İlk 6 ay bebekler için kilometre taşları

Bir bebeğin sağlıklı gelişimi adına sevgi ve ilgi göstermek, temel ihtiyaçlarını karşılamak, konuşmak, oyun oynamak gibi her dönem için gerekli başlıklar vardır. Bununla birlikte dönemsel olarak bebekten beklediğimiz değişimler ve bu değişimler için ebeveynlerin vermesi gereken destek noktaları vardır. Bağışıklık konusunda ilk 6 ay anne sütüne yapılan vurguyu, ben de bebeğin gelişim süreci konusunda ilk 6 aya değinerek yapmak istiyorum.

1 aylık bebek: Ten teması ve güven ilişkisi şarttır

Bebeğin hayatının ilk ayında sadece yemek, uyku ve tuvalet var diye düşünsek de bundan çok daha fazlası vardır. Dünyaya merhaba deyişinin ilk ayı boyunca, aslında 1 yılı için temel oluşturulur. İlk ay ebeveynlere düşen en önemli görev; ten temasını ihmal etmemek ve temel ihtiyaçlara cevap vermektir. Ten temasının önemi tahmin ettiğinizden çok daha büyüktür. Anne rahminde tamamen güvenli ve korunaklı bir ortamdan gelen bebek, artık uyaranlarla dolu bir dünyada yaşıyor ve endişeli. Endişelerini en aza indirmek, sakin kalmasını sağlamak ve güvende hissetmesine yardımcı olmak hedeflenmelidir. Anne ve babalar bebekleriyle vakit geçirirken, bebeği göğüs ya da karın bölgesi üzerine direkt tenleriyle temas edecek şekilde konumlandırmalılar. Bu konumdayken onunla konuşun, şarkı söyleyin. Çünkü sesinizi tanıyor. Bu ayda özen gösterilen temas ve güvenli ilişki konusu gelecek için de önemli bir yatırım olacaktır.

2 aylık bebek: Fiziksel ve duygusal uyanış başlıyor

Bebeğinizin halen temel ihtiyaçları önceliklidir; yemek, uyku ve tuvalet. Hala çokça uyumasına rağmen, haftalar geçtikçe giderek daha uyanık hale gelecektir ve uyanık zamanlarında vücudunu keşfetmeye başlayacaktır. Bebeğinizi ellerini incelerken, ayaklarını emerken ya da bir şeyleri tekmelerken bulabilirsiniz. Bu dönemde bol bol yer oyunu oynamaya ihtiyacı vardır. Çünkü tüm motor becerilerinin gelişimi için gerekli olan güç, denge ve koordinasyonu kazanmasında yer oyunları oldukça önemlidir. Yer oyunlarında zaman zaman yüz üstü konumda olmasını sağlamak kol,bacak,omuz kaslarını geliştirecektir. Aynı zamanda bebeğe görsel ve işitsel uyaranlar bolca sunulmalıdır. Bebeğiniz artık sizin yüzünüzü tanıyor ve duyduğu sesleri anlamlandırıyor.

3 aylık bebek: Hareketlerini keşfediyor

Üçüncü ayında bebeğiniz güçlenecek ve vücudunun yapabileceği her şeyi keşfedecektir. Bu dönem için davranışsal gelişimi hayati önem taşıyor diyebiliriz. Kasları güçleniyor, başını kontrol etmeye başlıyor, ellerini birleştirmeye çabalıyor, hareketleri daha hedefe yönelik ve istikrarlı hale geliyor. Nesneleri henüz tutamasa da, dikkatini çektiğinde ona doğru el hareketleri yapacaktır. Özellikle sesli çıngıraklar kullanılarak, kollarının kontrolünü ve farkındalığını geliştirmek için yardımcı olunabilir. Bebek ayın sonlarına doğru sırtından karnına doğru dönmeye başlayabilir. Bebeğinizin gün içinde bol bol karnı üzerinde vakit geçirmesine yardımcı olmalısınız. Bu vakit motor gelişiminin temel taşıdır. El, omuz ve bacak kaslarını geliştirir. Bebek eğer bu dönemde yeterince pratik yaptıysa, ilerleyen aylarda oturuşu oldukça başarılı olacaktır.

Bebeğinizin çevresini yeni yollarla keşfetmeye teşvik edin. Ayaklarını farklı yüzeylere değdirmesine izin verin, onları bir şeye ulaşmaya veya tutmaya teşvik eden oyuncaklar ve ilgi çekici nesneler sunun. Bu nesneler elektronik ve düğmeye basılınca uyarı veren şeylerin aksine, bir çıngırak gibi bebeğin hareketine göre ses çıkaran oyuncaklar olmalıdır.

4 aylık bebek: Çevreye karşı ilgi başlıyor

Bebeğin ulaşabileceği her şeye detaylıcı bir göz atmalısınız. Çünkü artık refleksleri daha hızlıdır. Öğrendiği tüm el becerileri ve yuvarlanma hareketleri ile çevresini keşfetmeye başlayacaktır. Nesnelere uzanmaya ve onları almaya çalışacaktır. Bu dönemde yuvarlanma hareketi önemlidir. Çünkü bebeği bir yerden diğerine hareket ettiren, hareket becerilerinin başlangıcı yuvarlanmadır. Çoğu hareketi üçüncü ayındakiyle aynıdır ancak hareketlerinde çok daha güçlüdür ve daha az zorlanır. Başını daha yükseğe kaldırabilir. Görüşü oldukça iyileşmiştir. Bu gelişim beslenme zamanlarında sizi yorabilir. Çünkü bebeğiniz odanın her yerini incelemek için hareketli olacaktır. Kollarını ve ellerini daha çok kullanan bebeğinize merakına cevap verecek farklı dokuları ve farklı boyutları olan nesneler, yumuşak kitaplar ve ses üreten oyuncaklar sunmalısınız. Bu dönem, bebeğinize yüzmeyi tanıtmak için iyi bir zamandır. Bebekler suda olduklarında, hem fiziksel hem de duyusal gelişimleri için kritik kilometre taşlarına çok daha erken ulaşabilirler.

5 aylık bebek: Yuvarlanıyor ve tek başına hareket ediyor

Evinizin tamamen bebeğinize uygun ve güvenli olduğundan emin olma vakti geldi. Çünkü bebeğiniz artık kendi başına hareket etmeye başlıyor ve her şeyi ağzına götürüyor. Hareketinin amacı çevreyle nasıl etkileşim kuracağını bulmak olacaktır. Dönme, yuvarlanma ve bir yerden başka bir yere gitmek için çabalama hareketleri sergileyecektir. Bir başka deyişlere hareketleri daha akışkan hale gelecektir. Göz teması artacak, görüş açısı genişleyecektir. Nesneleri gözleriyle takip edip etmediği mutlaka kontrol edilmelidir.

Bu dönemde bir bebek aynası kullanılabilir. Bebeğiniz hareketlerinin aynaya yansımasını sevecektir. Parlak, canlı renklere sahip kitap ve oyuncaklardan hoşlanacaktır. İnce motor kaslarının gelişimi için parmaklarıyla kavrayabileceği nesneler sunarak tutma, kavrama ve düşürme alıştırması yapılabilir.

6 aylık bebek: Merak ve etkileşim zamanı başlıyor

Bebeğiniz çok uzağa gidemiyor olsa da hareket alanı artık genişledi. Meraklı ve kendisini ilgilendiren şeyleri kavrayabiliyor. Çevreye karşı artan bir ilgi yoğunluğu vardır. Bir yerden başka bir yere yuvarlanır, bazen desteksiz oturabilirler. Bu aya kadar her şeyi ağzına götüren bebekler için artık dokunarak keşfetme dönemi başlar. Nesnelere dokunur, kavrar, inceler, taşır. Ağzı yerine artık aktif olarak ellerini kullanır.

Bu sürece yardımcı olmak için, yumuşak oyuncaklar ve farklı yüzeylere sahip nesneler kullanabilirsiniz. Oyuncaklarını farklı uzaklıklara koyup, bebeğinizin yuvarlanarak ya da karnının üzerinde sürünerek ona ulaşmak için çabalamasına yardımcı olabilirsiniz. Böylelikle hem fiziksel hem de duyusal gelişimini destekleyebilirsiniz.

Her bebeğin farklı bir hızda geliştiğini ve beklenen gelişim basamakları için çeşitli zaman çizelgeleri olduğunu unutmamak önemlidir.