Ergenlikte görülen yeme bozuklukları

Fiziksel görüntünün çok önemli olduğuna dair toplumsal inanç, genç kızların zayıf olmayı arzu etmelerine neden olmaktadır. Ergenlik döneminde, yani büyüme devam ederken diyet yapmanın yanlış olduğunu vurgulayan Psikolojik Danışman Dolunay Kadıoğlu, ergenlikte görülen yeme bozuklukları hakkında önemli bilgiler verdi.

Zayıf olma, beğenilme, model aldığı model ya da dizi oyuncusu gibi olma isteği bazen öyle bir seviyeye gelir ki kontrol kaybolur yeme bozuklukları ortaya çıkar. Tehlikeli hatta hayati sorunlar yaşanabilir.

Anoreksiya nevroza: Yemek ve kilo alma takıntısıyla kendini gösteren, hayati risk içeren yeme bozukluğudur. Normal kilonun yüzde on beş altına düşüldüğünde anoreksiya nevroza tanısı konur. Çoğunlukla genç kızlarda görülür. Ergenin beden algısı bozulur. Kendi bedenini kilolu bulur ve zayıflamaya devam etmek ister. Bir süre sonra yemek yeme ile bağını iyice azaltır.

Kilo almaktan çok korkar ve kendini sürekli kilolu algılar. Depresyon ve takıntısal sorunlar yaşayabilirler. Beden sağlıkları gitgide bozulur, adetten kesilirler. Tedaviye direnebilirler, bu nedenle bu hastalığa yakalananların yüzde onu hayatını kaybeder.

Anoreksiyanın nedenleri

• Anne kız arasındaki ya da aile içinde ilişkilerinde sıkıntılar,
• Suçluluk duygusuyla büyütüleme,
• Annenin de kendi bedeniyle ilgili sorunları ve beden algısını önemsemesi, bunu kızına yansıtması,
• Mükemmeliyetçi bir yapı ve çok koruyucu anne baba

Anoreksiya sorunu yaşayan kişiler; öz saygıları düşük, yumuşak başlı, başkalarına bağımlı ve mükemmeliyetçi kişilerdir.

Bulimia: Çok yiyip kusma durumudur. Bulimia hastalığı yaşayan kişiler kontrolsüzce yemek yer, aşırı yemek yediğinden kilo almaktan korkar, uzun süre aç kalır ya da kusar.

Bu hastalığı yaşayan kişiler bir anda çok ve aşırı kalorili yiyecekleri yer, çoğunlukla doyma hisleri kaybetmişlerdir. Aşırı yemek yedikten sonra kişi kendini kusmaya zorlar ve bu kusmayı gizli gizli yapar. Aşırı yemek yemenin kilo alımını önlemesi için kusma haricinde, ödem attırıcı ilaçlar, kilo verdirici ilaçlar kullanabilir ve aşırı spor yapabilir.

Bulumik sorun yaşayan kişiler bedenleriyle barışık değillerdir, çok güzel bir vücut isterler ama yeme dürtülerini kontrol edemezler. Bulimia kızlarda erkeklere oranla çok yüksek oranda görülür. Erkeklerde görülme oranı sadece yüzde ondur.

Bulimia sorunu yaşayan ergen kendine güvensiz, çekingen ve anoreksikler gibi mükemmeliyetçidirler. Aile yapılarına bakıldığında stresli, dağınık ve ilgisiz aile yapıları olduğunu görülür.

Her iki sorunun tedavisinde, bu konuda yani yeme bozukluğu konusunda deneyimli ruh sağlığı uzmanlarıyla, ailelerin ve ergenin etkin çalışmasıyla mümkün olabilir.

Not: Bu yazının hazırlanmasında bilimsel kaynaklardan yararlanılmıştır.