Boşanmada mal paylaşımı nasıl yapılır?

01 Ocak 2002 tarihinde yürürlüğe giren Türk Medeni Kanunu ile eşler arasında yasal mal rejimi, edinilmiş mallara katılma rejimidir. Bu tarih öncesinde yürürlükte olan Türk Kanunu Medenisine göre ise, eşler arasında yasal rejim mal ayrılığı rejimiydi. Yani 01 Ocak 2002 tarihinde yürürlüğe giren Türk Medeni Kanununa göre eşler başkaca bir mal rejimi seçmezlerse evlenmeleriyle beraber kendiliğinden edinilmiş mallara katılma rejimine tabi oluyor. İşte bu yazıda edinilmiş mallara katılma rejimi ile mal paylaşımının nasıl yapılacağı açıklanacak.

Edinilmiş mallara katılma rejimi nedir?

Türk Medeni Kanununun 202. maddesine göre eşler arasında esas olan yasal mal rejimi, edinilmiş mallara katılma rejimi. Ancak eşler evlenme başvurusu sırasında yazılı olarak yapacakları bir bildirim ile veya evlendikten sonra noterde düzenleyecekleri veya onaylatacakları bir sözleşme ile başka bir mal rejimini seçebiliyor.

Edinilmiş mallara katılma rejimini incelerken karşımıza iki tür mal çıkıyor. Eşlerin evlilik birliği içinde edindikleri mallar ile eşlerin kişisel malları. Kanunda edinilmiş mallar, eşlerin çalışmasının karşılığı olan edinimler, sosyal güvenlik veya sosyal yardım kurum ve kuruluşlarının veya personele yardım amacı ile kurulan sandık ve benzerlerinin yaptığı ödemeler, çalışma gücünün kaybı nedeniyle ödenen tazminatlar, kişisel mallarının gelirleri, edinilmiş malların yerine geçen değerler olarak; kişisel mallar ise, eşlerden birinin yalnız kişisel kullanımına yarayan eşya, mal rejiminin başlangıcında eşlerden birine ait bulunan veya bir eşin sonradan miras yoluyla ya da herhangi bir şekilde karşılıksız kazanma yoluyla elde ettiği malvarlığı değerleri, manevi tazminat alacakları, kişisel mallar yerine geçen değerler. olarak sıralanıyor. Ancak kanuna göre eşler mal rejimi sözleşmesiyle bazı edinilmiş malların kişisel mal olarak sayılmasını da kararlaştırabiliyor. Bu durumda mal paylaşımı esnasında, söz konusu mal kanunen edinilmiş mal olsa da kişisel mal olarak değerlendiriliyor.

Mal paylaşımı nasıl yapılır?

Edinilmiş mallara katılma rejimine tabi bir çift boşanma sonrası mal paylaşımı yaparken öncelikle eşlerin kişisel malları ile edinilmiş mallar ayrılıyor ve her bir eşe kişisel malları iade ediliyor. Sonrasında evlilik birliği içerisinde edinilmiş mallara, eşlerden birinin diğer eşin katılma alacağını azaltmak kastıyla yaptığı devirler, diğer eşin rızasını almadan yaptığı karşılıksız kazandırmalar gibi eklenecek değerler eklendikten; kişisel mallara ilişkin borçlar edinilmiş mallardan veya edinilmiş mallara ilişkin borçlar kişisel mallardan karşılanmışsa buna ilişkin denkleştirme yapıldıktan ve bu mallara dair borçlar çıkarıldıktan sonra kalan artık değer eşler arasında eşit olarak paylaştırılıyor. Bunun yanı sıra Türk Medeni Kanununun 227. maddesi uyarınca ‘Eşlerden biri diğerine ait bir malın edinilmesine, iyileştirilmesine veya korunmasına hiç ya da uygun bir karşılık almaksızın katkıda bulunmuşsa, tasfiye sırasında bu malda ortaya çıkan değer artışı için katkısı oranında alacak hakkına sahip oluyor…’

Ancak istisna olarak, zina veya hayata kast nedeniyle boşanma halinde hakim, kusurlu eşin pay oranının kaldırılmasına veya hakkaniyete uygun şekilde azaltılmasına karar verebiliyor.