Anneciğim son bir kez daha
Çocuklar söylediğiniz her sözü dikkate alır ve kaydeder. Fikirler ve tarifler oluştururlar. Verileri önce davranışlarına sonra da kişiliklerine yerleştirirler.
“Anne bir çizgi film daha…
Anne biraz daha parkta kalalım…
Bir tur daha binmek istiyorum.
Anne bu son.
Son bir çikolata daha...
Söz başka bir şey istemeyeceğim.
Ne olur izin versen...
Sadece bu seferlik…
Bunu da alalım ne olur....
Bir oyun daha oynayıp kapatacağım.”
Bu cümleleri duymayan anne ve baba yoktur.
Peki ne yanıt veriyoruz? Verdiğimiz yanıtları çocuklar nasıl anlıyor?
Gelin ebeveynler tarafından sıklıkla verilen bazı yanıtların etkilerini, bu sefer çocukların gözünden ifadelerle ele alalım. Bu ifadeler sizin çocuğunuza tamamıyla uymak zorunda değil.
Yine de bir çocuğun bilgi işleme sürecinde detayları nasıl yakalayıp formüller çıkardığıyla ilgili tahminler olarak düşünmekte fayda var.
“TAMAM İSTEDİĞİN OLSUN AMA SADECE BU SEFERLİK”
Bu seferlik şansım yaver gitti. Demek ki ısrarım ve sadece bu anı kazanma gayretim onu yıldıracak. Hem de işin içinde sözsüz anlaşma var. Tabii annecim nasıl olsa her zaman bunu yapmıyoruz değil mi?
“YETER AĞLAMA, SUS, REZİL OLDUK. İSTEDİĞİNİ YAPALIM”
Demek ki ağlamak, yere yatmak, saçlarımı çekiştirmek işe yarıyormuş. Konuşarak istemek yerine bunu denemeliyim.
“PARAM YOK, BAK KALMADI.”
Demek ki paramız olsa dünya benim. O zaman hemen para bulmalıyım. Sınırları aşmam için bana sadece o lazım. Dur bir dakika bir kart vardı onunla da alınıyordu. Ya da dedemden isterim olur biter.
“BABANA SOR.”
Aslında annemi kontrol etmek çok kolay. Ama o babam yok mu? Tüm sınırlar onda. Kötü baba!
“BAK BU DÜKKAN KAPANIYOR ZATEN. DEĞİL Mİ ABLASI?”
Bu dükkanın kapanmayacağını biliyorum. Hep böyle yapıyor. Şimdi beni karşıdaki lokantaya götürecek ve ben buranın kapanmadığını göreceğim. Ona güvenmek istiyorum. Ama o hep doğru şeyler söylüyor mu?
“BÖYLE ISRAR ETMEYE DEVAM EDERSEN KIRARIM O TABLETİ.”
Hımm. Korktum ve kızdım. Annem tableti kırmasın isterim. Ama beni korkuttu. Annemin gücünden nefret ediyorum. İstediği şeyleri kırabiliyor. Gerçekten kırar mı?”
“O ZAMAN BEN GİDİYORUM. SEN KAL BURADA.”
Annecim lütfen beni terk etme. Çok korktum. Ama dur bir saniye. Annem beni her an bırakabilir o zaman. Anne beni sakın bırakma.
“BİR SEÇİM YAPMALISIN. SADECE BİRİNİ ALMA HAKKIN VAR.”
Keşke ikisini de alsaydım. Annem böyle deyince sadece birini alabiliyorum. Ama seçim yapmayı da pek bir severim. O halde seçiyorum.
“SON BEŞ DAKİKA DİYEREK SENİ UYARMIŞTIM. ŞİMDİ LÜTFEN TELEVİZYONU KAPAT. ARTIK OYUN SAATİMİZ BAŞLIYOR.”
Ne vardı ki biraz daha izlesem. Ama annem pazarlığa gelmiyor. Hem de oyun saati de çok keyifli.
*Bir tablo daha var ki, çocuklar sorunun içindeler ama ne olduğunu anlayamayıp ifade edemiyorlar.
Aşırı sınır koyan ebeveynler. Televizyon yok, oyuncak sadece doğum gününde alınmalı, tatlı yenmemeli. Cips asla! Böyle bir durumda da ebeveynin hayır'larını azaltıp esnemesini sağlamak lazım.
Özetleyecek olursak, çocuklar söylediğiniz her sözü dikkate alır ve kaydeder. Fikirler ve tarifler oluştururlar. Verileri önce davranışlarına sonra da kişiliklerine yerleştirirler. Bunu asla kötü amaçla yapmazlar. Ulaşmaya çalıştıkları şey haz kaynağıdır. İstedikleri şey sınırları aşmaktır.
Ebeveynlere düşen görev ise, aşırıya kaçmadan ve çocuk olmanın doğasını bozmadan alanlar ve sınırlar çizmek, bunu çocuğa ve tüm aile bireylerine açıklamaktır.
Henüz okul öncesi çizilen sınırlar, özellikle ergenlikte ebeveyn-çocuk dengesinde kilit taş görevi görmektedir.
