Ergenlikte duygusal dengeler hızla değişir

Ergenlik, çocukluktan çıkıp yetişkinliğe adım atmak için gerekli bilgi, beceri ve tutumların kazanıldığı bir geçiş dönemidir. Ailelerin bu dönemde çocuklarıyla iletişime önem vermeleri ve onlarla iletişimlerini koparmamaları gerektiğinin altını çizen Psikolojik Danışman Dolunay Kadıoğlu, ergenlik döneminde yaşanan ruhsal değişimleri detaylarıyla anlattı.

Ergenlik döneminde hormon faaliyetleri sadece beden gelişimini etkilemez, aynı zamanda gencin davranışlarını, duygularının yoğunluğunu ve derinliğini de etkiler. Karamsarlık, nedenli nedensiz ağlamalar, öfke-sevinç, neşe-hüzün, ani fikir değişimleri gibi çelişkili duygular bu dönemin duygusal hareketliliğinin bir sonucudur.

Ergen bireyler ilgi odağı olduğunu zannederler

Fizyolojik değişmelere bağlı olarak ergen fazlasıyla kendine yöneliktir. İlgi odağı olduğuna inanmakta ve gerçekte var olmayan bir ilgiye göre davranmaktadır. Diğer bir deyişle hayali bir seyirci kitlesi yaratmakta ve bu duruma göre tepki vermektedir. Saplantılı bir şekilde çevresindekilerin, kendisinin dış görünüş, davranış ve duyguları ile çok fazla ilgilendiklerini düşünür. Kendini dış dünyadan çekme, kalabalık içinde huzursuzlanma, konuşurken yüzün kızarması ve terleme, insan grupları önünde yaşanan tedirginlik aslında hayali seyirciye olan utanma duygusudur. Hissettiklerini yarattığı hayali seyircinin de aynı yoğunlukta hissettiğine inanan ergenin tepkileri genellikle abartılıdır; hiç kimse onun kadar sevmemiştir ya da kimse onun kadar acı çekmemiştir, ona ait duygular ilk ve tektir. Etrafındakilerin, özellikle yetişkinlerin onu anlamadığını düşünür, bu nedenle de gelen tepkilere direnir, inat eder, gürültücüdür ve abartılı giyinir.

İnişli çıkışlı duygulara sahiptirler

Karşı cinse yöneltilen davranışlar da, ilgi göstermek yerine ilgi çekmek şeklinde ortaya çıkar. Saatlerce ayna karşısında kendini izler, özenle jöle sürer defalarca kıyafet dener. Bunları yaparken büyük olasılıkla arkadaşları üzerinde bırakacağı etkiyi ve kendine yönelecek hayran bakışları düşlemektedir. Kendini beğenme ve eleştirme arasında gidip gelir. Bu inişli çıkışlı duygularını değerlendirebilmesi için ergenin sadece zamana ve daha fazla yaşantısal deneyime ihtiyacı vardır.

Ergenlik döneminde rol model çok önemli

Ergenlik dönemi aynı zamanda özenmelerin tutkuların ve hayranlıkların yoğun olduğu bir dönemdir. Bir yandan bağımsızlığını kazanmaya çalışan ergen, bir yandan da benzeyeceği bir örnek arar. Ancak örnek alınan modellerin iyi özelliklerinin yanı sıra olumsuz özelliklerini de benimseyebilirler.