Hamilelikte tehlikeli baş ağrılarına dikkat edin!

Migren doğurgan çağdaki kadınlarda yaygındır. Gebe kalan her 3-5 kadından biri migrenlidir. Hamileliğin iyi bir yanı migren ilk 3-4 aydan sonra azalır ya da kaybolur. Sorun hamileyken başlayan baş ağrılarıdır. Migren çok nadiren hamilelikte de başlayabilir ama öncelikle akla daha ciddi problemler gelmelidir.

Tansiyon yüksekliği ve ödem gelişir

Hamileliğin son üç ayında-üçüncü trimestr olarak adlandırılır- baş ağrısı başlarsa; migrenim başladı, eski baş ağrılarım geri döndü olarak düşünülmemelidir. Özellikle 30. haftadan sonra başlayan baş ağrılarında ‘preeklamsi’ denilen tablo mutlaka akla gelmelidir. Preeklamside tansiyon yüksekliği ve ödem de gelişir. Bir çeşit hamilelik zehirlenmesidir.

Eklamsili hastalarda çoğunluğunda enseden gelen baş ağrısı vardır. Eğer baş ağrısı sürekliyse, sağ kaburga altında gerginlik varsa hemen doktora başvurulmalıdır. Bazen tansiyon yükselmeden sadece baş ağrısı eklamsi bulgusu olarak görülebilir. Ayrıca migrenli bir hamilede de eklamsi gelişebilir.

Erken dönemde düşüklere sebep olabilir

Hamilelikte nadir gelişen ‘dural sinüs trombozu’ da çok ciddi bir tablodur. Bazı kişilerde kanın pıhtılaşmasını artıran genetik faktörler vardır. Hamilelikteki hormonal değişim bu genetik eğilimi açığa çıkarır, pıhtılaşma artar. Bu durum erken dönemde düşüklere sebep olurken hamileliğin son dönemi ve doğumdan sonraki ilk günlerde beyindeki toplardamarlarda pıhtılaşmaya sebep olabilir. Çok nadir rastlansa da tehlikelidir. Genellikle baş ağrısına epilepsi kasılmaları, uyuşma, felç gibi durumlar eşlik eder. Tek bulgu olarak sürekli baş ağrısı da olabilir.

Doğum sonrası ilk günlerdeki baş ağrıları

Doğum sonrası ilk günlerdeki baş ağrısının en sık nedeni epidural anestezinin olumsuz etkisidir. Ağrısız doğum adı altında yaygınlaşan bu yöntemde omuriliğe yapılan anestezik müdahaleden dolayı bazen beyin omurilik sıvısında (BOS) sızma gelişebilmektedir. Sızan sıvı nedeniyle beyinde basınç azalır, baş ağrısı gelişir. Ağrının yatar pozisyonda azalması ya da olmaması tipik özelliğidir. Anne emzirmek için oturduğu anda yerçekiminin etkisi ile beyinde oluşan negatif basınç ağrıyı artırır. Anne, bol sıvı alıp emzirme dışında sürekli yatarsa birkaç hafta içinde baş ağrısı geçer. Baş ağrısı dayanılmazsa ilaç olarak kafein verilebilir. Şiddetli ağrı üç gün sonrasında halen devam ediyorsa “blood patch” uygulaması yapılabilir. Yani hastanın kendi kanı omurilikteki epidural aralığa enjekte edilir. Tehlikeli olmasa da, geçici olsa da çok tatsız bir durumdur.

Hamileler için:

1. Sürekli baş ağrınız varsa, özellikle tüm başı kapsıyorsa,
2. Baş ağrınız hamileliğin ilerlemiş haftalarında ortaya çıkmışsa,
3. Baş ağrınız yanı sıra tansiyon yüksekliği, vücutta ödem, kasılma, uyuşma, güçsüzlük benzeri durumlar varsa mutlaka doktora başvurunuz. Tehlikeli olabilir!

Yeni doğum yapmışlar için:

1. Epidural anestezi ile doğum yaptınız ve oturunca başınız ağrıyorsa korkmayınız. Bol sıvı içip yatınız.
2. Sürekli baş ağrısı, kasılma, güçsüzlük vb. varsa mutlaka doktora başvurunuz. Tehlikeli olabilir!

Nörolog Dr Emel Gökmen

HAMİLELİKTE İLK AY