Gebelik döneminde sağlıklı ağırlık kazanımı

Tüm anne adayları için gebelik öncesi beslenme biçimi ve vücut ağırlığına göre gebelik dönemi besin öğesi miktarı ve kazanılması gereken ağırlık değişebilir. Ancak şunu özellikle belirtmek isterim ki bu dönemde kontrolsüz yapılacak uygulamalar bebeğin ihtiyaç duyduğu besin öğelerinin eksikliğine bağlı kalıcı sorunlar oluşturabilir. Sağlıklı, yetişkin kadınlarda gebelik öncesi Beden Kitle İndeksi (Ağırlık / boy²)(kg/m²) değeri 30 kg/m² ‘nin altında olan anne adaylarının zayıflama diyeti yaparak istemli kilo vermesi doğru değildir. Gebelik öncesi BKI değeri normal olan (20-25 kg/m²) bir anne adayınınsa doğru planlanmış bir beslenme programıyla gebeliği 9-14 kg ağırlık kazanımı gereklidir. Çeşitlilik ve doğru porsiyon ayarlamasıyla sağlıklı ağırlık kazanımını sağlamak mümkün. Ama unutulmaması gereken en önemli nokta her birimiz nasıl birbirimizden farklıysak her anne adayının her bir gebelik süreci ve ihtiyaçları da birbirinden farklı olur. Bu yüzden gebelik döneminde tartının ne kadar artış gösterdiği kadar artan vücut ağırlığının hangi gıdalarla olduğunu da önemseyip günlük beslenmede aşağıdaki noktalara özellikle dikkat edilmelidir:

1)Vitamin – mineraller: Gereksinimin karşılanması için gebelik öncesi ve süresince doktorun önerdiği takviyeleri düzenli kullanmalı ve beslenmede çeşitlilik sağlayarak ihtiyaçlar günlük olarak karşılanmalı. Sebze ve meyveler mutlaka mevsimine uygun olarak tüketilmeli ancak özellikle gebelik döneminde sebze, yoğurt, et grubu gibi yiyecekleri tüketemeyen kişiler bunların yerini uygun porsiyonda uygun gıdalarla değiştirerek günlük vitamin- mineral ihtiyacını karşılamalıdır. Örneğin süt- yoğurt tüketiminde sorun yaşayan anne adayları günlük kalsiyum ve B vitamini ihtiyacını karşılamak için bunun yerini uygun bitkisel sütler, çiğ badem, peynir ve tam tahıl gibi yiyecekleri mutlaka tüketmeye özen göstermelidir.  Aynı şekilde et grubu yiyecekleri tüketemeyen anne adayları başta demir, B12 olmak üzere diğer besin öğelerini karşılamak için yumurta, semizotu, ıspanak, pazı, kurubaklagiller gibi yiyecekleri daha sık tüketmeye özen göstermelidir.

2) Omega 3 yağ asitleri: Bebeğin beyin, göz ve sinir sisteminin gelişimi için oldukça önemli olan bu yağ asidi için mevsiminde, taze olan balıklar tercih edilmeli. Ancak kızartıldığında yüksek ısıdan dolayı yağ asitlerinin oksidasyona uğramaması için kızartma yerine fırında/ ızgarada ya da buğulama olacak şekilde pişirilmeli.

3) Kaliteli protein: Bebeğin sağlıklı gelişimi için günlük yeterli miktarda alımı oldukça önemli. Özellikle et ürünleri tüketmeyen anne adayları bunun yerini daha çok pilav, makarna, patates, hamur işi gibi karbonhidrat içeren gıdalarla doldurarak besin değeri daha az olan öğünler tercih ediyorlar. Bu durumda mutlaka kurubaklagiller, yoğurt ve çiğ kuruyemiş tüketimi artırılarak günlük protein ihtiyacı karşılanmalıdır.

4)Paketli gıdalar ve hazır yemekler: Özellikle koruyucu, katkı maddesi içeren hazır çorba, hazır yemek, konserve yemek gibi gıdalar beslenmeden tamamen çıkarılmalı. Onun yerine daha besleyici ve daha uzun süre tok tutacak az yağlı süt ürünleri, taze sebze ve meyveler, yulaf, bulgur gibi tam tahıl ürünleri tercih edilmeli.

5) Çiğ ve az pişmiş hayvansal ürünler (yumurta, balık, et, süt ürünleri vb), şarküteri ürünleri (salam, sosis, sucuk vb), yüksek civa içeren dip balıkları (ton balığı, kılıç balığı vb.), içeriği bilinmeyen her türlü hazır/ paketli gıda, alkol ve sigara gebelik döneminde kesinlikle tüketilmemelidir.

6) Tatlı ve kızartma: Çoğu kişinin zaafı olan bu konuda gebelik döneminde eğer bir sağlık sorunu yoksa sık tüketilmediği ve porsiyon kontrolü sağlandığı sürece biraz esneklik sağlanabilir.

Bu dönem kilo alma kaygısıyla mahrum kalma zamanı olmamalı. Ancak iki kişilik yemek de doğru bir yaklaşım değil. Sadece öncelik her zaman mevsiminde, taze ve yeterli miktarda, ihtiyaç olan gıdayı tüketmek öncelikli olmalı.