Akran zorbalığı nedir? Nasıl ortaya çıkar?

Çocuk ve ergenlerde aynı yaş grubunda olanlara akran denir. Akranların birbirleriyle kurduğu iletişim ve etkileşimde genellikle denklik vardır. Akranların aralarındaki denklik, birine ruhsal, fiziksel, cinsel zarar verecek şekilde bozulduğunda Akran Zorbalığı ortaya çıkar.

AKRAN ZORBALIĞI;

Akran zorbalığı, itmek, vurmak, tükürmek, tekmelemek, spor esnasında bilerek zarar vermek, çelme takmak vb. fiziksel şiddet; giyimle, gözlük, diş teli vb ile, kilo, boy, konuşmayla dalga geçme, küçük düşürme, lakap takma, alay etme, küfür, argo vb. şekilde sözel şiddet, onaysız cinsel dokunuşlar, giysiyi kaldırıp bakma, sütyen arkasını çekme, rahatsız edici cinsel konuşmalar, taciz, tecavüz vb. cinsel şiddet ve ayrıca izinsiz eşyaları almak, çalmak, kullanmak, para istemek, tehdit etmek vb. şeklinde görülür. Zorbalık, zorbalığı yapan ergenin ve zorbalığa maruz kalan ergenin o anda ve ileri yaşlardaki ruh sağlığını olumsuz etkiler.

ZORBALIĞI NORMALLEŞTİREN DAVRANIŞLARDAN KAÇININ

Ergenlerin birbirlerine yönelik yaptıkları bu davranışlar, şiddet yani zorbalık çoğu okul yöneticileri, öğretmenler ve veliler tarafından ciddiye alınmaz. Hatta ‘Ne olacak canım bu şekilde güçleniyorlar, kendilerini korumayı öğrensinler, dişli olsun o da ezdirmesin kendini’ gibi mağduru suçlayıcı ya da mağduru önemsemeyen ve yararınaymış gibi bir yaklaşım sergilendiği görülebilir. Zorbalığı normalleştiren sözler ve davranışlar, ergenlere daha çok zarar verir.  Ergen kendini dışlanmış, anlaşılmamış, çaresiz ve zayıf hisseder.

Akran zorbalığına maruz kalan çocuk ve ergenlerin ileride yaşayabilecekleri sorunlar arasında;

• Düşük benlik algısı
• Öz güven sorunları
• Kendini değersiz görme
• Şiddeti normalleştirme ve şiddete eğilim gösterme
• Okul başarısında düşüş
• Madde kullanımı
• İnsan ilişikilerinde sorunlar
• Kendine ve insanlara güvenmeme gibi sorunlar sayılabilir.

AİLELER VE ÖĞETMENLER AKRAN ZORBALIĞI KONUSUNDA BİLİNÇLİ OLMALI

Ailelerin, öğretmenlerin akran zorbalığıyla ilgili ve bu konuda sorun yaşayan çocuklara ergenlere nasıl davranacaklarını bilmeleri çok önelidir. Bu konuda yaşanan sorunlar ciddiye alınmalı ve mutlaka müdahale edilmelidir. Aileler ve öğretmenler, zorbalığı uygulayan ergenle iletişim kurmalı, bu tür davranışların normal olmadığı, kalp kıracağı, üzeceği ve verebileceği zararlarla ilgili ergenlerin anlayacağı şekilde anlatılmalıdır. Tüm bunlarla birlikte en etkili eğitim; anne-babanın ve öğretmenlerin çocuklara olumlu model olmasıdır. Zorbalığın altında yatan nedenler farkedilmeli ergene yardım edilmelidir.

Zorbalığa maruz kalan ergenlerin ve zorbalığı uygulayan ergenlerin psikolojk desteğe ihtiyacı olabilir. İhtiyaç halinde bir ruh sağlığı uzmanından destek alınmalıdır.