Paylaş
Size bir soru...
Gideceğiniz bir yere geç kaldığınızda ne tepki verirsiniz?
A- Çok gerilirim, öfkelenip telaşlanırım.
B- Hiç telaşlanmam, bir plan bulmaya çalışırım.
C- Kaygılanır utanırım, hemen telefon eder gecikeceğim için defalarca özür dilerim.
Sadece bu sorudan bile yola çıkıp kişiliğiniz hakkında fikir yürütebiliriz. Verdiğiniz yanıtın seçeneği sizin kişilik tipi simgeniz olabilir…
Psikolojik problemlere neden olan kişilik türleri hakkında çok sayıda araştırma ve kuram vardır. Bu kuramlara göre en çok söz edilen A ve B tipi kişiliktir.
A tipi kişilik; zeki, yaratıcı, aceleci, mükemmeliyetçi, sabırsız, çabuk sinirlenen, kendi işini asla başkasına bırakmayan, ertelemeyen genel anlamda esneklikten uzak kişilerdir.
Etraftaki kişilere karşı da kuralcı ve katı yaklaşırlar. Çabuk parlar ve sönerler. Onlar için stres, günlük yaşama oldukça hakimdir. Sakin kalmak ve seçenekleri düşünmek için bile zamanları yoktur adeta.
A tipi kişilikler yolda yürürken bile kendilerini belli ederler. Hızlı, telaşlı, düşünerek yürürler, adımları kısa ve sıktır.
İş yaşamında başarıyı yakalamaları çok sürmez çünkü hedeflerine yürürken başka bir şeyle uğraşarak vakit kaybetmezler. Eğlence ve dinlenme bile ikinci plandadır.
A tipi kişiliğe sahip bireylerin yoğun stres nedeniyle kalp ve damar problemlerine yakalanma olasılığı yüksek bulunmaktadır.
B tipi kişilik ise A’nın tersi gibi görünmektedir.
B tipi kişilik;sakin, sessiz planlı programlı kişilik yapısı olarak adlandırılabilir. Bu kişilik yapısındaki kişiler; ölçülü, dengeli, sistemli kişilerdir.
Normal yaşamda, iş hayatında stresten, risklerden, çatışmadan uzak kalmayı tercih ederler. İnsan ilişkilerine önem verirler ve dengede tutmaya çalışırlar. Ancak işler yolunda gitmezse çabuk havlu atıp mutsuz olabilirler. Yine de çabuk dengeye dönerler.
Sakin konuşan, hiç acelesi yokmuş gibi yaşayan bireylerdir. Çok iyi bir sohbet arkadaşı olabilirler. İnsanlara karşı esnek ve paylaşımcıdır. Grupça çalışmaya isteklidir.
Peki ya C seçeneği?
C tipi kişilik de literatüre yeni giren bir sınıflamadır.
C tipi kişilikler kaygılı, aşırı duygusal, duygularını, özellikle öfkelerini içe atan, başkaları odaklı yaşayan aşırı verici insanlardır.
Kendi öncelikleri yerine diğerleri odaklı yaşarlar. “Diğergam” olmada çok ileriye gidebilirler ve koca bir ömrü aileleri, dostları, eşleri, çocukları için yaşayıp tüketebilirler.
“Ben böyle olmasını istiyorum” yerine “Sen nasıl istersen” tarzında düşünürler.
Belki de en masum görünen ama en tehlikeli kişilik yapısı bence C tipi kişiliktir. Kendi adına düşünmeden, sürekli beğenilme ve onaylanma ihtiyacı ile yaşayıp yorulan, kırılıp öfkelendiğinde bile karşıdakine bunu ifade edemeyen bireyler en büyük haksızlığı kendi yaşamlarına yapmaktadırlar.
C tipi kişiliklerin kanser türlerine yakalanma olasılığının fazla olduğu kanıtlanmıştır.
Özellikle bayanlarda evlendikten sonra eşlerine ve çocuklarına adanma sorunları toplumumuzda çok sık görülmektedir. Oysaki ne istediğini bilen ve yeri geldiğinde kendini düşünen bireyler etraflarına daha fazla faydalı olabilirler. Uçak yolculuklarında çok anlamlı bir anons verilmektedir “Tehlike anında oksijen maskesini önce kendinize, sonra çocuğunuza takınız.” Yaşamda da önce kendi sağlıklı ve mutlu oluşumuzu sonra bu sağlam temelle çocuk-eş-çevre faktörünü düşünmeliyiz.
Baktığımız zaman B tipi kişilik daha dengeli görünmekte; A ve C tiplerinin aşırı özellikleri bireysel zararlara neden olabilecek türdedir.
Öyle görünüyor ki kişilik tipleri arasında “En iyi” gibi bir durum söz konusu değil. Önemli olan bireysel yapılarımızı yaşamımıza daha uygun ve sağlıklı hale getirmek!
Paylaş