Covid-19 mu, grip mi?

İki hastalığın klinik belirti ve bulgularla tam olarak ayırt edilmesi çok zor olmakla birlikte birtakım benzerlik ve farlılıkları mevcuttur.  

Grip ve COVID-19’un benzerlikleri

Hem COVID-19 hem de grip farklı virüslerin etken olduğu bulaşıcı solunum yolu enfeksiyonlarıdır. COVID-19’da yeni koronavirüs (SARS-CoV-2), gripte influenza virüsü etkendir.

Her iki hastalıkta asemptomatik veya hafif hastalıktan şiddetli ve ağır hastalık hatta ölüme kadar geniş bir hastalık yelpazesinde ortaya çıkar. Her ikisinde de benzer belirti ve bulgular görülür; ateş, öksürük, nefes darlığı, yorgunluk, boğaz ağrısı, burun akıntısı veya tıkanıklığı, baş ve kas ağrısı.

Her ikisi de esas olarak hasta kişilerin öksürme, hapşırma veya konuşması sırasında etrafa yaydıkları damlacıkların ağız ve burun yolu ile alınması ile bulaşır. Kişilerin fiziksel teması (örneğin, el sıkışması) veya kontamine bir yüzeyle temas sonrası da bulaşabilirler.

Hem COVID-19 hem de grip hastalığı, ciddi hastalık ve komplikasyonlara neden olabilir. En riskli gruplar, yaşlılar, belirli tıbbi sorunları olan kişiler ve hamilelerdir.

Hem COVID-19 hem de gripte aşağıdaki komplikasyonlar görülebilir:

• Pnömoni (Zatürre)
• Solunum yetmezliği
• Akut solunum sıkıntısı sendromu (ARDS)
• Sepsis
• Kardiyak komplikasyon (Örneğin; kalp krizi)
• Çoklu organ yetmezliği (solunum yetmezliği, böbrek yetmezliği, şok)
• Kronik hastalıkların kötüleşmesi (akciğerler, kalp, sinir sistemi veya diyabet)
• Kalp, beyin veya kas dokularının enflamasyonu
• İkincil bakteriyel enfeksiyonlar

Grip ve COVID-19’un farklılıkları

COVID-19 gribe göre daha kolay yayılıyor ve daha ciddi hastalıklara neden oluyor. COVID-19’da semptomlar ve bulaştırıcılık daha uzun sürebiliyor.

Grip, hafif-şiddetli bir hastalığa neden olurken, COVID-19, özellikle bazı insanlarda daha ağır hastalığa neden olabiliyor.

COVID-19 gripten farklı olarak çok daha sık tat ve/veya koku değişikliği veya kaybına neden oluyor.

İnkübasyon süresi COVID-19’da gribe göre daha uzun, gripte 1-4 gün iken COVID-19’da 5-6 gündür (2-14 gün).

Grip hastalarında virüsün yayılımı belirti veya bulgulardan bir gün önce başlıyor. İlk üç-dört gün en bulaştırıcı oluyor ve yaklaşık 7 gün devam ediyor. COVID-19 hastalarında ise virüsün yayılımı belirti veya bulgulardan 2 gün önce başlıyor ve 10 gün devam ediyor.

COVID-19 ve grip virüsleri benzer yollarla yayılmakla birlikte, bazı populasyon ve yaş gruplarında COVID-19 gripten daha bulaşıcı oluyor. COVID-19 gribe göre daha hızlı yayılıyor. Bir enfekte hasta 2 ila 2,5 kişiye bulaştırıyor. Bu sayı gripte çok daha düşüktür.  

Genellikle komplikasyonlar COVID-19 hastalarında grip hastalarına göre daha yüksek oranda görülüyor. Ancak sağlıklı çocuklar için komplikasyon riski, COVID-19'a kıyasla gripte daha yüksek görülüyor. COVID-19 ile enfekte olan okul çağındaki çocuklar, COVID-19'un nadir fakat ciddi bir komplikasyonu olan Multisistemik Enflamatuvar Sendrom (MIS-C) açısından daha yüksek risk altındadır.

COVID-19’da ölüm oranı, gripten, daha yüksek görünmektedir. Mevsimsel grip için ölüm oranı genellikle % 0,1'in altındadır. COVID-19'un kaba ölüm oranının  % 3-4 arasındadır.

Ciddi ve ağır enfeksiyon oranları COVID-19’da gribe göre daha yüksektir. COVID-19 enfeksiyonlarının % 80'inin hafif veya asemptomatik, % 15'inin ciddi enfeksiyon olup oksijen gerektiriyor ve % 5'i mekanik ventilasyon gerektiren ağır enfeksiyon şeklinde seyrediyor.  

COVID-19’da gripten farklı olarak görülen ek komplikasyonlar:

• Akciğerlerin, kalbin, alt ekstremite veya beyin ven ve arterlerinde trombüsler (kan pıhtıları)
• Çocuklarda Multisistemik Enflamatuvar Sendrom (MIS-C)

Grip hastaları genellikle birkaç gün ile iki haftadan kısa bir süre içinde iyileşirken bu süre COVID-19 hastalarında daha uzun oluyor.   

Görüldüğü gibi COVID-19 ve grip belirti ve bulguları birbirine çok benzemektedir ve ayırt edilmesi çok güçtür. Solunum yolu enfeksiyonu belirti ve bulguları olan hastaların mutlaka COVID-19 gibi değerlendirilmesi ve testlerin yapılması için hastaneye başvurması önerilir.