Paylaş
Rahim ağzı kanserini saptamanın birincil yolu smear ve HPV testidir. Smear testi ile rahim ağzı kanseri oluşumu öncesi, rahim ağzında yaşanan değişikliklerin tanınması mümkün olmaktadır. Böylece rahim ağzı kanserlerinin öncü lezyonları erken dönemde yakalanabilmekte ve uygun tedavi ile rahim ağzı kanseri gelişim riski ortadan kalkmaktadır.
Bu yazımızda kadın ve üreme sağlığı için son derece önemli olan smear testiyle ilgili merak edilen ve sıkça sorulan soruları sizin için derledik.
Smear testi kimlere yapılır?
Cinsel aktivite başlamış olan tüm kadınlara düzenli aralıklarla smear testi yapılır. Bakirelere tarama amaçlı smear testi yapılmaz. Rahim ağzı kanseri cinsel temasla bulaşan bir hastalık olan HPV’den kaynaklandığı için cinsel olarak aktif olan ve 21 yaşın üzerindeki her kadın yılda bir defa jinekolojik muayene olmalı ve smear testi yaptırmalıdır. Smear alınmasının amacı, hiçbir şikayeti olmasa bile, bir kadında daha sonra rahim ağzı kanserine dönüşebilecek bir problemi erkenden saptamak ve tedavi ederek kansere dönüşümünü engellemektir.
Smear testi kaç yaşında yapılır?
20 yaşından önce rahim ağzı kanseri görülmesi nadirdir. Bu nedenle 21 yaşından itibaren test yapılmaya başlanır. Daha erken yaşta cinsel aktivite başlamış olan kadınlarda herhangi bir sorun yoksa 21 yaşına kadar test için beklenebilir. Ancak muayenede rahim ağzında yara, anormallik, siğil, enfeksiyon varsa veya daha önce yapılan smear testinde anormallik tespit edilmişse erken yaşlarda da test uygulanabilir. Smear testinin 65 yaşına kadar düzenli aralıklarla alınması gerekir. 65 yaşından sonra rahim ağzı kanseri görülme olasılığı çok düşük olduğundan riskli hastalar dışındakilerden test alınmasına gerek yoktur.
Smear testi kaç yılda bir yapılır?
Smear testi düzenli takip yaptıran kadınlarda bir sorun yoksa 3 yılda bir yapılır. Art arda yapılan yıllık 3 smear testinin normal olması koşulu ile 3 yılda bir takibe dönülür. 30 yaşın üstündeki kadınlara smear testi ile beraber HPV testi (ko-test) yaptırmaları önerilir. Bu şekilde yapılan taramanın rahim ağzı kanserini saptamada daha etkin olduğu görülmüştür. Smear ve HPV testinin ikisinin de normal olması durumunda tarama sıklığı 5 yılda bir olacak şekilde ayarlanır. HPV+ olan, smear testinde anormallik çıkan veya kanser açısından risk taşıyan kadınlarda smear testinin yapılma sıklığı farklıdır. Böyle durumlarda genelde 3-6 ay aralarla test tekrarı yapılır.
Vajinal kültürle smear aynı mı?
Bunlar birbirinden tamamen farklı testlerdir. Yani aynı değildir. Smear testinin amacı kanser taraması yapmaktır. Vajinal kültürde ise genital enfeksiyona neden olabilecek bakteri ve mantar araştırması yapılır.
Regl döneminde smear testi yapılır mı?
Adetliyken smear testi alınmaz. Smear için en uygun zaman adet kanaması tamamen bittikten sonraki günlerdir, yani adet sonrası herhangi bir zamanda alınabilir. Adet bittikten 1-2 gün sonra, cinsel ilişkiye girmeden önce test alınabilir.
Smear testi acıtıyor mu?
Smear testi son derece basit ve ağrısız bir işlemdir. Tek kullanımlık vajinal spekulum yardımı ile basit bir fırça yardımıyla rahim ağzından sürüntü örneği alınır. Parça alma, doku çıkarma gibi bir şey yoktur. Bu nedenle can yakmaz.
Smear testi öncesi yapılması gerekenler nelerdir?
Smear testi sonucunun etkilenmemesi için en az 48 saatlik cinsel perhiz yapılmalıdır. Test öncesi yine 48 saat süreyle vajinal duş yapılmamalı ve herhangi bir vajinal krem, ilaç, fitil, kayganlaştırıcı kullanılmamalıdır. Adetliyken smear testi alınmaz, ona uygun şekilde gelinmelidir.
Doğumdan sonra smear testi ne zaman yapılır?
Doğum sonrası en az 6-8 haftalık süre boyunca tarama amacıyla smear almaktan kaçınılmalıdır çünkü bu dönemde gebeliğe ve doğuma bağlı oluşan değişiklikler nedeniyle preparatların kalitesi düşüktür, doğru değerlendirilmesi güçtür.
Smear testi yapıldıktan sonra ilişkiye girilir mi?
Test sonrası normal cinsel hayatın devam ettirilmesinde bir sakınca yoktur.
Smear testinde HPV çıkar mı?
Smear ve HPV testi birbirinden farklı, birbirini tamamlayan testlerdir. HPV testinde HPV virüsü var mı diye bakılır. Smear testinde ise rahim ağzından alınan hücrelerde anormallik olup olmadığı kontrol edilir. Her HPV enfeksiyonu hücresel anormalliğe neden olmaz. Bu nedenle bir kadında HPV olmasına rağmen smear testi normal olabilir. Yani smear testinde HPV çıkmaz. Öte yandan smear testinde anormallik varsa bunun nedeni büyük olasılıkla kişide HPV varlığıdır.
Smear testi sonucu yorumlaması nasıl yapılır?
Smear testinin değerlendirilmesi patolog tarafından yapılır ve raporlanır. Bu raporda öncelikle alınan örneğin değerlendirme için yeterli olup olmadığına bakılır. Örnek yeterliyse değerlendirme yapılır, yeterli değilse testin tekrar alınması gerekir.
Yeterli bir örnekleme yapılmış ise smear testi sonuçları anormallik olup olmamasına göre sınıflandırılır. Test sonucunun normal çıkması demek, negatif olarak bildirilmesi demektir. Negatif demek ‘Anormallik anlamında negatif’ yani normal, bir sorun yok demektir. Testte sadece normal görünümde rahim ağzı hücreleri görülmüş, anormal bir hücre tespit edilmemiş demektir.
Smear testi sonucunda eğer bir anormallik tespit edilirse sonuç pozitif yani ‘anormallik var’ diye bildirilir. Her görülen anormallik kanser demek değildir. Yani test sonucunun pozitif çıkması kanser var anlamına gelmez. Tespit edilen anormalliğin nedenine ve anormalliğin derecesine göre daha detaylı inceleme ve biyopsi alınması gerekebilir. Smear testi ile bazı enfeksiyonlar da saptanabilir. Bunlar da sonuca göre tedavi edilir.
Smear testi sonucu kaç günde çıkar?
Smear testi sonucunun ne kadar sürede çıkacağı testin alındığı merkeze, bu merkezin yoğunluğuna ve özel bir merkezde yapılıp yapılmadığına göre değişir. Devlet hastanesinde yapılan testler genelde 15 gün- 1 ay içinde sonuçlanırken, özel muayenehane ve merkezlerde yapılan testler birkaç gün içinde çıkabilir.
Hamileyken smear testi yapılır mı?
Evet, normal seyreden sorunsuz gebeliklerde gerekli durumlarda smear testi yapılabilir. Bunun anne ve bebek açısından herhangi bir sakıncası yoktur.
Spiral (RIA) varken smear testi yapılır mı?
Evet, spiral varken smear testi alınabilir. Günümüzde en sık kullanılan spiraller bakırlı ve hormonlu olan spirallerdir. Bu spirallerin varlığı smear testi sonucunu ve anormallik anlamında hücrelerin değerlendirilmesini etkilemez.
Smear testi bekarlara yapılır mı?
Smear testi tarama amaçlı evli veya bekar daha önce cinsel aktivitesi başlamış olan her kadına yapılır. Sadece bakire olanlara yapılmaz. Bakire olanlardan test alınması nadiren gerekebilir, böyle durumlarda kızlık zarına zarar vermeden özel yöntemler kullanılarak test alınır.
Smear testi için hangi bölüme gidilir?
Testin doğru bir şekilde alınması çok önemlidir. Test rahim ağzından ve endoservikal kanal dediğimiz bölgeden alınır. Bu nedenle testi kadın doğum uzmanları alır. Test için kadın hastalıkları ve doğum uzmanı olan muayenehane, özel hastane, özel poliklinik, devlet hastanesi ve kanser tarama merkezlerine (KETEM) gidilebilir.
Rahim alındıktan sonra smear testi yapılır mı?
İyi huylu hastalıklar (miyom, kist gibi) nedeniyle rahmi alınan kadınlarda, rahim ağzı da rahimle beraber alınmışsa smear testi alınmasına gerek yoktur. Ancak bazen rahim alınır, rahim ağzı bırakılır. Eğer ameliyatta rahim ağzı bırakılmışsa düzenli aralıklarla smear testi yapılması gerekir.
Rahmin alınma nedeni rahim ağzı kanseri veya kanser öncüsü lezyonlar ise hastada HPV+ ise rahim ağzı olmasa bile nüksleri tespit etmek için vaginadan smear testi alınmaya devam edilir.
Smear testinden sonra dikkat edilmesi gerekenler
Smear testinden sonra genellikle herhangi bir sıkıntı yaşanmaz. Bu nedenle özellikle dikkat edilmesi gereken bir husus yoktur. Test sonrası normal hayatınıza devam edebilirsiniz. Cinsel yaşam, denizde havuzda yüzme dahil her şey serbesttir. Bazen jinekolojik muayeneden sonra sürüntü örneği alınmasına bağlı lekelenme şeklinde kanamalar olabilir. Bu kanama birkaç gün içinde kendiliğinden geçer. Bununla ilgili endişelenmenize gerek yoktur.
Smear testi yanlış çıkar mı?
Tüm testlerde olduğu gibi smear testinde de yanlış sonuç çıkabilir. Standart smear testinin kanser yakalama oranı her sefer için %70 civarındadır. Testin düzenli tekrarlanmasıyla bu oran %90’ların üstüne çıkar. Yani smear testi kanser ve öncüsü lezyonları %30 oranında atlayabilir. Bu nedenle beraberinde HPV testi yapılarak doğruluk oranı arttırılmaktadır.
Öte yandan test sonucu pozitif yani anormal çıkan hastalarda bu durum kanser olduğu anlamına gelmez. Testinde anormallik olanların büyük kısmında bu durum kanser dışı sebeplerden, basit anormalliklerden kaynaklanır. Bu nedenle tanı ve tedavide esas olan muayene eden hekimin gözlemi ve yorumudur. Hekimin muayene esnasında elde ettiği bilgilerle smear sonucu uyumlu değilse test tekrarı isteyebilir ya da daha ileri inceleme önerebilir.
Smear testi ile hangi hastalıklar tespit edilebilir?
Smear testi bir tarama testidir, başta rahim ağzı kanseri olmak üzere rahim ağzındaki hücresel anormalliklerin ve kanser öncüsü lezyonların saptanmasında kullanılır. Bazen rahim içinden ve iç zarından kaynaklanan kanserlerde anormal hücrelerin rahim ağzına ulaşması durumunda problem smear testiyle tespit edilebilir. Smear testi kanser ve kanser öncüsü lezyonların yanı sıra bazı genital enfeksiyonların tespit edilmesinde, kadının hormonal durumunun değerlenmesinde de yol göstericidir.
Smear testi fiyatı nasıldır? Özel hastane smear testi fiyatı ne kadardır?
Rahim ağzı kanseri, günümüzde birçok kadının sağlığını tehdit eden ve erken tanıyla tedavi edilebilen bir kanserdir. Smear testi ve HPV testi, bu anlamda çok önemlidir. Ankara’da birçok farklı sağlık merkezinde kadın doğum uzmanları tarafından smear testi yapılmaktadır. Smear testinin fiyatı testin yapıldığı sağlık kurumuna göre değişir. Test ücretinin içinde işlem ücreti, kullanılan malzemeler, patolojik inceleme ücreti vardır.
Smear takibi ne zaman sonlandırılmalıdır?
Daha önce düzenli smear yaptırmış olmak koşulu ile yüksek riskli bulguları olmayanlar 65 yaşından sonra tarama yaptırmayabilirler.
Smear sonuçları güvenilir midir?
Smear sonucunun güvenilirliğini etkileyen en önemli faktörler usulüne uygun alınması ve patolojik incelemenin tecrübeli bir patoloji uzmanınca dikkatli bir şekilde yapılmasıdır. Ancak bu şartların tümü yerine geldiğinde ve smear sonucu normal geldiğinde bunun %100 olasılıkla kanser olmadığı anlamına gelmediği unutulmamalıdır. Smear raporunda şüpheli bir durum ortaya çıktığında da bu tanının genellikle kolposkopi altında biyopsi ile doğrulanması önerilir.
Sonuç olarak;
Erken teşhis hayat kurtarır. Kanserden korkmayın, geç kalmaktan korkun. Senede bir gününüzü kendinize ayırarak sağlıklı bir yaşam için rahim ağzı taramanızı mutlaka yaptırın.
Paylaş