ALES nedir? ALES’e nasıl hazırlanılmalı?

Bu yazımda, ALES ile ilgili şu soruların cevap bulabilirsiniz: ALES nedir, ne zaman yapılır, nerelerde kullanılır, alınan puan ne kadar süre geçerlidir, sınavın içeriği nedir ve en önemlisi bu sınava nasıl hazırlanmalıdır?

ALES nedir? Kapsamı ve puanlama sistemi ne şekildedir?

ALES’in açılımı Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı’dır. ÖSYM tarafından senede 3 kez yapılır ve bu sınavın sonuçları, açıklandığı tarihten itibaren beş yıl süreyle geçerlidir.

ALES, 50 sayısal ve 50 sözel sorularının bulunduğu iki testten oluşmaktadır. 100 sorudan oluşan bu sınav için 150 dakika (2,5 saat) cevaplama süresi verilmektedir. ALES sorularının derslere göre konu dağılımları aşağıdaki gibidir:

- Matematik: Temel kavramlar, basamak kavramı, bölme ve bölünebilme, asal çarpanlar, EBOB-EKOK, rasyonel sayılar, sıralama, basit eşitsizlikler, mutlak değer, özdeşlikler ve çarpanlara ayırma, üslü sayılar, köklü sayılar, denklemler, oran-orantı, problemler,  kümeler, işlem, saymanın temel ilkesi ve olasılık.

- Geometri: Doğruda ve üçgende Açılar, üçgende uzunluk, alan, açıortay, kenarortay ve benzerlik, dörtgenler, çember ve daire, analitik geometri, katı cisimler.

- Sayısal mantık: Grafik yorumlama ve tablo okuma, şekil yetenek ve sayı dizileri, mantıksal muhakeme problemleri.

- Türkçe: Sözcükte anlam, cümlede anlama, anlatım biçimleri, paragraf.

- Mantıksal akıl yürütme: Şifreleme, şifre çözümleme, sözel akıl yürütme ve sözel zekaya dayalı problem çözme

ALES puanları; sayısal, sözel ve eşit ağırlık puanı olmak üzere üç ayrı puan türünde hesaplanır ve dört yanlış bir doğruyu götürmektedir. Eşit ağırlık puanı hesaplanırken sayısal ve sözel testlerinin önemi eşit değerdeyken, sayısal puan hesaplanırken sayısal testinin soruları; sözel puan hesaplanırken de sözel testinin soruları daha değerlidir şeklinde genel bir yorum yapabiliriz.

ALES puanı nerelerde kullanılır?

ALES’in yüksek lisans başvuruları için gerekli olan bir sınav olarak bilinmesine rağmen ALES puanı;

- Lisansüstü eğitime (yüksek lisans ve doktora) girişte,

- Yükseköğretim kurumlarında öğretim görevlisi, okutman, araştırma görevlisi, uzman, çevirici ve eğitim öğretim planlamacısı kadrolarına açıktan veya öğretim elemanı dışındaki kadrolarda naklen atamalarda,

- Yurtdışına lisansüstü eğitim için gönderilecek adayların seçiminde,

- Bazı kamu kurum ve kuruluşları, yurt içinde ve yurt dışında lisansüstü öğrenim görecek öğrencilere burs verirken kullanılmaktadır.

Lisansüstü eğitim için baraj olan ALES puanı 55-70 ve akademik kadrolar için baraj puan 70 olarak görünse de puan ne kadar yüksek olursa adayın o ölçüde avantajlı duruma geçeceği de unutulmamalıdır.

Birden fazla ALES’e girmiş olanların en son girilen ALES puanını kullanma zorunluluğu yoktur. Geçerlilik süresi devam eden en yüksek puana sahip olan ALES sonucu kullanılabilir.

ALES’e nasıl hazırlanılmalıdır?

ALES’e nasıl hazırlanılması gerektiği de en çok aldığım sorulardan biri. Herhangi bir sınava hazırlanmanın öncelikli şartı o sınavın içeriğini bilmektir. Sınava hazırlanma sürecinde en başta sınavda sorumlu olunan konularla ilgili bilgi eksiklerinin giderilmesi gerekmektedir. Bir konuyu bilmeden o konu hakkında yorum yapmak yanıltıcı ve zaman alıcı olabilir. Fakat sadece konuyu bilmek de yeterli değildir. Çünkü ALES hem hız hem de yorum sınavıdır. Bu da sınava hazırlanma sürecinde bol soru çözülmesini gerektirir. Sınavda diğer sınavlardaki gibi işlem gerektiren rutin matematik sorularının yanı sıra mantık soruları da bulunmaktadır. Bu soruları çözebilmeniz için o soruya ait konuyu bilmeniz yeterli değildir. Soruda verilenleri sınıflandırıp işe yarayan verileri kullanarak sizden sonuca ulaşmanız istenmektedir. Aynı durum sözel mantık soruları için de geçerlidir. Bu tip sorular biraz daha pratik olmayı gerektirir diyebiliriz. Bu sebepten ALES’e hazırlanacak adayların programlarına mutlaka sayısal ve sözel mantıkla ilgili çalışmalar eklemelerini öneririm. Ayrıca konu çalışmalarınız bittiğinde sınava girmeden önce mutlaka deneme sınavı ve geçmiş yılların sınav sorularını çözüp kendinizi değerlendirmelisiniz.