Sınav sorularındaki dönüşüm

Peki hem ortaokul hem de lise öğrencilerinin sınav sonrasında benzer yorumlar yapmalarına sebep olan nedir? Bundan sonraki senelerde yapılacak sınavlarda öğrencileri yine benzer tarzda mı sorular bekliyor? Bu soruların cevabı, ülkemizde 2004-2005 eğitim öğretim yılında pilot uygulaması yapıldıktan sonra uygulamaya giren ve son 3 senedir yapılan sınavlarda etkisini ciddi olarak gördüğümüz öğretim programına dayanmaktadır.

Bilgi Çağı ya da Bilişim Çağı olarak da adlandırılan  içinde bulunduğumuz çağda bilim ve teknoloji oldukça hızlı gelişmektedir.  Bu değişimin gereği olarak ülkemizde uygulanan öğretim programı bilgiyi üreten, hayatta işlevsel olarak kullanabilen, problem çözebilen, eleştirel düşünebilen, empati yapabilen, girişimci, topluma katkı sağlayabilecek nitelikte bireyler yetiştirmeyi hedeflemektedir. 2004 yılından itibaren uygulanmaya başlanan öğretim programının önünde programın felsefesinin tam olarak anlaşılamaması, donanım yetersizliği, sınıflarda bu öğretimi verecek öğretmenlerin eski sistemin öğretim tekniklerine alışkın olması gibi birçok engel hâlâ vardır. Bununla birlikte en büyük engellerden bir diğeri de, öğrencilerin lise ya da üniversiteye yerleştirilmesi için yapılan ve klasik tarzdaki test sorularından oluşan merkezi sınavların, öğrencilerden geliştirmesi beklenen davranışları ölçmekte yetersiz kalmasıydı. Bu sebeple artık daha çok ezber ya da işlem yeteneği gerektiren soruların yerini ALES (Akademik Pesonel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı) sorularına benzer, öğrencilerin çok alışkın olmadığı, "Çok uzun, ne sorduğunu anlamadım" şeklinde nitelendirdiği soruların aldığı görülmektedir.

Evet sınavlarda, sadece Türkçe dersinde değil her derste, oldukça uzun metinler şeklinde sorular karşımıza çıkıyor ve çıkmaya da devam edecek. Hatta sorunun içinde öğrencilere soruyu çözerken kullanabileceği formüller dahi verilebiliyor. Bunun oldukça açık bir sebebi var: Öğrencilerden okuduğunu anlaması, yorumlaması, verilen bilgileri, grafikleri analiz ederek mevcut problemin çözümü için bu bilgileri doğru şekilde kullanması isteniyor. 

Ülkemizde yapılan merkezi sınavlarda öğrencilerin başarılı olabilmesi için neler yapılması gerektiği konusunda ayrı bir yazı hatta belki de yazı dizisi hazırlanabilir. Fakat burada kısaca şunu söyleyebiliriz ki; farklı türde kitaplar, makaleler okumayı seven, araştırmacı ruhlu öğrenciler bu sınavda daha şanslı. Sebebi ise çok açık: Farklı tarzda yapılan okumalar, araştırmalar bireyin ufkunu açarken bireye düşünme, empati yapma, farklı olayları karşılaştırma, yorum yapma ve bunun sonucu olarak da problem çözme becerisi kazandırıyor.