Glutensiz beslenme faydalı mı, zararlı mı? Herhangi bir besin eksikliği oluşur mu?

Yapılmış bini aşkın çalışmada glutensiz beslenmenin özellikle otoimmün hepatit, sistemik lupus eritematozus, IgA nefropatisi, rheumatoid artrit, ülseratif kolit, crohn hastalığı, Alzheimer hastalığı, otizm, diyabetes mellitus, obezite, astım, irritabl bağırsak hastalığı, çölyak hastalığı tedavisinde kullanıldığı ve tedavisinde belirgin fayda gösterdiği yapılan çalışmalarla ortaya konulmuştur.

Anadolu’nun temel besin öğelerinden biri olan buğdayın içeriğinde bolca bulunan gluten, öğünlerle ülkemiz tarafından bolca alınmakta bu açıdan ülkemizin tıbbi yapısını etkilemektedir. Hastalıkların ortaya çıkma oranlarını dahi etkileyebilmekte, bir kısım hastalıklar tedavi için ilaç kullanımının azaltılmasına veya tamamen ilaç tedavisinin bırakılmasını sağlayabilmektedir.

Bütün bu etkilerinin yanında gıda sanayinde kıvam arttırıcı ve iştah arttırıcı özellikleri için buğday protein kullanılmakta ve içeriğinde bolca gluten kullanılmaktadır. Bu türlü yoğun karşılaşmanın özellikle genetik alt yapısında HLADQ-2-8-5 gibi bölgeleri içeren genetik olarak çölyak oluşumuna yatkın bireylerde çölyak hastalığı oluşumunu tetikleyebilmektedir.

Glutensiz beslenmenin özellikle diyet yapanlarda kilo vermeyi hızlandırıp iştahı azalttığı, glutenli beslenen gruba göre 2,5 kat daha hızlı kilo vermeyi sağladığı ortaya konulmuştur.

Gluten sadece doğal bulunduğu ortamda bulunmakla kalmayıp çok çeşitli yerde temas edilebilecek ve farklı gıda içeriklerinde bulanabilir hale geldiği için, temas oranı artmakta, bu artış sonrasında sağlık açısından daha önemli hale gelmektedir. Eğer belirli bir hastalığın tedavisine ek olarak glutensiz beslenme düzenlenmişse; çikolatalar, çerezler, patates ve mısır cipsleri, soslar, ketçap mayonez, içecekler ve diş macunları bile dikkatle seçilmelidir.

Toplumların beslenmesi çokça farklılık göstermekte ve bu açıdan bazı hastalıkların görülme yoğunlukları bu durumun katkısıyla farklı coğrafi dağılımlar gösterebilmektedir.

Aslında beslenmenin temel özellikleri, belirli sabit beslenme türlerinde ısrarcı olmayıp her tür besinde yeterli ve çeşitli şekillerde temas ederek besin içeriğinin zenginliğinden faydalanmak ve oluşabilecek problemlerin olasılığını azaltmaktır.