Çocuğun günlük yaşam rutinini engelleyen, fiziksel olarak çocuğu güçsüz hale getiren ve belli bir tekrar içinde gerçekleşen sinir tepkilerine “öfke nöbeti” denir. Çocukların kendi istediklerini yaptırmasına yönelik bağırma, elindeki nesneyi fırlatma, ağlama gibi taktiklerin her biri mutlak öfke nöbeti kategorisine girer.
EN ÇOK 18 AY-3 YAŞ ARASINDA GÖRÜLÜR
Çocuklar öfke nöbetlerini genelde engellenmişlikleri ve sahip olamayacakları şeyler adına kullanırlar. Öfke nöbetleri en çok 18 ay-3 yaş arasında görülür.
Bu yaş grubunda çocuk önce seyircisini belirler. Bulunduğu mekanın tam orta yerine odak noktasına geçerek omuz üzerinden etrafı kontrol eder, herhangi bir sert nesne veya zarar verebileceği bir eşya varsa yerini tekrar konumlandırır ve gösteri başlar. Bu durumda kontrolü elinde tutmaya çalışan ebeveyn durumu ya çözer ya da bir süre sonra gösteriye yardımcı olur.
3 yaş ve üzeri yaş grubundaki çocukta öfke nöbetinin esas kaynağı, ebeveyne karşı bir otorite oluşturmaktır. “Bile bile”, istediğini yaptırana kadar devam eder.
4 yaş sonrasında çocukta empati duygusu gelişmeye başlar. Bu yaş grubundaki çocukların öfke nöbetleri de geçici ama uzun süreli bir dönemdir.
AİLELER NELER YAPMALI?
Aleni yerlerde gelişen öfke nöbetlerinin sizi utanç durumuna sokacağı psikolojisine girmeyin. Bu durum her ebeveynin başına hiç beklenmedik yerlerde gelebilir. Yaşadığınız olay sizin nasıl bir ebeveyn olduğunuzu değil, çocuğun ne kadar normal ve sağlıklı olduğunu gösterir.
Çocuğun çok sevdiği oyuncak mağazasının önünden geçmektense alışveriş merkezinin başka bir kapısına yönelin.
Misafirliğe giderken çocuğunuzun sıkılacağı bir yer olduğunu tahmin edebiliyorsanız en sevdiği oyuncakları ve boyama kitaplarını yanınıza alın.
Çocukların en sinirli anları yetişkinlerde de olduğu gibi aç, yorgun, hastalık zamanlarıdır. Bu zamanlarda onları zorlamayın.
Okuldan yeni gelmiş bir çocuğu çikolata ödülü ile market alışverişine götürdüğünüzde normal bir çikolata yerine hepsinden isteyecektir. Alışverişlerinizi daha sağlıklı zamanlarda ve onun da kararlarını alarak yapmayı deneyin. “Sence kırmızı elma mı yeşil elma mı daha çok yenir, hangisini alalım?” gibi.
İstekleri karşısında hikaye oluşturmak yerine gerçek bir dil ile isteğinin olamayacağını söylemek gelecekteki isteklerini orantılanmasında etkili olacaktır.
İlgisini başka yöne kaydırın. Çocuğun keşif ve merak dönemlerinde ilgilendiği eşyalara alternatif nesneleri elinizde bulundurun. İlgisini çeken şeyleri belirleyip ona alternatifler sunun.
Her zamanki gibi sabırlı, kararlı ve tutarlı olun.