Çöl kumları yine akciğer sağlığını tehdit ediyor!
Çöl tozu solumak çocuklarda astım nöbeti ile hastane başvurularını arttırmaktadır. Astım nöbetlerindeki bu artış toz fırtınasından sonraki 5-6 güne kadar devam etmektedir.
Geçtiğimiz günlerde gökyüzünün sarı renkli bir sis ile kaplı olduğuna tanık olduk. Arabaların üzeri çamur kaplandı, camlar lekelendi. Havada kum tanecikleri asılı olduğunda sadece araba yüzeyleri değil, akciğerlerimiz de zarar görüyor.
Fırtınalar çöl kumlarını dünyanın çok değişik bölgelerine taşıyabilirler. Örneğin, Sahra Öölü'nden havalanan tozlar, Atlantik Okyanusu'nu geçerek Amerika Birleşik Devletleri, Güney Amerika ve Karayipler'e kadar ulaşmakta,Taklamakan Çölü'nden kalkan tozlar ise, dünya etrafında bir turu 13 günde tamamlamaktadır.
ÇÖL TOZLARI AKCİĞER SAĞLIĞINA NEDEN ZARAR VERİYOR?
Çöl tozu fırtınaları olan bölgelerde astım sıklığı beklenen değerlerin üzerindedir. Çöl tozu solumak çocuklarda astım nöbeti ile hastane başvurularını arttırmaktadır. Astım nöbetlerindeki bu artış toz fırtınasından sonraki 5-6 güne kadar devam etmektedir.
Asya kıtasındaki toz tanecikleri 0,5-1 mikron çapta olduklarından aşağı solunum sistemine ulaşabilmektedir. Asya tozu kristal halde silika olan kuartz ve ayrıca alümina içermektedir. Bu iki mineral de akciğerde iltihap oluşturmaktadır. Ayrıca çöl kumlarından kalkan sülfat ve nitrat havada asitli gazlar ile birleşerek nitrik oksit ve kükürt okside dönüşmektedir. Bu kimyasallar alerjik reaksiyonları arttırmaktadır.
Çöl tozları üzerinde bakteri, küf mantarı, virüs gibi mikroplar yanı sıra polen tanecikleri de taşımaktadır. Çöl tozu fırtınaları sırasında havadaki mikrop yoğunluğu diğer günlerin dört katından daha fazla olmaktadır. Akciğer enfeksiyonları yapan mantar türleri ile menenjit mikroplarının bu tozlar ile taşındığı bulunmuştur.
Japonya’da yapılan bir çalışma çöl mineral tozlarından en fazla 6-12 yaşındaki erkek çocuklarının etkilendiğini ve astım nedeniyle hastaneye yatırıldıklarını göstermiştir. Kız çocuklarında ve bebeklerdeki olumsuz belirtiler ise bir hafta sonra çıkmaktadır.
Çöl tozları kalktıkları çölden çok uzaklara taşınabilmekte ve gittikleri yerlerde de solunum hastalıklarına neden olabilmektedir. Gobi Çölü tozlarının Kanada’da hastalıklara neden olduğu saptanmıştır.
Çöl tozlarının toprak, deniz ve çevre için kimyasal ve radyoaktif yararlı etkileri olabilir. Ancak, çocukların ve yaşlıların akciğer sağlığına olumsuz etkileri dikkate alınarak hassasiyeti olan kişiler için uyarıların yapılması elzemdir.
