Doğumsal bel açıklığı bulunan hastalar çocuk sahibi olabilir mi?

Bu kusur çoğu kez, annenin henüz gebe kaldığının farkında dahi olmadığı birinci ay içinde ortaya çıkar. Spina bifida’nın folik asit eksikliği ile ilişkili olabileceği gösterilmiş; bu sebeple dünyanın pek çok ülkesinde gıdalara folik asit takviyesi yapılmasını öngören yasalar devreye girmiştir. Spina bifida’nın aydınlatılmasına yönelik çalışmalar günümüzde sürmektedir.

CİNSEL FONKSİYON BOZUKLUĞU VE KISIRLIK PROBLEMİ YAŞANABİLİR

Yetişkin döneme gelen erkek spina bifida hastalarında cinsel fonksiyon bozukluğu ve kısırlık gibi sorunlara sıkça rastlanır. Bu hasta grubundaki kısırlık kabaca iki ana sebepten kaynaklanmaktadır. Birinci olası sebep sperm yapımında görülen bozukluklar ve ikinci sebep ereksiyon veya boşalma bozukluğuna bağlı olarak spermin taşınmasındaki problemlerdir. 

Erişkin spina bifida hastalarında görülen cinsel fonksiyon bozukluğu ise açıklığın bulunduğu seviye ve açıklığın derecesi ile doğrudan ilişkilidir. Örneğin lezyon seviyesi göğüs kafesinin altında olan hastalarda (T10 civarı) ereksiyon bozukluğu oranı yaklaşık %36 iken, bu seviyenin üzerindeki omurilik bölgede lezyonu olan spina bifida hastalarında bu oran %86’ya kadar çıkabilmektedir. Spina bifidalı erkekler ile yürütülen çalışmalar, bu hastaların yaklaşık %75’inde boşalma fonksiyonun korunduğunu göstermiştir. Buna karşın bu erkeklerin büyük kısmı zayıf, damlar tarzda bir boşalma deneyimlemektedir.

İLAÇ TEDAVİSİ VE CERRAHİ GİRİŞİMLER UYGULANABİLİR

Spina bifida hastalarındaki cinsel fonksiyon bozukluğu ve kısırlık problemlerinin ortadan kaldırılması için ilaç tedavileri veya cerrahi girişimler uygulanabilir. Fosfodiestereaz 5 inhibitörü olarak etki eden sildenafil, bu hasta grubunda ereksiyonları kuvvetlendirmektedir.

Boşalama problemi yaşayan ve bu nedenle çocuk sahibi olamayan erkeklerde ise genel anestezi altında gerçekleştirilen ‘rektal prob elektroejakülasyon’ işlemi ile sperm toplamak mümkündür. Bunun yanı sıra retrograd ejakülasyon (meninin mesane içine boşalması) görülen hastalarda, cerrahi yöntemlerle mesaneden veya testislerden spermler elde edilebilir.

Tıbbi gelişmeler spina bifida hastalarının hayat süresini belirgin şekilde arttırmıştır. 1960 ve 70’lerde 5 yaşına ulaşabilme beklentisi yalnızca %37 iken, geçtiğimiz 10 yılda 35 yaşına ulaşan spina bifida hastalarının oranı %50’yi bulmuştur. Spina bifida hastalarının büyük çoğunluğunun artık yetişkinliğe ulaştığı göz önüne alındığında, bu hasta grubunun cinsel fonksiyon bozukluklarına ve kısırlık sorunlarına yönelik girişimler de önem kazanmıştır.

Çeşitli çalışmalar spina bifida hastalarında cinsel isteklerinde herhangi bir azalma olmadığını ve önemli bir kısmının çocuk sahibi olmayı dilediğini göstermektedir. Bu nedenle hem spina bifida hastaları, hem de bu hastaların tedavisinde etkin rol oynayan nöroloji ve fizik tedavi uzmanları bu problemleri dile getirmekten çekinmemelidir. Spina bifida hastalarına uygulanabilecek basit tedaviler bu kişilerin hayat kalitesini belirgin şekilde arttıracaktır.

Kaynaklar:

https://www.medscape.com/viewarticle/906575_1
https://www.nature.com/articles/nrn1986
https://nyaspubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/nyas.13579