Kardeşler neden birbiri ile kavga eder?

Genellikle kardeşler birbirlerinin iyi arkadaşları olsalar da zaman zaman kavga etmeleri, bazen küsüp bazen barışmaları son derece normaldir. Kardeşle ilgili sorunlar kimi zaman daha kardeş doğmadan önce ilginin yön değiştirmesiyle başlar. Doğduktan sonra da ebeveynlerin ilgisi için, oyuncaklar için birbirleriyle rekabet etmeye devam ederler.

Kardeş kavgaları, aslında başkasının bakış açısını anlayabilme, çözüm üretebilme, davranışlarını kontrol edebilme gibi pek çok becerinin öğrenilebilmesi için fırsat yaratır.

KARDEŞLER NEDEN KAVGA EDER?

Kardeşlerin kavga etmesinin pek çok sebebi olabilir. Temelde birbirlerine karşı duydukları rekabet hissi tartışmaların ana sebebi olabilir. Ama bunların dışında kardeşlerin ne sıklıkta ve ne kadar ciddi kavga ettiklerini belirleyen başka faktörler de vardır:

Çocukların yaşları: Çocukların gelişimsel dönemlerinin kardeşlerin birbirleriyle ilişkilerine ve kavgalarının sebeplerine etkisi büyüktür. Mesela okul öncesi dönemde çocuklar oyuncaklarını sahiplenir ve paylaşmak istemez. Eğer daha küçük olan çocuk büyüğün oyuncağını alırsa büyük olan çok kızabilir. Okul yaşındaki çocuklarda ise adil olma duygusu baskındır. Diğer küçük kardeşine ya da büyük kardeşine farklı davranılmasının nedenini anlayamaz. Ergenlik döneminde ise bağımsızlık istekleri yoğun olduğu için ev işlerine yardım etmek, küçük kardeşlerle ilgilenmek kriz sebebi olabilir.

Mizaç: Çocuklarınızın mizaçları da nasıl geçindikleri üzerinde etkili bir faktördür. Mesela bir çocuğunuz fazla rahat ve dağınık, diğeri çok titiz ise odalarının düzeni hakkında anlaşmazlığa düşmeleri çok doğaldır.

Rol Modelleri: Ebeveynlerin sorunları çözme şekilleri çocuklar için model oluşturur. Eğer çocuklarınız sizi bağırırken, kapıları çarparken görüyorsa, bu alışkanlıkları edinme ihtimalleri vardır.

ÇOCUKLAR KAVGAYA BAŞLAYINCA ANNE-BABALAR NE YAPMALI?

Bazı tartışmalar çocukların kendilerinin çözebilecekleri kadar basittir. Bu durumlarda müdahale etmeden uzaktan izleyin. Eğer her seferinde siz müdahale ederseniz, çocuklar sizden yardıma gelmenizi beklemeye başlarlar. Böylece problemlerini kendileri çözmeyi öğrenemezler. Diğer bir ihtimal de çocuklardan birini koruyor durumuna düşmenizdir ki bu daha da kötüdür. Kurtarılan çocuk her zaman kurtarılabileceğini düşünerek ona göre davranmaya başlayabilir.

Ancak eğer çocuklardan birinin zarar görme tehlikesi varsa müdahale etmelisiniz. Müdahale etmeniz geren durumlarda şunları göz önünde bulundurun:

Çocukları sakinleşene kadar ayırın. Onları farklı odalara gönderip problemi konuşmak için sakinleşmelerini bekleyin.

Sakinleştikleri zaman tartışma konusunu ikisinin anlatımıyla da ayrı ayrı dinleyin. Hangisinin suçlu olduğunu düşünerek vakit kaybetmeyin. Kavga için iki kişi gereklidir. Her ikisinin de haksız olduğu noktalar olabilir. Problemin ne olduğunu özetleyin ve onlardan çözüm önerileri isteyin: ‘İkiniz de bu topu istiyorsunuz. Peki, şuanda bu sorunu çözmek için ne yapabilirsiniz? 

Eğer kendileri çözüm bulamıyorsa, her iki tarafın da mutlu olabileceği bir çözüm bulmaya çalışın. Eğer her ikisi de aynı oyuncağı istiyorsa beraber oynayabilecekleri bir oyun bulmaya çalışın ya da onlara oyuncakla rahat rahat oynayabilecekleri zamanları belirleyen bir çizelge hazırlayın.

Problemi onlar için değil, onlarla beraber çözün.

KARDEŞLERİN İYİ GEÇİNMELERİ İÇİN NELER YAPABİLİRSİNİZ?

• Asla çocuklarınızı karşılaştırmayın. Her çocuk farklı ve biriciktir. Birinin davranışlarını, becerilerini diğeri üzerinden değerlendirirseniz, aralarında sorun yaşama ihtimallerini artırmış olurusunuz.
• Çocuklarınızın kırgınlıklarını, kızgınlıklarını görmezden gelmeyin, bastırmayın. Kızgın, kırgın olmak kaçınılması gereken davranışlar değildir. İnsan olmanın getirdiği normal bir duygulardır. Önemli olan bu duyguları nasıl ifade ettikleri ve nasıl davrandıklarıdır.
• Kabul edilemez davranışlar için net kurallar koyun. Birbirlerine vurmaları, eşyalarına zarar vermeleri, kötü şeyler söylemeleri gibi davranışlar konusunda net kurallarınız olsun ve kurallara tutarlı bir şekilde uyun.
• Çocuklarınızın ihtiyaç ve ilgilerine göre onlarla birebir vakit geçirin. Mesela bir çocuğunuz dışarıda oynamayı, diğeri evde kitap okumayı seviyorsa ikisi için de vakit ayırmaya çalışın. Bu çok zor olsa da her gün 15-20 dakikalık baş başa zaman bile çocuğunuzun özel hissetmesi için yeterlidir.
• Çocuklarınıza kendilerine ait alanlar ve eşyalar verin. Mutlaka paylaşmak zorunda olmadan oynayabilecekleri oyuncakları ve rahatsız edilmeden oynayabilecekleri alanları olsun.
• Çocuklarınıza sevginizi söyleyin ve gösterin. Sizin için önemli olduklarını, sevildiklerini hissetsinler.
• Ailecek hep beraber keyifli zaman geçirin. Beraber film izlemek, kutu oyunu oynamak gibi aktiviteler bütün aile bireylerini bir araya getirir ve evdeki gerginlikleri azaltır.
• Aile toplantıları düzenleyin. Haftalık toplantılar düzenlemek de ev içerisindeki paylaşımları artırmak için güzel bir yöntemdir.