Paylaş
Ergenlik döneminde oluşan değişiklikler sonunda insan bedeni üreme yeteneği kazanır. Ergenlik değişimlerinin zamanı bireysel olarak farklılıklar gösterir. Bu nedenle kesin bir zaman vermek güçtür ancak Dünya Sağlık Örgütü 10-19 yaşlarını ergenlik dönemi olarak kabul eder. Ergenliğin başlamasını sağlayan şey, cinsiyet hormonlarının salgılanmasıdır. Ergenlik döneminin başlangıcındaki, bedensel ve cinsel değişikliklerin çok yoğun yaşandığı sürece ergenlik (buluğ) dönemi denir. Bu dönem çocuğun büyüme atılımını, birincil ve ikincil cinsiyet özelliklerini gösterdiği en hızlı büyüme ve gelişim dönemlerinden biridir.
Ergenliğin en önemli belirtisi kısa zamanda dikkati çekecek bir biçimde birçok yönden büyümektir. Buna büyüme atılımı adı verilir. Kızlarda ergenlik yaklaşık iki yıl kadar önce başladığından 10-12 yaşları arasında kızlar erkeklerden daha uzun boylu olurlar. Boy uzamasının yanında hem kızlarda hem de erkeklerde kilo artışı ve yağlanma da gözlenir. Kilo artışı erkeklerde kas ve kemik kütlesinin artmasından kaynaklanırken, kızlarda ise büyük ölçüde yağ depolanmasındandır. Bu dönemde baş kemikleri, yüz kemikleri ve burun büyür. Çene uzar ve kalınlaşır. Bu farklılaşma yüzde simetrik olmayan bir görüntü oluşturur.
Ergenliğin ilk yılları, uzamanın en yoğun olduğu yıllardır. Kızların uzaması, erkeklere göre daha önce başlar ve önce biter. Kızlar 18, erkekler 20 yaşlarına kadar uzamalarına devam ederler.
Ağırlığın artması yağlanmayla ilgili olmakla birlikte, kişinin kemik ve kas yapısındaki gelişmeyle de ilgilidir. Kızların ağırlığındaki değişiklik, erkeklere göre daha erken başlar. Ağırlıktaki artış, boy artışı gibi bedenin bütün bölümlerinde aynı hızla olmadığından oransız bir görünüm ortaya çıkmaktadır.
Büyüme atılımı sırasında eller ve ayaklar çoğu zaman bedenin diğer bölümlerinden daha çabuk gelişir; bu da geçici bir sakarlığa ve beceriksizliğe yol açar.
Burun, eller ve ayaklar bu oransız büyümenin en çok göze çarpan bölümleridir. Yine yüz bölgesinde bir oransızlık görülür. Ancak tüm bu oransızlıklar ergenliğin sonuna doğru ortadan kalkar.
Not: Bu yazı hazırlanırken “Büyüyorum, Değişiyorum, Gelişiyorum” kitabından yararlanılmıştır.
Paylaş