Histeroskopi nedir ve neden yapılır?

Bunların dışında çocuk isteği olmayan veya gebeliğin sağlık açısından ciddi risk teşkil ettiği hastalarda histeroskopi yöntemiyle tüpler kapatılabilir. İşlem genel veya lokal anestezi altında kadın doğum uzmanı tarafından yapılabilir. Sadece tanı amaçlı kullanılan ofis histeroskopi işlemi ise genel anestezi olmadan yapılabilir.

Histeroskopi için kullanılan cihaz birkaç milimetre kalınlığında, ince, uzun, çubuk gibi ışıklı ve kameralı bir cihazdır. Rahim ağzı özel aletlerle genişletilerek cihaz rahim içine yerleştirilir. Rahmin içi gaz veya sıvı ile doldurularak görüntü alınır. Rahim içinden alınan görüntü kamera aracılığıyla ekrana aktarılarak değerlendirme yapılır. İşlem yapılacaksa veya biyopsi alınacaksa cihazın içinden geçen daha ince aletler kullanılır. 

Histeroskopi genellikle güvenli bir işlemdir. Operasyondan kısa bir süre sonra hasta eve gönderilebilir. Ancak genel anestezi altında işlem yapıldıysa anestezinin etkisi geçene kadar beklenmesi gerekir. Bu da birkaç saat sürebilir. İşlemden sonra hafif kasıklarda ağrı, kramp ve kanama olabilir. Ciddi komplikasyon görülme riski nadirdir. Bu tip komlikasyonlar zor ve uzun süren operasyonlarda görülebilir.

Kaç tip histeroskopi vardır?
 
2 tip histeroskopi işlemi vardır. 

Bunlardan biri ofis histeroskopidir. Bu işlemde 3-6 mm inceliğinde kameralı bir aletle rahim içine girilerek panaromik görüntü elde edilir. Herhangi bir anormallik olup olmadığı kontrol edilir. Genelde tanısal amaçlı kullanılır. Ayrıca rahme yapışan veya ipi olmayan spirallerin çıkarılmasında, biyopsi alınmasında, yapışıklık açılmasında, küçük poliplerin çıkarılmasında, bazı rahim anormalliklerinin düzeltilmesinde de kullanılır.

Diğer histeroskopi tipi operatif histeroskopidir. Bunda ise yaklaşık 10 mm genişliğine kameralı bir cihaz kullanılır. Bu cihazın içinde daha büyük kitleleri kesmeye ve yakmaya yarayan özel aletler bulunur. Böylece miyom, polip alınması, rahim anormalliklerinin düzeltilmesi vb. işlemler için kullanılır. 

Hangi hastalara histeroskopi uygulanır?

• Histeroskopi en sık anormal kanamaların tanı ve tedavisinde kullanılır. Genelde aşırı kanama, uzun adet süresi, normalden az kanama veya ara kanama gibi durumlarda kullanılır. Böylece anormal kanamaya neden olan miyom, polip, rahim içi yapışıklık vb. durumların hem tanısı konmuş olur hem de aynı seansta tedavi edilir.

• Çocuğu olmayan, gebelik için tedavi almasına rağmen başarılı olmayan veya sürekli düşük yapan, tekrarlayan tüp bebek başarısızlığı olan kadınlarda uygulanır. Böylece gebeliğe engel olabilecek rahmin doğuştan anormallikleri, polip, miyom, rahim içi yapışıklık, enfeksiyon vb. tanısı konularak tedavi edilir.

• Daha önceden cerrahi veya enfeksiyon geçirmiş olan kadınlarda oluşabilen rahim içi yapışıklıkların açılmasında kullanılır.

• Rahim içi aracın (spiral) normal yerinde olup olmadığının kontrol edilmesinde kullanılır. Bazen kayıp spirallerin çıkarılmasında da kullanılır.

• Tüplerin açıklığının kontrol edilmesinde kullanılır. Bazen tüplerin rahme yakın bölgesinde tıkanıklıklar olabilir. Bunlar histeroskopi yardımıyla açılır.

• Tüplerin kapatılması için de histeroskopi kullanılır. Çocuk isteği olmayan veya gebeliğin sağlık açısından ciddi risk teşkil ettiği hastalarda tüplerin rahme yakın bölgesine tıkaçlar yerleştirilerek veya bu bölge yakılarak tüpler gebeliğe engel olacak şekilde tıkanır. Bazen de bu işlem tüplerinde sıvı biriken hastalarda tüp bebek tedavisi öncesi uygulanır. Böylece tüplerde biriken sıvının rahme akması engellenerek gebelik şansı artırılır.

Histeroskopi nasıl yapılır?

Histeroskopi için kullanılan cihaz birkaç milimetre kalınlığında, ışıklı ve kameralı bir cihazdır. Rahim ağzı özel aletlerle genişletilerek cihaz rahim ağzından nazikçe geçirilir ve rahim içine yerleştirilir. Böylece rahmin içi görüntülenir. Rahim ağzının genişletilmesi özellikle daha önce doğum yapmamış kadınlarda ağrıya neden olur. Bu nedenle histeroskopi genelde anestezi uygulanarak yapılır. İşlem genel veya lokal anestezi altında yapılabilir. İşlem öncesi hastanın aç olması gerekir. Tanısal işlemler daha basittir ve kullanılacak cihaz daha ince olduğu için bu hastalarda bazen anesteziye gerek kalmaz. Bazı hastalarda işlemden birkaç saat önce bazı ilaçlar uygulanarak rahim ağzının açılması kolaylaştırılır.

Rahmin içinin daha net görüntülenebilmesi için rahim boşluğuna gaz veya sıvı doldurularak görüntü alınır. Rahim içinden alınan bu görüntü kamera aracılığıyla ekrana aktarılır. Böylece daha net değerlendirme yapılır. İşlem yapılacaksa veya biyopsi alınacaksa cihazın içinden geçen daha ince aletler kullanılarak ameliyata devam edilir.

Histeroskopi sonrası nelere dikkat etmek gerekir?

• Histeroskopi işleminde anestezi uygulanmamışsa işlemden hemen sonra hastaneden veya sağlık merkezinden ayrılabilirsiniz. Hastanede kalmanıza gerek yoktur. Ancak işlem anestezi altında yapıldıysa birkaç saat hastanede kalıp, tam olarak anestezinin etkisi geçene kadar beklemeniz gerekir.

• İşlemden sonra kasıklarda hafif ağrı, kramp ve kanama olabilir. Bu birkaç gün devam edebilir. Bu durumda doktorunuzun önerdiği bir ağrı kesici kullanabilirsiniz.

• İşlem esnasında rahim içi sıvı kullanarak şişirildiği için işlem sonra kanlı, sulu bir akıntı gelebilir. Bu akıntı 1 hafta-10 gün sürebilir. Bu normaldir.

• İşlemden sonra 1-2 hafta cinsel ilişki yasağı vardır. Bu süre bazen yapılan işleme göre daha kısa veya uzun olabilir.

• İşlemden sonraki 1 hafta-10 gün içine havuza denize girmeniz yasaktır. Aynı şekilde su dolu küvette banyo yapmanız uygun olmaz. Ayakta duş şeklinde banyo yapmanız önerilir.

• İşlemin yapıldığı gün evde istirahat etmeniz uygun olur. Ertesi günden itibaren çalışmaya başlayabilirsiniz ve günlük işlerinizi yapabilirsiniz.

Histeroskopi işleminin riskleri nelerdir?

Histeroskopi genellikle güvenli bir işlemdir. Operasyondan kısa bir süre sonra hasta eve gönderilebilir. İşlemden sonra hafif kasıklarda ağrı, kramp ve kanama olabilir. Ciddi komplikasyon nadirdir. Bunlardan en sık görülenleri anesteziye bağlı sorunlar, rahim ağzının genişletilmesi esnasında yırtılması, rahmin delinmesi ve kullanılan rahim genişletici sıvının vücutta birikerek ödeme neden olmasıdır. Bu tip komplikasyonlar genelde zor ve uzun süren operasyonlarda görülebilir.