça yaygın görülen ancak günümüzde aşılamanın yaygın olarak uygulanmasından sonra sık görülmeyen viral bir hastalıktır. Aşılanmayanlar ve genç erişkinler hala risk altındadır. Kabakulak virüsü +4 derecede günlerce,-65 derecede yıllarca canlı kalır. Taşıyıcı insanlardan direk temas ile hava yolundan damlacık yoluyla, tükürükle bulaşır. Her iki cinsiyeti de etkiler.
Aşı uygulamasından önce hastalığın en sık görüldüğü yaşlar 5-9 yaşlardır. Hastaların %85 ‘i 15 yaş altındadır. Etkin ve yaygın aşılamadan sonra görülme sıklığı bariz azalmıştır. Virüs, bulgular ortaya çıkmadan 6 gün önce ile 9 gün sonrasına kadar tükürükten izole edilebilir.
[forum_post_id=1786]
Hasta şahıs öksürük ve hapşırma ile virüsü yayar ve bu virüsü soluyan kişi enfekte olur. Damlacık yolu dışında hasta şahsın eşyalarının kullanılması da bulaşmaya neden olabilir. Solunum yollarındaki hücrelere girip çoğalan virüs kan yoluyla doku ve organlara, özellikle tükürük bezlerine ulaşır. Hastalığın kuluçka dönemi ortalama 18 gündür(7-23 gün).
Hastalık halsizlik ve ateşle başlar. Baş ağrısı, iştahsızlık, tükürük bezlerinde hassasiyet, çene civarında ve kulak altında ağrı ve şişlikle devam eder. Başlangıçta ağrıyla birlikte tek veya çift taraflı tükürük bezlerinde hızlı gelişen şişlik olur. Şişmeyle birlikte kulak kepçesi yukarı ve dışa doğru yer değiştirir. Şişlik 3-7 gün içinde azalarak kaybolur. Şişen alan gergin ve ağrılıdır, ekşi yiyecekler ağrıyı artar. Tükürük bezlerindeki şişmeyle beraber hafif ateş de olabilir. Vakaların %10-15’inde sadece çene altındaki bezler, nadiren dilaltı tükürük bezleri etkilenebilir.
Kulaktaki şişlik üzerine sıcak kompres uygulanması hastayı rahatlatır. Ağız hijyenine dikkat edilmeli, diyetten ekşi, turşu, limon ve sirke çıkarılmalıdır. Hasta ayrı odada izole edilmeli, yatak istirahati yapılmalıdır. Şiddetli baş ağrısı, yüksek ateş, ısrarlı kusmalar, uyku hali, dalgınlık, testislerde ağrı varsa doktora başvurmalıdır.
Kabakulak geçirmek ömür boyu bağışıklık sağlar. 12. ayda yapılıp, 4-6 yaşta tekrarlanan KKK (kızamık, kızamıkçık, kabakulak) aşısı %97 üzerinde koruyuculuk sağlar.
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
Prof. Dr. Hilal Mocan
Paylaş