Kansızlığı bu besinleri tüketerek yenebilirsiniz!

Kansızlık, özellikle çocuk ve hamileleri birçok yönden etkiliyor. Bu rahatsızlığı yenmenin doğal yolu ise bazı yiyecekleri düzenli tüketmekten geçiyor. Peki, kansızlığa iyi gelen başlıca besinler hangileri? Diyetisyen Büşra Totan, bu sorunu olanlara çeşitli yiyecek önerilerinde bulundu.

Anemi (kansızlık), kandaki hemoglobin miktarının yaş ve cinsiyete göre Dünya Sağlık Örgütü tarafından kabul edilen kriterlerin altında kalmasıdır. En sık rastlanan anemi türleri demir, folik asit ve vitamin B12 eksikliğine bağlıdır. Dünyada kansızlık her 4 kişiden 1’inde görülen bir sağlık sorunudur fakat pek çok kişi bu durumun farkında değildir. Özellikle çocuklar, kadınlar ve hamileler risk altındadır.

Kansızlık (anemi) belirtileri

Eğer sizde de bu belirtilerden birisi varsa kansızlık sorunu yaşıyor olabilirsiniz: Yorgunluk, halsizlik, baş dönmesi, çabuk yorulma, çalışma kapasitesinde azalma, sık hastalanma, iştahsızlık, bulantı, göz kapaklarının iç kısmında ve avuçta solukluk, çarpıntı ve nefes darlığı, daha fazla üşüme ve konsantrasyon bozukluğu.

Kansızlığa iyi gelen besinler

Kansızlık tanısı konduktan sonra mutlaka doktorunuzun verdiği tedavinin yanı sıra beslenme alışkanlıkları düzeltilmelidir. Peki, kansızlığa iyi gelen besinler hangileridir?

Karaciğer

Karaciğer, sığır eti, süt, yumurta, peynir ve balık; B12 vitamini açısından çok zengindir. Bu besinler içinde karaciğer ise tam bir demir ve B12 deposudur. 

Yumurta

Yumurta sarısındaki demir miktarı etteki demire benzer. Bu nedenle yumurtanın tüketimi gebe kadınlar ve çocuklar gibi demir gereksinimi fazla olan bireyler için çok önemlidir. Çayda bulunan tanenler, yumurtadaki demirin emilimini olumsuz yönde etkileyeceğinden; çay, öğünlerle birlikte içilmemelidir. Yemeklerden en az 45 dakika önce veya sonra tüketilmelidir.

Üzüm ve dut

Her ikisi de hem B12 vitamini hem de demir açısından zenginidir. Kansızlık çekenlerin tüketmesi gereken meyvelerdir. Pekmez, iyi bir demir deposudur ancak yapılış şekli oldukça önemlidir, güvenilir kaynaklardan satın alınmalıdır. Bir çorba kaşığı pekmezde yaklaşık 3 mg demir bulunur. Gün içinde 2 çorba kaşığı pekmezi kansızlık problemi olanlar mutlaka tüketmelidir.

Tam tahıllar ve kurubaklagiller

Tam buğday unu ekmeklerinin rafine beyaz un ekmeklerine göre, demir içeriğinin % 120 daha fazla olduğu bilinmekte. Buğday, mısır ve yulaf, taneli olduğunda demirden daha zengin durumdadır. Diğer pek çok vitamin ve mineral gibi demir de özellikle tahıl tanelerinin dış kısmında bulunur. Tahıllardaki demirin emilimi, et ürünlerinden daha az olsa da beraberinde mutlaka C vitamini içeren sebze ve meyveler tüketilmelidir. Kepek ilaveli ürünler yerine tam tahıllar tüketilmeli, mayasız ekmekler (lavaş, yufka) tercih edilmemelidir. Ayrıca iyi pişmiş kurubaklagiller de kansızlık sorunu yaşayan herkesin tüketmesi gereken bir besin grubudur. İçerdikleri demirin emilimi de yüksektir.

Kuru meyveler

Kuru meyveler de demir içerir ancak şeker içerikleri yüksek olduğundan kilo problemi yaşayan kişiler bunları tüketirken miktara dikkat etmelidirler.

Polen

Saf arı poleninin hemoglobin düzeyini %15 artırdığını gösteren çalışmalar mevcuttur. Alerji sorunu olmayan çocuklarda kansızlık için polen alternatif bir besin olabilir.

Badem ya da fındık

Badem ve fındık, demir içerir ancak içerdikleri bileşenlerden dolayı, demirin emilimi düşüktür. Özellikle badem tüketim saatine dikkat etmek gerekir. Kansızlık sorunu olanlar et tüketiminden 1 saat sonra badem tercih etmelidirler. Öte yandan yapılan bazı çalışmalarda kabak çekirdeğinin kabuğunun demir eksikliği yaşayan kişilerde kansızlık sorununa iyi geldiği bulunmuştur. 

Koyu yeşil yapraklı sebzeler

Ispanak, demir içeriği açısından zengin olarak bilinir ancak bu bilgi tam doğru değildir. Ispanak ve kara lahana gibi birçok sebzenin yapısında bulunan demirin vücuda sanıldığı kadar bir faydası olmamaktadır. Yine de özellikle vejeteryan ve et tüketmeyen kişiler diyetlerinde koyu yeşil yapraklı sebzelere her öğün yer vermelidir.

Dikkat, demir içeren besinlerin yanında çay ya da kahve tüketmeyin!

Günde bir bardak portakal suyunun içilmesi bitkilerden alınan demirin emilimini bir kat artırırken, çay ve kahve tüketimi demir emilimini %75 oranında azaltmaktadır. Yukarıda yer alan demir kaynağı besinlerin yanında; çay/kahve tüketmek yerine mutlaka C vitamini kaynağı sebze ve meyvelere yer verin.

Aliminyum, paslanmaz çelik ve teneke de demir emilimini azaltır. Konserve kutusu açıldıktan sonra beklerken besin içinde teneke miktarı arttığından demir emilimi azalmaktadır.