“Sınav kağıdı önüme geldiği anda kalp atışlarım hızlanmaya ve soğuk soğuk terlemeye başladım. Ama en kötüsü kâğıda baktığımda yazan soruları anlamada hatta okumada yaşadığım zorluktu. Aylarca verdiğim emekle edindiğim bilgiler aklımdan uçup gitmişti sanki.” Birçok genç birey bu tarz sözlerle, sınav sırasında yaşadığı kaygı ve paniğin vücudunu nasıl etkilediğini dile getirir.
Sınav kaygısı ile baş etmede aile tutumları, kişilik özellikleri, sosyal nedenler, bilgi eksikliği ve bilişsel süreçlerin ele alınması ve soruna müdahale noktasında kaynağın tespit edilmesi oldukça önemlidir. Ancak sınavdan birkaç gün önce ve sınav sırasında yapılacaklar, sınavda gerçek potansiyelin ortaya çıkabilmesi adına çok mühim ve kurtarıcıdır.
Sınavdan birkaç gün önce yapılması gerekenler
Belirsizlikler her zaman kaygı yaratır. Bu nedenle sınav günü ile ilgili her konunun önceden netlik kazanmış olması gerekir. Kullanacağınız ulaşım aracı, yanınızda kimlerin olacağı, evden kaçta çıkacağınız, kahvaltıda ne yiyeceğiniz ve hatta giyeceklerinizin belirlenmiş olması önemlidir.
Belli olan sınav yerinin önceden keşfedilmesi, mekanla birleştireceğiniz kaygılarınızı kontrol altına almanıza yardımcı olur. Bu keşif okulun içine sınava gireceğiniz kata kadar devam etmeli ve zihninizde sınava girdiğiniz bir canlandırma ile son bulmalıdır. Bu egzersiz, sınav sabahı yaşayacağınız kaygı ve heyecanı azaltmak için yardımcı size yardımcı olur.
Sınav yaklaşırken yatış ve kalkış saatlerinin düzenlenmesi ile birlikte bir önceki gece uykuya dalmada yaşanan zorluğu ve onun beraberinde getireceği stres ihtimalini azaltır.
Son gün rahat ve sevilen etkinlikler yapılmaya önem verilmeli, ders çalışılmamalıdır.
Gerek arkadaş, gerekse aileden kişilerle sınava dair üzerinizde baskı ve endişe yaratacak konuşmalardan kaçınılmalıdır.
Sınava giriş için alınacak belgeler bir önceki gün kontrol edilip, evden çıkarken almayı unutulmayacak bir yere konulmalıdır.
Gevşemeye yardımcı olacak bir duş ile rahat ve verimli bir gece uykusu geçirilmelidir.
Sınav günü için rahat kıyafetler tercih edilmelidir.
Hafif ve doğal şeker içeren bir kahvaltı tercih edilmeli, fazla sıvı almamaya özen gösterilmelidir.
Evden yapılan keşifle birlikte planlanan saatte çıkılmalı, sınavın başlamasına yarım saat kala okulda olacak şekilde ayarlama yapılmalıdır.
Sınav sırasında yapılması gerekenler
Sınav odasına bütün ihtiyaçlar karşılanmış olarak girilmelidir.
“Elimden gelenin en iyisini yapacağım” diyerek sınava başlanmalıdır.
Kaygı fark edildiği anda eldeki her şeyi bırakılarak gözler kapatılmalıdır. Yavaşça burundan nefes alınarak nefes biraz içerde tutularak sonra ağızdan yine yavaşça verilmelidir. Bu egzersize 2 dakika ayırmak yeterli olacaktır.
Sınav süresince zaman yönetimine dikkat edilmelidir.
Kitapçık kontrol edilmeli ancak hangi sorular çıkmış diye düşünmeye ve bakmaya çalışılmamalıdır.
Sınav süresi boyunca dikkati sürdürmek oldukça zordur. Zihinsel yavaşlama ve sınav kağıdı dışındaki uyaranlara takıldığınız durumlarda kalem bırakılmalı, gözler kapatılarak derin nefesler alıp vererek boyun da hafifçe sağa-sola çevrilmelidir. Omuzlar hareket ettirilmeli ve ihtiyaç duyulduğunda şakaklara masaj yapılmalıdır. 20 saniyelik bunun gibi aralar dağılan dikkat ve zihinsel yavaşlamayı toparlayacaktır.
Kaydırma veya hatalı kodlama olmaması için soru numarası ile birlikte işaretleme yapılmalıdır. Böylece kaydırma yapma ihtimali ortadan kalkar.
Sınav süresinin tamamı kullanmaya çalışılmalıdır.
Sınav kağıdını teslim etmeden belirtilen alanların eksiksiz ve doğru doldurulduğundan emin olunmalıdır.
Çocuk ve Ergen Terapisti Uzm. Psk. Duygu Karakulak Takvim