Geçirgen bağırsak sendromu nedir, nasıl ortaya çıkar?
‘Geçirgen bağırsak sendromu’ tıbbi olarak kabul görmüş bir hastalık değildir ve bilimsel çalışmalarla varlığı tanımlanmamıştır. Ama bağırsağın geçirgenliğinin artmasının vücutta birçok rahatsızlığı tetikleyebildiği bilinmektedir.
Hipokrat’ın dediği gibi “Bütün hastalıklar bağırsaktan başlar. Bağırsak hasta ise vücudun geri kalan kısmı da hastadır.”
Bağırsak, yüzeyini kaplayan özelleşmiş hücreleri sayesinde gıdaların sindirilmesini ve emilmesini sağlarken; bir yandan da her çeşit işlenmemiş gıdayı ve bağırsak içinde bulunan bakterileri sınırlandırarak vücuttaki en önemli savunma mekanizmalarından birini oluşturur.
Bağırsaklarımızda bulunan probiyotikler, bu savunma mekanizmasını yani bağışıklığımızı güçlendiren dost bakterilerdir. Bağırsak iç zarını kaplayan bu yararlı bakteriler, ağızdan alınan zararlı bakterilerin bağırsak duvarından içeri geçmesine dolayısıyla birçok hastalığın oluşmasına engel olurlar.
Günümüzde başta antibiyotik olmak üzere; stres, kötü beslenme, ağrı kesici ilaçların alınması gibi durumlarda zararlı bakterilerin faydalı bakterilere oranı yükselmektedir. Zararlı bakterilerin bağırsak iç zarında artmasıyla probiyotiklerin oranı azalır ve bağırsak geçirgenliği artar.
Birçok zararlı mikroorganizma, bakteriyel toksinler, sindirilen gıdalardaki alerjik maddeler, toksik ürünler, kanserojen moleküller birbirine komşu bir şekilde sıralanan bağırsak hücreleri arasında bulunan ve ‘tight junction’ denilen bağlantı noktalarından sızarak birçok hastalığı tetikler. Hem bu normalde olmaması gereken kompartmanlara geçen maddelerin direkt etkisi ile hem de bu yabancı maddeleri tanımayan bağışıklık sistemin bu maddelere saldırması sonucu oluşan zincirleme reaksiyonlarla başta hassas bağırsak sendromu olmak üzere alerji, astım, egzama, artrit, şeker hastalığı, iltihabi bağırsak hastalıkları, obezite, karaciğer yağlanması ve hatta kalın bağırsak kanseri gibi hastalıkların ortaya çıkmasına sebep olan hadiseler meydana gelmektedir.
Belirtileri nelerdir, tedavisi nasıl yapılır?
Zararlı bakterilerin artıp bağırsak iç zarında probiyotiklerin azalmasıyla oluşan ve bağırsak geçirgenliğinde artışa sebep olan bağırsak flora bozukluğuna "Disbiyozis’’ denir. Dizbiyozis belirtileri aşırı gaz, şişkinlik, ödem, zaman zaman ishal zaman zaman kabızlığa varan dışkı şekil bozuklukları ve hazımsızlıktır. İlerleyen zamanlarda tedavi edilmeyen dizbiyozisin tetikleyeceği yukarıda bahsedilen hastalıkların her biri kendi belirtilerini ortaya çıkarır. Geçirgen bağırsak sendromu adında bir hastalık olmadığı için kendi başına belirtisi olamaz ancak bağırsak florasındaki bozukluğun ve buna bağlı oluşan hastalıkların belirtileri gözlemlenebilir.
Geçirgen bağırsağa karşı ne tür önlemler alınabilir?
Bağırsakta geçirgenlik artışı sağlayan disbiyozise karşı en önemli önlem probiyotiklerden zengin gıdalara gündelik diyetimizde yer vermek. Probiyotik zengini gıdalar arasında birincilik kefirde. Kefir kadar güçlü bir probiyotik kaynağı yok, her bir bardak kefirde milyarlarca probiyotik bakteri var. Yoğurt ve ayran da mükemmel kaynaklar olsa da bu besinler pastörize edildiklerinde içlerindeki probiyotik miktarı da belirgin ölçüde azalıyor.
Vücuttaki probiyotikleri çoğaltmanın bir diğer yolu da onları besleyen, çoğalmalarını sağlayan fermente besinlerden yardım almak. Turşu, şalgam, nar ekşisi, sirke ve boza gibi fermente besinler, bağırsak florasındaki probiyotiklerin çoğalmasını sağlamakta ve prebiyotik olarak adlandırdığımız, günlük tüketimini artırmamız gereken diğer besinlerdir.
Hürriyet.com.tr
