Menide koronavirüs var mı yok mu?

İlk başta basit bir solunum yolu enfeksiyonuna yol açtığı düşünülen koronavirüsün etkilerinin bununla sınırlı olmadığı, vücudun neredeyse tüm organlarını ve sistemlerini olumsuz yönde etkileyerek insan sağlığını ciddi şekilde bozabileceği kaydedildi.

Korona virüsün üreme sistemine de bulaşmak suretiyle meniye geçebileceği ileri sürüldü. 2003 yılında Çin başta olmak üzere Uzak Doğu ülkelerinde salgına neden olan SARS virüsünün testislerde tahribata neden olduğunu belirten uzmanlar, bu virüs ile şimdiki koronavirüsün benzer özellikler taşıdığının altını çiziyor. Ancak koronavirüs nedeniyle tedavi alan kişilerin meni örneklerinin incelendiği çalışmaların sonuçları birbiriyle çelişiyor. SARS Cov-2 pozitif hastalar üzerinde yapılan çalışmalarda bu hastaların bir kısmında semen örneğinde virüse rastlanmadığı bir kısmında ise rastlandığı bildirilmekte. Ancak çalışmalar koronavirüsün neden olduğu hastalığın şiddeti arttıkça, sperm sayı ve kalitesinin belirgin biçimde düştüğünü gösteriyor. Koronavirüsün ne şekilde sperm parametrelerini bozduğu konusu belirsizliğini koruyor. Uzmanlar virüsün kendisinin testislerde tahribat yapıp spermleri bozabileceğini, ayrıca virüsün vücutta neden olduğu genel hastalık tablosunun (ateş, solunum güçlüğü, ilaç tedavileri gibi) spermleri bozabileceğinin altını çiziyorlar. 

Korona virüsün akciğerdeki hücrelere girişini sağlayan anjiyotensin dönüştürücü enzim 2 (ACE-2) adlı protein, testistlerde bulunuyor. Yapılan bir araştırmada, koronavirüs hastalarının bir kısmında testislerinde ağrı olabildiği rapor edildi. Ancak bu ağrının gerçekten korona virüsün testislerde yol açtığı enfeksiyona bağlı olup olmadığını ortaya koymak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç var. Bir başka çalışmanın verileri ise prostat kanseri sebebiyle androjen baskılama tedavisi alan ve testosteron seviyeleri azalmış erkeklerde enfeksiyonun riskinin, sağlıklı erkeklerden daha düşük olduğunu ortaya koyuyor. Bu ilginç veri erkeklik hormonu testosteronun korona virüs hastalığına yatkınlığı arttırabileceğine dair kaygılara yol açıyor. Testosteron testislerde üretildiğinden, bu organlarda çok yoğun miktarlarda bulunuyor. Bu durumun da korona virüsün testislerde daha çabuk çoğalmasına yardımcı olabileceği belirtiliyor.

Koronavirüsün üreme sağlığı üzerindeki kesin etkisi önümüzdeki aylarda daha belirgin şekilde ortaya çıkacak. O zamana kadar hastalığa yakalanmamış kişilerin genel sağlık önlemlerine dikkat etmesi öneriliyor. Koronavirüs ile enfekte olmuş ancak hastalığı atlatmış erkeklerin, çocuk sahibi olmada güçlük yaşamaları durumunda bir üroloji uzmanına görünmelerinde fayda var.

Kaynak: https://www.asrm.org/news-and-publications/covid-19/